Thủy sản “phập phồng” cùng Covid-19
Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần thực phẩm Sao Ta cho biết, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn ra liên tiếp từ đầu năm đến nay, để tồn tại và duy trì nhịp độ phát triển, hiện nay các DN thủy sản luôn chủ động tìm nguồn nguyên liệu, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường, tìm bạn hàng mới... nhằm giữ vững kim ngạch xuất khẩu, ổn định đời sống người lao động, tăng sức cạnh tranh ở thị trường nước ngoài.
Ảnh minh họa |
“Trong bối cảnh khó khăn, DN muốn tồn tại dài lâu thì phải dựa trên chất lượng sản phẩm, hiệu quả sản xuất. Muốn như vậy, DN càng phải nâng cao ý thức, chấp hành nghiêm chỉnh các tiêu chuẩn, quy định của nhà nhập khẩu, đặc biệt là cam kết mà các quốc gia tham gia hiệp định thương mại tự do cùng chấp hành, tuân thủ. Từ đó, từng bước nâng giá trị, thương hiệu của hàng hóa Việt Nam với bạn bè quốc tế”, ông Lực nhấn mạnh.
Theo Tổng cục Thủy sản, sản lượng thủy sản tháng 11/2020 ước đạt hơn 733 ngàn tấn. Lũy kế từ đầu năm 2020, tổng sản lượng ước đạt 7,7 triệu tấn, tăng 1,6% so với cùng kỳ năm 2019 (trong đó, sản lượng khai thác 3,5 triệu tấn, sản lượng nuôi trồng thủy sản 4,2 triệu tấn). Ngoài ra, số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, về giá trị kim ngạch xuất khẩu thủy sản nửa đầu tháng 11/2020 đạt 354 triệu USD, lũy kế kim ngạch xuất khẩu là 7,3 tỷ USD, bằng 98,2% so với cùng kỳ 2019, đạt 73% kế hoạch đề ra.
Mặc dù vậy, theo nhận định của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), do dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp ở Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới, dự báo về tình hình xuất khẩu thủy sản từ nay đến cuối năm sẽ còn tiếp tục bị ảnh hưởng. Do đó, nhiều khả năng trị giá xuất khẩu thủy sản năm 2020 chỉ đạt 8,26-8,3 tỷ USD, giảm 3,8% so với năm 2019 và thấp hơn so với mục tiêu ban đầu 10 tỷ USD.
Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Vasep cho biết: “Hiện nay, tại hầu hết các thị trường, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đều có chiều hướng giảm so với cùng kỳ. Vừa qua, Hiệp định EVFTA có hiệu lực đã mở ra thêm cơ hội mới cho thủy sản Việt xuất khẩu sang EU. Tuy vậy, khi thực hiện EVFTA buộc DN Việt phải tuân thủ theo những tiêu chuẩn, quy chuẩn rất chặt chẽ nên cũng không phải dễ dàng”, ông Hòe cho biết thêm.
Ghi nhận từ Vasep cho thấy, trong số các mặt hàng thủy sản chủ lực, cá tra có mức sụt giảm mạnh nhất. Xuất khẩu cá tra giảm sâu từ tháng 3 đến tháng 9 với mức giảm từ 17 - 35% so với cùng kỳ năm 2019. Từ tháng 10, giá cá tra xuất khẩu khả quan hơn, kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh so với những tháng trước và so với cùng kỳ mức sụt giảm chỉ còn 5%, sang tháng 11 giảm nhẹ 4% đạt khoảng 168 triệu USD. Lũy kế đến cuối tháng 11, xuất khẩu cá tra đạt 1,34 tỉ USD, giảm 24%. Ước tính xuất khẩu cá tra cả năm sẽ đạt khoảng 1,54 tỷ USD, giảm 23% so với năm 2019.
Tương tự, xuất khẩu các mặt hàng cá ngừ của Việt Nam sang hầu hết các thị trường đều giảm, trừ cá ngừ đóng hộp. Trong đó, cá ngừ chỉ tăng trưởng trong 3 tháng gần đây nhất, sau khi sụt giảm liên tục ở mức 23-32% trong 5 tháng trước đó. Riêng tháng 11 xuất khẩu cá ngừ tăng 6% đạt 63 triệu USD, đưa kết quả 11 tháng lên 605 triệu USD, giảm 9% so với cùng kỳ. Ước tính xuất khẩu cá ngừ cả năm 2020 sẽ đạt khoảng 720 triệu USD, giảm gần 8%...
Theo nhận định của các chuyên gia, do dịch bệnh Covid-19, các quốc gia cạnh tranh xuất khẩu thủy sản với Việt Nam như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia… hiện giảm 30-50% sản lượng sản xuất và xuất khẩu. Đây là cơ hội lớn cho thủy sản Việt Nam gia tăng thị phần trên các thị trường.
Tuy nhiên, để thủy sản Việt Nam xuất khẩu thuận lợi trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp, trước mắt cần phải đặt lên hàng đầu khâu đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm trong khai thác, nuôi trồng thủy sản, đáp ứng các quy định của thị trường tiêu thụ. Đối với các DN xuất khẩu quan trọng là quản lý điều kiện cơ sở sản xuất, nuôi dưỡng giống và chất lượng sản phẩm. Có như vậy DN và ngành thủy sản mới xuất khẩu bền vững cho dù bối cảnh thị trường và các nước nhập khẩu có sự thay đổi trong tình hình mới.