Tích cực đẩy mạnh giao thương với Trung Quốc

Từ đầu năm 2020 đến nay, dịch bệnh Covid-19 đã có những ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu, trao đổi, mua bán hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc nói chung và của tỉnh Lào Cai nói riêng. Cũng do ảnh hưởng của dịch bệnh, năng lực thông quan tại Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai) giảm sút mạnh.

Năm 2020, tổng kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lào Cai đạt 3,2 tỷ USD, chỉ bằng 70,3% kế hoạch, giảm 15,2% so với năm 2019. Trong đó, xuất khẩu đạt 1,16 tỷ USD, đạt 68,2% kế hoạch, giảm 26,9%; nhập khẩu đạt 576,3 triệu USD, đạt 72% kế hoạch, giảm 18,6%. Các loại hình khác như tạm nhập tái xuất, kho ngoại quan, chuyển cửa khẩu, quá cảnh, doanh nghiệp trong tỉnh thực hiện xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu khác đạt khoảng 1,5 tỷ USD, giảm 1,4% so với năm 2019. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu như phốt pho vàng, thanh long, xoài, vải tươi, dưa hấu, chuối, sắn các loại… Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là phân bón, than cốc, năng lượng điện, rau củ quả các loại, máy móc thiết bị, hóa chất…

Tình trạng ùn tắc tại các cửa khẩu vẫn xảy ra thường xuyên

Hiện xuất khẩu nông, thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc đang gặp phải một số khó khăn do nhu cầu của thị trường Trung Quốc sụt giảm sau các biến động kinh tế và tác động của dịch Covid-19. Ngoài ra, quốc gia này đang ngày càng tăng cường giám sát, thực hiện nghiêm các quy định đối với hoạt động nhập khẩu nông thủy sản trên tuyến biên giới đất liền, thông qua các biện pháp như truy xuất nguồn gốc…

Thực tế là một số mặt hàng nông sản, trái cây tươi của Việt Nam có tính mùa vụ khi mua bán, trao đổi với Trung Quốc chủ yếu theo hình thức buôn bán không có hợp đồng với đối tác Trung Quốc, ồ ạt chở hàng lên biên giới khi vào vụ, gây ùn tắc tại khu vực cửa khẩu và gây áp lực cho công tác quản lý.

Ông Liễu Anh Minh, Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lạng Sơn cho rằng, mặc dù chưa giao kết hợp đồng với đối tác Trung Quốc nhưng các thương nhân vẫn ùn ùn đưa hàng hóa lên Cửa khẩu Hữu Nghị để xuất khẩu. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng như bến bãi dù đã được đầu tư khá bài bản, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, chưa thể đáp ứng được hết nhu cầu, đã dẫn đến ùn ứ.

Đại diện một doanh nghiệp khai thác hạ tầng bến bãi - dịch vụ logistics ở Cửa khẩu Hữu Nghị cho biết, hiện doanh nghiệp vẫn chưa đầu tư phát triển được các phân khu chức năng thích hợp dành cho các phương tiện vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu tập kết, nằm chờ giao dịch, chờ thông quan. Đặc biệt, tại đây cũng chưa có kho ngoại quan, kho lạnh hiện đại nhằm lưu trữ, bảo quản sản phẩm lâu dài để phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu nói chung, đặc biệt là xuất khẩu nông sản.

Theo ông Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ Công thương, trong thời gian tới, bộ sẽ phối hợp chặt chẽ cùng các bộ, ngành, địa phương biên giới phía Bắc trao đổi, vận động phía Trung Quốc đẩy nhanh tiến độ hoàn tất các thủ tục pháp lý, kỹ thuật để mở cửa thị trường sớm cho các mặt hàng nông, thủy sản mà Việt Nam có thế mạnh như sầu riêng, bưởi, chanh leo, thủy hải sản tươi sống... để đáp ứng hơn nữa nhu cầu tiêu thụ của người dân Trung Quốc.

Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo các cơ quan, lực lượng chức năng trên địa bàn tiếp tục cập nhật, đưa thông tin thường xuyên về diễn biến giao nhận hàng hóa và các vấn đề liên quan khác tại khu vực cửa khẩu, đặc biệt là khi chính quyền phía bạn có chính sách phát sinh đột xuất tác động đến hoạt động giao nhận, thông quan, xuất nhập khẩu hàng hóa của ta; kịp thời trao đổi với Bộ Công thương để cùng phối hợp xử lý những vấn đề phát sinh.

Cùng với đó, để giải quyết bài toán ùn ứ phương tiện, hàng hóa, đơn vị cung cấp dịch vụ logistics tại Cửa khẩu Hữu Nghị cho biết đã trình UBND tỉnh Lạng Sơn “Đề án mở rộng quy mô bến bãi ở Cửa khẩu Hữu Nghị rộng thêm 100 ha”, rộng gấp 5 lần hiện tại, với việc xây dựng thêm nhiều phân khu chức năng như vùng đệm, kho ngoại quan, kho CMS, kho lạnh, kho mát. Đây là một giải pháp dài hạn phù hợp với tầm nhìn chiến lược phát triển kinh tế biên mậu 2021-2030.