Tín hiệu hồi phục kinh tế chưa rõ nét
Dịch Covid-19 ảnh hưởng mạnh đến các hoạt động kinh tế - Ảnh minh họa. |
Khó khăn bủa vây
Theo báo cáo, nhiều chỉ số kinh tế - xã hội 8 tháng vẫn ở mức thấp, trong khi các động lực tăng trưởng ở mức yếu; doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, phải ngừng hoạt động đã dẫn tới một số vấn đề xã hội phát sinh như mất việc làm, giảm thu nhập...
Cụ thể, sản xuất công nghiệp đối mặt nhiều khó khăn cả về cung do chuỗi cung ứng bị đứt gãy vẫn chưa phục hồi hoàn toàn và về cầu do thương mại thế giới giảm mạnh và thị trường trong nước còn yếu.
Khu vực dịch vụ trong tháng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch bùng phát đợt 2, đặc biệt là ngành du lịch nội địa, lưu trú, lữ hành. Lượng khách hủy tour trong tháng lên đến 95-100%; công suất buồng phòng bình quân chỉ đạt khoảng 10-20%. Vận tải hành khách giảm mạnh, đặc biệt đối với hàng không lượng khách giảm hơn 30% so với trước khi dịch bùng phát.
Sức mua thị trường trong nước yếu, người dân có tâm lý tiết giảm chi tiêu do giảm sút thu nhập, hạn chế đi lại, du lịch, vui chơi, giải trí... Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 8 tháng giảm 0,02% so với cùng kỳ, nếu loại trừ yếu tố giá giảm 4,5% (cùng kỳ tăng 9,5%).
Theo báo cáo, dịch Covid-19 bùng phát trở lại trong nước đã tác động mạnh tới các doanh nghiệp thuộc ngành dịch vụ du lịch, lưu trú, ăn uống và giáo dục, đào tạo.
Số liệu sơ bộ cho thấy có 95% doanh nghiệp lữ hành phải ngừng hoạt động, khoảng 30% cơ sở lưu trú du lịch đóng cửa. Các doanh nghiệp hàng không Việt Nam sụt giảm doanh thu nghiêm trọng, việc phải hoàn trả tiền vé cho khách hàng khiến vốn lưu động bị suy kiệt.
Doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn cao kỷ lục, tăng 70,8%, trong đó đa số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời gian hoạt động ngắn, quy mô nhỏ, chủ yếu ở các ngành nghề chịu ảnh hưởng lớn từ dịch Covid-19.
“Tình hình tạm ngừng kinh doanh cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với rất nhiều khó khăn do tác động của dịch bệnh”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo.
Kéo theo đó, tình hình lao động, việc làm chịu nhiều ảnh hưởng do sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Qua thống kê sơ bộ của các trung tâm dịch vụ việc làm 63 tỉnh, thành phố, tính đến ngày 15/7, số người nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng 33%, số quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng 32% so với cùng kỳ.
Nhưng đáng chú ý, nền kinh tế vẫn còn những hạn chế tích tụ trong quá trình phát triển. Thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh còn chậm.
Kinh tế tư nhân chưa thực sự mạnh, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm tỷ trọng lớn, kết nối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tham gia chuỗi giá trị và mạng sản xuất khu vực và toàn cầu còn hạn chế…
Ước tăng trưởng năm 2020 có thể đạt 2,12%
Đánh giá về các giải pháp đưa ra trong thời gian qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng các chủ trương, chính sách ứng phó với đại dịch Covid-19, bảo đảm an sinh xã hội, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và hỗ trợ phục hồi kinh tế của Chính phủ đưa ra đến nay là tương đối toàn diện, có mục đích cụ thể và đúng đối tượng.
Tuy nhiên, một số chủ trương, chính sách đến nay đã hết hạn hoặc chưa phát huy tác dụng trên thực tế do chậm thể chế hóa, chưa được tổ chức triển khai kịp thời, quyết liệt; điều kiện, thủ tục khá phức tạp.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết: Qua rà soát, cập nhật kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2020, trong những tháng cuối năm 2020, để tăng trưởng năm 2020 ở mức dương và đạt kết quả cao nhất có thể, cần tiếp tục triển khai thực hiện kết hợp với xây dựng thêm những giải pháp mạnh, quyết liệt hơn nữa, nhất là các chính sách tài khóa, tiền tệ, nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp, bảo đảm an sinh xã hội người dân và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Nếu làm tốt những việc này, ước tính kịch bản tăng trưởng kinh tế cả năm 2020 có thể đạt khoảng 2,12%.
Khuyến nghị giải pháp, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, với điều hành của Chính phủ vẫn nhất quán quan điểm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, có cơ chế, giải pháp, chính sách phù hợp kích thích mạnh mẽ ba động lực tăng trưởng chủ yếu là đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng cùng với sự nỗ lực thực hiện "mục tiêu kép", phấn đấu hoàn thành mức cao nhất các mục tiêu, thì tăng trưởng cả năm đạt khoảng 2%, nếu điều kiện cho phép phấn đấu đạt khoảng 2,5%.