TP.HCM kỳ vọng thành trung tâm mua sắm khu vực

Lãnh đạo UBND TP.HCM cho rằng, thành phố đã là trung tâm mua sắm - thương mại của cả nước. Ngành thương mại chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu khu vực dịch vụ nói riêng và cơ cấu kinh tế thành phố nói chung. Tuy nhiên, so với các thành phố lớn của khu vực Đông Nam Á, TP.HCM còn thua kém… Những tiềm năng và lợi thế của TP.HCM trong lĩnh vực thương mại hiện nay chưa được khai thác một cách hiệu quả. Việc phát triển ngành thương mại tương xứng với tiềm năng và lợi thế của TP.HCM sẽ góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế thành phố nói riêng và cả nước nói chung.

Với lợi thế vốn có của một trung tâm kinh tế, thương mại, TP.HCM sẽ trở thành trung tâm mua sắm - thương mại của khu vực Đông Nam Á

Theo các chuyên gia kinh tế, thương mại - dịch vụ, TP.HCM được đánh giá có tốc độ phát triển nhanh qua từng năm, có những bước tiến mang tính đột phá và có tỷ lệ đóng góp cao nhất (hơn 62%) vào tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn thành phố. Hiện tại, TP.HCM là địa phương có sự phát triển mạnh mẽ về cơ sở hạ tầng dịch vụ hiện đại hàng đầu cả nước. Chỉ tính riêng hệ thống phân phối hàng hóa, có 236 siêu thị (chiếm gần 25% cả nước), 45 trung tâm thương mại (chiếm 23% cả nước), 237 chợ truyền thống và gần 2.400 cửa hàng bán lẻ hiện đại. Bên cạnh đó, thành phố có 3 chợ đầu mối nông sản tại các khu vực cửa ngõ, cung cấp lượng hàng hóa hơn 9.000 tấn/ngày đêm. Các chợ đầu mối này có vai trò kết nối trực tiếp vùng sản xuất nông nghiệp lớn của khu vực miền Trung và các tỉnh thành phía Nam, gắn với hệ thống bán lẻ trên địa bàn và trở thành trung tâm trung chuyển, điều phối hàng hóa cho TP.HCM và cả nước. Tuy nhiên, những tiềm năng và lợi thế của TP.HCM trong lĩnh vực thương mại hiện nay chưa được khai thác một cách hiệu quả và dù đang là nơi tập trung gần như tất cả hàng hóa, ẩm thực của cả nước nhưng TP.HCM vẫn chưa có sản phẩm đặc trưng riêng, mang dấu ấn riêng.

Theo ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công thương TP.HCM, muốn trở thành trung tâm thương mại mang tầm khu vực thì trước tiên TP.HCM phải có hạ tầng và hàng hóa dồi dào. Vài năm trở lại đây, thành phố đã được công nhận một số sản phẩm công nghiệp và nông nghiệp chủ lực nhưng chưa thật sự nổi bật. Do đó phải có đánh giá và giải pháp xây dựng sản phẩm đặc trưng. Bên cạnh đó, đang rất thiếu những trung tâm chuyên doanh phục vụ cho từng nhóm khách hàng. Đơn cử như khách quốc tế muốn mua sản phẩm nội địa thì cần có trung tâm giới thiệu và mua sắm dành cho khách quốc tế; các cửa hàng hoàn thuế cho khách nước ngoài ở bên ngoài khu vực sân bay.

Dựa trên tình hình thực tế, ông Vũ cũng chỉ ra những hạn chế của TP.HCM như thiếu các chính sách về marketing, khuyến mãi để thu hút khách. Cụ thể như theo Nghị định 81, các doanh nghiệp không thể thực hiện khuyến mãi giảm giá trên 50%, trong khi Thái Lan và Singapore có nhiều chính sách khuyến mãi rất lớn. Chính vì vậy, từ năm 2021, theo ông Vũ, Sở Công thương TP.HCM sẽ tham mưu UBND TP.HCM chủ trì thực hiện 2 đợt khuyến mãi mỗi năm. Hiện sở đang phối hợp với các công ty tư vấn xem xét thời điểm nào phù hợp với người tiêu dùng trong nước và quốc tế để xây dựng các đợt khuyến mãi tập trung.

Dưới góc độ doanh nghiệp kinh doanh, ông Nguyễn Anh Đức, Tổng giám đốc Liên hiệp HTX Thương mại TP.HCM cho rằng, nên xác định phương hướng, định hướng phát triển TP.HCM thành trung tâm thương mại lớn như thế nào. Việc quy hoạch định hướng về loại hình trung tâm thương mại phải dựa trên thế mạnh của thành phố, phát huy những lợi thế mà các địa phương khác không có để hướng tới chứ không phát triển dàn trải. Trong đề án cũng cần đưa ra các tiêu chí, định hướng phát triển thật rõ ràng, chỉ ra cách thức xây dựng các trung tâm thương mại ở đâu, bán sản phẩm gì; cần chi tiết hóa về các loại hình trung tâm thương mại dựa trên năng lực cạnh tranh về sản phẩm, thương hiệu để dẫn dắt các lĩnh vực khác.

Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch cho rằng trong thời gian tới, công nghệ số sẽ tác động, thay đổi toàn bộ đời sống kinh tế - xã hội. Xu hướng thương mại điện tử và thương mại truyền thống đang thay đổi rất nhanh. Đề nghị nghiên cứu kỹ Nghị quyết 52 của Bộ Chính trị về cách mạng công nghiệp lần thứ 4, trong đó là vấn đề công nghệ số, để xây dựng chiến lược phát triển phù hợp.

Các chuyên gia cùng khuyến nghị, Đề án nên tiến hành phân tích và đánh giá thực trạng lĩnh vực thương mại - dịch vụ của TP. HCM; so sánh vị thế của TP. HCM với Hà Nội, Đà Nẵng và cả nước. Đề án này cũng cần đánh giá các trụ cột về năng lực cạnh tranh của TP.HCM liên quan đến chỉ số trung tâm thương mại toàn cầu; đánh giá thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn TP.HCM là điểm đến, đồng thời đề xuất khung giải pháp để xây dựng TP.HCM nhanh chóng trở thành trung tâm mua sắm - thương mại khu vực và cả nước giai đoạn 2021-2025, tiến tới xứng tầm khu vực châu Á giai đoạn 2026-2030. Các sở, ngành có liên quan cần xây dựng các chương trình hành động để đề án thực thi.

“Lợi thế vốn có của một trung tâm kinh tế, thương mại, văn hóa, y tế, giáo dục lớn nhất cả nước là tiền đề xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm mua sắm - thương mại của khu vực Đông Nam Á, mạng lưới kết nối kích hoạt thương mại toàn cầu”, PGS-TS. Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện nghiên cứu Phát triển kinh tế TP.HCM khẳng định.