TP.Hồ Chí Minh: Các dự án giao thông kết nối vùng được gỡ vướng
Theo đó, với dự án đường cao tốc TP.HCM - Mộc Bài (từ TP.HCM đi Tây Ninh nối đến cửa khẩu quốc tế Mộc Bài), Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo căn cứ tỷ lệ điều tiết được Quốc hội quyết định cho TP.HCM trong giai đoạn 2022-2025, thành phố chủ động cân đối vốn cho dự án từ nguồn ngân sách của mình để thực hiện, bao gồm toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng và thực hiện theo phương thức hợp tác công tư (PPP); nghiên cứu khai thác quỹ đất phát triển đô thị và các khu dịch vụ, công nghiệp phù hợp, hiệu quả.
Cuối tháng 5/2021, Sở Giao thông - Vận tải TP.HCM cũng vừa hoàn chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trình UBND TP.HCM với tổng mức đầu tư 15.900 tỷ đồng cho tuyến cao tốc TP.HCM - Mộc Bài dài hơn 53km, điểm đầu giao với Vành đai 3 ở huyện Củ Chi (TP.HCM), điểm cuối tại Khu kinh tế Mộc Bài (Tây Ninh). Tuyến đường đã được quy hoạch từ nhiều năm trước. Vào tháng 10/2020, lãnh đạo TP.HCM và Tây Ninh kiến nghị đẩy nhanh tiến độ, Chính phủ đã đồng ý cho thành phố quyết định chủ trương đầu tư và triển khai, phê duyệt dự án. Dự kiến giai đoạn 1, cao tốc có 4 làn xe và hoàn thành trong năm 2025, thu phí hoàn vốn trong 23 năm 8 tháng (không bao gồm phần vốn Nhà nước hỗ trợ dự án).
Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì, phối hợp với các địa phương liên quan (gồm TP.HCM và các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Long An) điều chỉnh phạm vi các dự án thành phần của dự án đường vành đai 3 để giao các địa phương là cơ quan có thẩm quyền triển khai đầu tư theo phương thức PPP. Theo đó, nguyên tắc đầu tư là các địa phương có trách nhiệm cân đối toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng; ngân sách Trung ương hỗ trợ một phần chi phí vốn tham gia của nhà nước cho công tác xây lắp theo quy định của Luật Đầu tư theo phương thức PPP. Đối với chi phí giải phóng mặt bằng tăng lên (khoảng 1.599 tỷ đồng) của Dự án thành phần 1A đi qua trên địa bàn, TP.HCM tự cân đối kết hợp đầu tư xây dựng các đường cao tốc, các trục giao thông gắn với quy hoạch chính trong đô thị, khai thác quỹ đất phát triển đô thị và khu công nghiệp, dịch vụ, sản xuất kinh doanh... hai bên đường theo quy định của pháp luật... Báo cáo mới nhất cuối tháng 5 của Sở Giao thông - Vận tải TP.HCM tổng mức đầu tư cho tuyến Vành đai 3 hơn 67.340 tỷ đồng, riêng phần giải phóng mặt bằng đoạn qua TP.HCM là 26.463 tỷ đồng.
Với dự án Vành đai 4 (đi qua các tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương, Long An), Thủ tướng cũng giao Bộ Giao thông - Vận tải chủ trì phối hợp địa phương xác định các dự án thành phần qua từng địa phương để giao cho các địa phương triển khai thực hiện theo phương thức đầu tư PPP. Trên cơ sở đó, địa phương đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư dự án trên địa bàn, với nguyên tắc tương tự như tuyến đường Vành đai 3. Các địa phương có trách nhiệm cân đối toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng; ngân sách Trung ương hỗ trợ một phần vốn tham gia của nhà nước cho công tác xây lắp...
Tuy nhiên, nhu cầu vốn giải phóng mặt bằng trong thời gian qua ngày một tăng. Lãnh đạo UBND TP.HCM cho rằng, qua rà soát tổng thể về nhu cầu vốn, nguồn vốn, việc cân đối ngân sách thành phố để giải phóng mặt bằng cho các tuyến Vành đai 3, 4 là không khả thi. TP.HCM và các địa phương không kham nổi kinh phí giải phóng mặt bằng, vì vậy thành phố đề nghị Trung ương hỗ trợ. Với tính cấp bách của dự án đường Vành đai 3, cuối tháng 5/2021, Sở Giao thông - Vận tải TP.HCM cũng đã đề xuất UBND TP.HCM kiến nghị Trung ương cho phép thành phố vay ưu đãi các nhà tài trợ nước ngoài theo cơ chế vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ để thực hiện. Các khoản vay không tính vào hạn mức vay và bội chi ngân sách của TP.HCM...
Văn phòng Chính phủ vừa qua cũng thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP.HCM cần theo hướng khoa học, hợp lý, hài hòa và công bằng trong tổng thể, gắn với việc thành phố cần tăng cường tự chủ kinh phí thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội. Đồng thời, thành phố có trách nhiệm sử dụng nguồn thu được để lại tăng thêm để tập trung cho đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa, kết nối liên vùng...
Việc phát triển các dự án giao thông lớn để kết nối vùng trong thời gian qua được nhiều chuyên gia và nhà nghiên cứu đề cập như một giải pháp để phát triển kinh tế của TP.HCM nói riêng và của vùng kinh tế trọng điểm Đông Nam bộ nói chung. Tại hội thảo “Định hướng phát triển TP.HCM thời kỳ 2021-2030 và tầm nhìn 2045”, TS.Trần Du Lịch cũng khẳng định vấn đề đột phá để phát triển TP.HCM là giao thông kết nối vùng. “Chúng ta đã có quy hoạch giao thông vùng nhưng đến nay chưa có tuyến đường nào làm xong. Nếu không tạo được đột phá để phát triển vùng, đặc biệt là vùng đô thị TP.HCM theo quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ thì thành phố sẽ bị bó chặt và không phát triển được”, ông Lịch nêu ý kiến.
Văn phòng Chính phủ vừa qua cũng thông báo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP.HCM cần theo hướng khoa học, hợp lý, hài hòa và công bằng trong tổng thể, gắn với việc thành phố cần tăng cường tự chủ kinh phí thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội. Đồng thời, thành phố có trách nhiệm sử dụng nguồn thu được để lại tăng thêm để tập trung cho đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là các dự án trọng điểm, có tính lan tỏa, kết nối liên vùng... |