Trải nghiệm tinh hoa di sản văn hóa Việt
Nhã nhạc cung đình Huế: Còn đó những trăn trở | |
Di sản văn hóa phi vật thể: Giữ "phần hồn"cho mai sau |
Hàng năm lấy ngày 23/11 là "Ngày Di sản văn hóa Việt Nam". Hiểu một cách khái quát, di sản văn hóa dân tộc là tài sản (gồm vốn kinh nghiệm, tri thức sống của con người, hội tụ những yếu tố phẩm chất tốt đẹp, có bề dày về thời gian, phong phú về loại hình) của thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau theo hướng tích lũy trong môi trường văn hóa. Đây là bộ phận quan trọng tạo nên môi trường văn hóa của các cộng đồng, là yếu tố cơ bản tạo nên truyền thống văn hóa, là cơ sở cho sự sáng tạo cái mới.
Áo dài được ban tổ chức quan tâm đặc biệt |
Gần đây nhất, Chính phủ còn ban hành khung pháp lý để bảo vệ, quản lý và phát huy giá trị các di sản thế giới của Việt Nam đã được UNESCO vinh danh. Tất cả góp phần xây dựng bản sắc văn hóa cộng đồng tốt đẹp, đồng thời là động lực phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương và của cả dân tộc.
Cả nước có nhiều hoạt động tuyên truyền, tôn vinh di sản văn hóa. Mở đầu cho “Ngày Di sản” phải kể tới là Hội nghị Di sản văn hóa phi vật thể tại Châu Á - Thái Bình Dương 2018 với chủ đề "Các tổ chức phi chính phủ bảo vệ di sản văn hoá phi vật thể vì sự phát triển cộng đồng bền vững" tại thành phố Huế. Hội nghị là dịp để tăng cường trao đổi và hiểu rõ hơn mối quan hệ qua lại giữa di sản văn hóa phi vật thể (DSVHPVT) và phát triển bền vững, từ đó trao quyền cho các tổ chức phi chính phủ (NGO) tham gia bảo tồn DSVHPVT; chia sẻ những kinh nghiệm quý giá trong công tác kiểm kê di sản, bảo tồn di sản Hát Xoan đến các đại biểu…
Được biết, trong nhiều năm qua, các NGO bảo vệ DSVHPVT là cầu nối giữa Nhà nước với cộng đồng. Và hiện có nhiều tỉnh, thành đã giao cho NGO thực hiện công tác kiểm kê di sản văn hóa. Điển hình như Hà Nội, NGO đã hoàn thành thực hiện kiểm kê DSVHPVT sau 3 năm triển khai. Hiện Hà Nội đã có 1.793 di sản được nhận diện và lập bản đồ, hơn 200 di sản nằm trong danh mục di sản văn hóa cần được ưu tiên bảo vệ; các tư liệu kiểm kê trở thành nguồn tài liệu quý cho giáo dục.
Đó còn là Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản văn hóa Việt Nam” năm 2018, không chỉ tạo điều kiện để các cộng đồng dân tộc đang hoạt động hàng ngày tại làng gặp gỡ, trao đổi, học hỏi lẫn nhau, mà còn tạo sự gắn bó thống nhất trong bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc.
Trọng tâm được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Trung tâm Triển lãm VHNT Việt Nam phối hợp cùng Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các tỉnh, thành phố: Hà Giang, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Hà Nội, Hải Phòng, Phú Thọ, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế, Khánh Hòa, Đắk Lắk, TP. Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Đồng Tháp cùng hướng đến chính là Triển lãm “Không gian Di sản văn hóa Việt Nam 2018” tại Hà Nội từ ngày 23 - 25/11/2018.
Đây không còn là sự kiện văn hóa, du lịch quan trọng, nhằm giới thiệu, quảng bá, tôn vinh giá trị các di sản văn hóa đặc sắc của Việt Nam, đặc biệt các di sản văn hóa Việt Nam được UNESCO công nhận. Quan trọng hơn, đây còn là hoạt động xã hội sâu rộng nhằm tăng cường nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. Đồng thời, quảng bá tiềm năng văn hóa, thương mại và du lịch, liên kết cùng phát triển du lịch di sản bền vững giữa các vùng miền...
Triển lãm “Không gian Di sản văn hóa Việt Nam 2018” bao gồm đa dạng các nội dung. Nếu gian trưng bày “Hành trình di sản văn hóa Việt Nam”, giới thiệu 100 bức ảnh đẹp về di sản Việt Nam của 89 tác giả được lựa chọn từ 4.753 tác phẩm dự thi Cuộc thi ảnh Di sản Việt Nam 2018, được tổ chức bởi Tạp chí Vietnam Heritage, với mục tiêu tìm kiếm những tác phẩm và câu chuyện bằng hình ảnh về thiên nhiên, đời sống, văn hóa, di sản...
Thì tại khu “Di sản văn hóa các vùng miền”, giá trị di sản, văn hóa, lịch sử, danh lam thắng cảnh của từng địa phương được giới thiệu, quảng bá trực tiếp tới du khách như Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và Hát Xoan - Phú Thọ; Cao nguyên đá Hà Giang; quần thể di tích cố đô Huế và Nhã nhạc Cung đình; khu dự trữ sinh quyển Cát Bà - Hải Phòng; hồ Ba Bể - Bắc Kạn; Lễ hội Cầu ngư, lễ hội yến sào Khánh Hòa; hò ví dặm Nghệ An; cồng chiêng Tây Nguyên... Là chương trình giao lưu và thi tìm hiểu theo chủ đề “Tuổi trẻ với Di sản văn hóa”;…
Đặc biệt, triển lãm dành hẳn một không gian riêng để tái hiện về áo dài Việt Nam qua từng thời kỳ do Bảo tàng Áo dài thực hiện. Thông qua những tư liệu, hiện vật, hình ảnh về áo dài Việt càng giúp khách tham quan hiểu thêm về lịch sử áo dài Việt Nam, từ áo dài tứ thân, áo dài năm thân, áo dài vương triều, áo dài Lemur, áo dài cổ cao, áo dài cổ thuyền, áo dài vẽ, áo dài thổ cẩm...
Hay khu trưng bày cũng dành một không gian giới thiệu áo dài của những nhân vật nổi tiếng như: Bà Nguyễn Thị Định - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; bà Nguyễn Thị Bình - nguyên Phó Chủ tịch nước; bà Tôn Nữ Thị Ninh - nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam bên cạnh Liên minh châu Âu (EU) và tại Bỉ, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội…
Áo dài đương đại của các nhà thiết kế nổi tiếng như: Sĩ Hoàng, Thuỷ Nguyễn, Adrian Anh Tuấn, Tùng Vũ, Magonn, Hữu La La… lại là một cách giới thiệu, tôn vinh giá trị tinh hoa văn hóa Việt. Ngoài ra, tại đây có nhiều hoạt động bên lề như hướng dẫn vẽ mẫu áo dài trên giấy của các họa sĩ và nghệ nhân áo dài.
Triển lãm “Không gian Di sản văn hóa Việt Nam 2018” không chỉ tạo cơ hội cho khán giả thủ đô chiêm ngưỡng tinh hoa Việt mà còn là hoạt động tăng cường hiểu biết cho thế hệ trẻ về giá trị di sản văn hóa Việt Nam, qua đó, nhận thức rõ hơn về vai trò, trách nhiệm trong việc chung tay bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa của dân tộc. Truyền cảm hứng mạnh mẽ tới người xem về một nền văn hóa Việt Nam vừa hiện đại vừa mang đậm đà bản sắc dân tộc.