Trung Quốc tăng cường nhập khẩu than từ Nga
Thực tế là việc cắt điện tại nhiều nhà máy trên khắp Trung Quốc đã tăng lên trong tháng 9, chính quyền các địa phương phải vật lộn để cân bằng giữa nhu cầu điện tăng cao với nỗ lực giảm lượng khí thải carbon. Dữ liệu thương mại ban đầu cho thấy nhập khẩu than của Trung Quốc đã tăng 76% so với năm trước (vào tháng 9 lên 32,9 triệu tấn, đây là mức cao nhất hàng tháng kể từ tháng 12/2020). Giá trị nhập khẩu than tăng hơn 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái lên 3,91 tỷ USD.
Tuy nhiên, lượng mua dầu thô đã giảm 15,2% so với một năm trước xuống còn 41,1 triệu tấn vào tháng 10, trong khi giá trị nhập khẩu của mặt hàng này lại tăng 35%. Mỹ là nhà sản xuất dầu thô lớn nhất trong năm ngoái và Trung Quốc là điểm đến hàng đầu cho xuất khẩu mặt hàng này của Mỹ, chiếm tới 15%, theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ.
Trung Quốc đang phải nhập khẩu than nhiều hơn từ Nga, Indonesia và Mông Cổ |
Australia từng là nguồn nhập khẩu than nhiệt lớn nhất của Trung Quốc. Nhưng Trung Quốc đã ngừng mua than của Australia vào cuối năm 2020 sau khi quan hệ giữa hai nước trở nên căng thẳng. Than chỉ là một mặt hàng trong danh sách ngày càng tăng các mặt hàng của Australia mà Trung Quốc nhắm đến để siết chặt do căng thẳng ngày càng leo thang. Tuy nhiên báo cáo hải quan tuần trước cho thấy nhập khẩu nói chung của Trung Quốc từ Australia đã tăng khoảng 50% so với cùng kỳ năm ngoái lên 15,04 tỷ USD vào tháng 9, trong khi xuất khẩu tăng gần 24% so với cùng kỳ năm ngoái lên khoảng 6 tỷ USD.
Năm 2020, Trung Quốc đã yêu cầu các nhà máy điện của họ hạn chế lượng than nhập khẩu từ các nước khác. Bắc Kinh được cho là đã dỡ bỏ những hạn chế ngay sau đó, nhưng không dỡ bỏ hạn chế nhập khẩu than từ Australia.
Tình trạng thiếu than đã buộc các nhà máy phải giảm công suất và khiến các nhà chức trách kêu gọi nhập khẩu nhiều than hơn, bao gồm cả từ Nga.
Ông David Fishman, nhà nghiên cứu và quản lý chính sách năng lượng Trung Quốc tại Lantau Group cho biết, những sai sót trong hệ thống định giá của Trung Quốc chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu hụt hiện nay. Các nhà máy phát điện than không thể vận hành hiệu quả. Trong ngắn hạn, có lẽ phải tăng số lượng khai thác than nội địa và đây chắc chắn là một ý tưởng không hay hoặc khiến người dùng cuối phải trả nhiều tiền hơn.
Ông Han Jun, Thống đốc tỉnh Cát Lâm (một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ tình trạng thiếu điện) cho biết, chính quyền Trung Quốc nên nỗ lực giải quyết để có thể nhập khẩu nhiều than hơn từ Nga, Indonesia và Mông Cổ nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn cung hiện đang làm tê liệt một phần lớn ngành công nghiệp như hiện nay.
Nhập khẩu khí đốt tự nhiên của Trung Quốc tăng 21,8% so với cùng kỳ năm ngoái lên 10,6 triệu tấn trong tháng 9, với giá trị tăng hơn gấp đôi lên 5,19 tỷ USD.
Cũng theo dữ liệu mới công bố, phần lớn than của Trung Quốc hiện nay đến từ Nga và Indonesia chứ không phải Australia. Hiện tại, Trung Quốc đã nhập khẩu khoảng 3,7 triệu tấn than nhiệt từ Nga trong tháng 9, con số này tăng 28% so với tháng 8 và cao hơn 230% so với một năm trước.
Ông Stephen Olson, thành viên nghiên cứu cấp cao tại Hinrich Foundation (tổ chức phi lợi nhuận tập trung vào các vấn đề thương mại) cho biết, điều này chứng tỏ rằng Trung Quốc vẫn luôn cần hệ thống thương mại toàn cầu, bất chấp những nỗ lực phối hợp nhằm giảm sự phụ thuộc vào thương mại. Nó cũng minh họa cho các chi phí kinh tế và sự bất ổn có thể được tạo ra khi các hạn chế thương mại được sử dụng như một phương tiện để áp dụng áp lực địa chính trị.
Trung Quốc phụ thuộc rất nhiều vào than để sản xuất điện. Kể từ giữa tháng 8, ít nhất 20 tỉnh thành trên cả nước đã thông báo cắt điện ở các mức độ khác nhau. Đó là do một số yếu tố bao gồm sự thiếu hụt nguồn cung cấp than, chính phủ yêu cầu khắt khe hơn trong việc cắt giảm lượng khí thải và nhu cầu sản xuất cao hơn khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi từ mức thấp của đại dịch.
Các quan chức chính phủ đã hối thúc các công ty năng lượng nhà nước hàng đầu phải đảm bảo nguồn cung cho mùa đông sắp tới bằng mọi giá.