Vốn bình ổn tăng theo cơ chế xã hội hóa
NHNN yêu cầu đẩy mạnh Chương trình cho vay bình ổn thị trường | |
Tăng cường biện pháp bình ổn thị trường thịt lợn | |
Hà Nội: Sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi được áp dụng bình ổn giá |
Thống đốc NHNN mới đây ký văn bản (số 3522) yêu cầu NHNN cấp tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo, đẩy mạnh chương trình cho vay phục vụ bình ổn thị trường tại các địa phương. Tại văn bản này, NHNN nêu quan điểm khuyến khích các địa phương mở rộng danh sách các DN tham gia chương trình cho vay bình ổn thị trường, đồng thời gắn chương trình này với chương trình kết nối NH – DN.
Tín dụng thương mại đã giúp cơ chế bình ổn giá thị trường hơn |
Chỉ đạo trên của NHNN cho thấy, đến thời điểm hiện nay, việc tập trung đẩy mạnh nguồn vốn tín dụng vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh đã được cơ quan điều hành chính sách tiền tệ thực hiện một cách khá rốt ráo và cụ thể.
Trên thực tế, ngay từ đầu năm 2016, sau khi sơ kết chương trình cho vay kết nối NH – DN năm 2015 tại địa bàn TP.HCM, lãnh đạo ngành Ngân hàng đã nhận định rằng chương trình kết nối đã qua giai đoạn tháo gỡ khó khăn và bước vào giai đoạn hợp tác gắn kết “có qua có lại” một cách bình đẳng. Chính vì vậy, bản thân chương trình kết nối sẽ phải đổi mới, gắn kết, phối hợp với các chương trình, ưu đãi tín dụng khác của địa phương để gia tăng nguồn vốn cho vay và mở rộng các cơ hội hợp tác.
Xét riêng ở khu vực TP.HCM, có thể nhận xét rằng bên cạnh chương trình kết nối NH – DN thì chương trình cho vay bình ổn thị trường cũng là một trong những chương trình có sức lan tỏa rất mạnh. Từ hình thức tạm ứng ngân sách địa phương để cho các DN lớn thực hiện bình ổn giá cả các mặt hàng thiết yếu manh nha từ cuối năm 2001. Đến năm 2005, cơ chế tạm ứng này được chuyển sang hình thức cho vay không thu lãi thông qua Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP.HCM (HFIC).
Bắt đầu từ năm 2011, nhận thấy nhu cầu vay vốn để đầu tư cơ sở vật chất, hiện đại hóa trang thiết bị và tạo nguồn hàng thiết yếu của các DN ngày càng lớn, trong khi đó nguồn vốn thành phố ủy thác cho HFIC chỉ đáp ứng được một phần nhỏ, chính quyền TP.HCM đã tiên phong chuyển chương trình cho vay bình ổn thị trường từ hình thức dùng ngân sách cho vay không tính lãi sang hình thức xã hội hóa, vay vốn theo cơ chế thị trường từ các NHTM có ưu đãi lãi suất nhưng không dùng ngân sách.
Cơ chế này lập tức được các NHTM trên địa bàn TP.HCM hưởng ứng tích cực. Các NH đồng loạt đưa ra cam kết sẽ dành hàng trăm tỷ đồng phục vụ cho vay đối với các DN tham gia bình ổn thị trường mỗi năm. Chỉ sau một năm thực hiện, cuối năm 2013 số vốn các NHTM cho vay đối với chương trình bình ổn thị trường đã đạt con số 1.960 tỷ đồng, cao gấp 7 lần so với số vốn ngân sách TP.HCM bỏ ra để cho vay không tính lãi trong đợt bình ổn thị trường năm 2012 (280 tỷ đồng).
Liên tiếp các năm sau đó, chương trình cho vay bình ổn thị trường tiếp tục chứng tỏ là chương trình xã hội hóa nguồn vốn rất thành công. Từ mức dư nợ gần 2.000 tỷ đồng cho vay của năm 2013, các năm giai đoạn 2014 - 2016 các TCTD trên địa bàn TP.HCM lần lượt đổ vốn vào chương trình này với số vốn cam kết mỗi năm tăng từ 8.300 tỷ đồng (2014) lên mức 11.850 tỷ đồng (2015) và gần 13.000 tỷ đồng vào năm 2016.
Một điểm đáng chú ý của chương trình cho vay bình ổn thị trường là nhờ có sự tham gia của các NHTM cấp vốn lãi suất thấp hơn bình quân chung trên thị trường, việc phát triển mở rộng mạng lưới các DN tham gia bán hàng bình ổn tăng lên nhanh chóng. Tính đến hiện nay, ngoài các DN thuộc 9 nhóm hàng thiết yếu chủ lực đã có thêm hàng trăm DN sản xuất, phân phối các mặt hàng khác tham gia chương trình. Mạng lưới điểm bán hàng bình ổn tại TP.HCM do đó tăng theo cấp số nhân, từ mức 242 điểm (năm 2002) đến nay đã đạt con số trên 10.500 điểm.
Ngoài ra, do có sự kết hợp giữa chương trình cho vay bình ổn thị trường với chương trình kết nối NH – DN nên nhiều DN tham gia bình ổn thị trường thời gian qua đã có thể tiếp cận được 2-3 nguồn vốn cho vay ưu đãi lãi suất. Từ đó, một số DN lớn như Vissan, Ba Huân, Nutifood… đã bắt đầu thực hiện các chiến lược xây dựng chuỗi cung ứng tối ưu các sản phẩm bình ổn thị trường, tận dụng các nguồn ưu đãi cho vay trung dài hạn từ các chương trình kết nối NH – DN, chương trình kích cầu đầu tư để phát triển hạ tầng công nghệ, xây dựng vùng nguyên liệu. Trong khi đó, tập trung nguồn vốn lưu động ngắn hạn vay được từ chương trình cho vay bình ổn thị trường để đẩy mạnh hệ thống phân phối và hạ giá bán sản phẩm tới tay người tiêu dùng.