Xăng giảm, cước vận tải vẫn đứng yên?
Theo quyết định của Liên Bộ Tài chính - Công thương, giá xăng đã được các DN kinh doanh xăng dầu giảm tới 600 đồng/lít kể từ 15 giờ ngày 18/8. Theo đó, hiện giá xăng RON 92 chỉ còn 24.210 đồng một lít, tương đương mức giá hồi đầu năm. Giá các mặt hàng dầu cũng giảm 60-80 đồng.
Giá xăng giảm, nhưng cước vận tải vẫn chưa giảm. (Ảnh minh họa)
Đây là lần giảm thứ ba liên tiếp của giá xăng trong vòng gần 1 tháng qua. Trước đó, ngày 28/7, giá xăng cũng đã giảm 330 đồng/lít; đến ngày 7/8 giá xăng giảm tiếp 500 đồng/lít. Như vậy, sau 3 lần điều chỉnh, tổng cộng giá xăng RON 92 đã giảm 1.430 đồng/lít. Thế nhưng vẫn chưa có động tĩnh gì cho thấy rằng các hãng vận tải sẽ giảm giá cước, thậm chí có hãng taxi còn tăng.
Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam cho biết, giá xăng giảm lần thứ 3 liên tiếp với mức giảm 600 đồng/lít là chưa đủ mạnh để khiến các DN vận tải điều chỉnh giá cước. Ông Thanh cũng cho rằng, các DN vận tải trong thời gian qua đã phải gánh chịu nhiều tác động từ các yếu tố đầu vào như giá xăng dầu liên tục tăng, trong khi DN không điều chỉnh giá cước. Thêm nữa, nếu so sánh với những lần tăng giá xăng từ đầu năm đến nay thì mức giảm lần này vẫn còn thấp.
Đại diện một hãng taxi lớn của Hà Nội cũng phân bua việc vẫn giữ nguyên giá cước mặc dù giá xăng dầu giảm rằng, mỗi lần muốn thay đổi giá cước, DN sẽ mất nhiều thời gian về thủ tục đăng ký điều chỉnh giá cước, chi phí thay đồng hồ đối với taxi, bảng biểu... Trong khi, giá xăng dầu thường xuyên thay đổi (tính từ đầu năm đến nay là 19 lần) nếu cứ phải tính toán để “điều chỉnh” theo giá này thì DN “hết làm ăn”. Bên cạnh đó, "việc cài lại đồng hồ tính cước rất phức tạp vì DN không tự làm được mà phải thông qua một cơ quan kiểm định độc lập của Nhà nước để họ điều chỉnh lại đồng hồ", vị đại diện hãng taxi trên cho biết.
Mặt khác, các hãng cũng chưa thể chủ động giảm giá cước vận tải được bởi phải chịu phí bảo trì đường bộ hàng năm. Trước kia, xe taxi chỉ chạy chủ yếu trong nội đô nên phí cầu đường gần như không có, hoặc có thì cũng chỉ có ở đường ra sân bay mà thôi. Nay vẫn chỉ “loanh quanh” mà mỗi tháng phải mất thêm gần 200.000 đồng/đầu xe cho phí này. Đợt giảm giá lần này mặc dù không nhiều, dưới 5% so với mức giá xăng hiện tại, tuy nhiên đó cũng là động thái giúp giảm gánh nặng chi phí đầu vào cho DN vận tải.
Vì vậy, các DN kinh doanh vận tải thường tính toán rất kỹ khi phải điều chỉnh giá cước. “Chỉ khi giá xăng dầu tăng, giảm vượt quá 10% thì các đơn vị vận tải mới tính đến cước vận tải tăng hoặc giảm bởi lẽ chi phí cho việc điều chỉnh rất tốn kém”, vị đại diện trên cho biết.
Anh Hùng - một lái xe taxi tại Hà Nội chia sẻ, xăng dầu cứ tăng, giảm liên tục khiến cho DN khó mà chạy theo được, hơn nữa cứ bảo giảm thế nhưng cộng tổng các đợt tăng giá rồi trừ đi tổng số lần giảm giá thì “thế nào nó chả tăng” một chút!”. Theo anh Hùng, để có “đồng ra đồng vào”, các lái xe taxi cũng phải nghĩ ra đủ cách để tiết kiệm, như hạn chế bật điều hòa mỗi khi không có khách mặc dù trời nắng nóng, ngay cả khi có khách cũng chỉ dám bật điều hòa ở mức thấp mà thôi.
“Chúng tôi cũng muốn có giá cước thấp để thu hút được nhiều khách thế nhưng để điều chỉnh đồng hồ cước phải mang xe về hãng rồi chờ mất cả buổi, thời gian ấy ai tính cho chúng tôi? Giá xăng dầu thì tăng giảm như “cơm bữa” hóng theo thì chúng tôi làm ăn được gì nữa? Nếu xăng dầu đỡ “thất thường” hơn hoặc có lộ trình tăng giảm rõ ràng thì chúng tôi cũng yên tâm và có kế hoạch ứng phó được rõ ràng hơn. Còn như hiện nay thì “gió chiều nào che chiều ấy thôi!”, anh Hùng nói.
Vẫn biết hiện các DN vận tải đang gặp vô vàn khó khăn. Phần do người dân tiết giảm chi tiêu, phần cũng bởi hàng hóa của DN sản xuất ra tiêu thụ rất chậm, nên nhu cầu vận tải cũng kém. Thế nhưng, trên thực tế cước vận tải cứ tăng mỗi khi xăng tăng giá, trong khi xăng giảm giá lại không thấy đả động đến chuyện giảm. Không chỉ cước vận tải mà nhiều loại hàng hóa khác cũng vậy, chẳng thấy chuyện giảm giá khi giá xăng giảm, thế nhưng mỗi lần xăng tăng giá lại “té nước theo mưa”.
Điều đó không khỏi khiến người dân bức xúc. "Xăng dầu giảm giá nhưng những mặt hàng tiêu dùng, lương thực, thực phẩm, cước vận tải (đã tăng theo giá xăng dầu trước đó)... cũng đâu có giảm giá! Lý do thì quá rõ vì khi tăng nhiều họ phải tăng theo để đảm bảo chi phí vận chuyển, sản xuất không bị lỗ. Còn khi giảm thì quá ít nên họ cũng lấy lý do khó giảm theo vì vẫn chưa đủ bù vào chi phí. Với cách điều hành giá xăng dầu như hiện nay tôi cảm thấy người tiêu dùng vẫn sẽ chịu thiệt!”, một người tiêu dùng ca thán.
Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần vào cuộc để làm rõ vấn đề này. Nếu không, dù giá xăng tăng hay giảm, người tiêu dùng vẫn thiệt thòi nhất, phải hứng chịu sự thay đổi không ngừng từ giá xăng dầu.
Bài và ảnh Hà Đăng