Cải cách hành chính: Hành trình kiến tạo niềm tin và cải thiện môi trường kinh doanh
08:31 | 18/05/2020
Cải cách hành chính (CCHC) không đơn thuần là một lĩnh vực cụ thể, tách rời mà là “xương sống” và là “tinh thần” của hoạt động quản lý, điều hành và nhiệm vụ chính trị của ngành Ngân hàng.
Với quan điểm nhận thức này, hơn 10 năm qua, CCHC được quyết liệt, đồng bộ nhưng cũng rất chi tiết trong toàn Ngành tạo ra sự thúc đẩy chung, góp phần liên thông, liên kết trong vận hành các hoạt động toàn ngành Ngân hàng nói chung. Từ đó góp phần tạo niềm tin vững chắc giữa ngân hàng, DN và người dân, chuyển đổi quan hệ giữa TCTD sang cộng sinh vận hành theo cơ chế thị trường, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, phát triển kinh tế đất nước.
NHNN là Bộ ngành đầu tiên trong cả nước công bố Bộ thủ tục hành chính đầy đủ vào tháng 7/2009 chỉ sau hơn 1 năm triển khai thực hiện Quyết định số 30/QĐ-TTg |
Từ bước chuyển nhận thức…
“Có thể nói kết quả và thành tích hoạt động của NHNN nói riêng và ngành Ngân hàng nói chung có được như ngày hôm nay chính là từ kết quả sự chuyển biến về nhận thức của lãnh đạo cao nhất là đồng chí Thống đốc tới những cán bộ, nhân viên, từ việc thấy được vai trò quan trọng của CCHC trong quá trình phát triển”, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú - Thủ trưởng hành chính cơ quan NHTW cho biết.
Cùng với việc quyết liệt triển khai Đề án Đơn giản hoá thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (Quyết định số 30/QĐ-TTg), Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2011 - 2020 (Nghị quyết 30 C/NQ-CP), chương trình CCHC của Ngành đã trở thành kim chỉ nam xuyên suốt trong nhận thức và hành động. Đặc biệt với quan điểm mỗi TCTD mặc dù là DN nhưng vẫn phải thực hiện tốt việc cải cách những thủ tục dịch vụ đảm bảo sự thuận lợi, hài hòa cao nhất cho DN và người dân... công cuộc cải cách không chỉ trong khối cơ quan quản lý NHNN, mà Thống đốc NHNN chỉ đạo triển khai tại tất cả các TCTD.
Với vị thế của một ngành kinh tế trọng yếu, huyết mạch của nền kinh tế với sự hội nhập quốc tế từ rất sớm và sâu rộng, lãnh đạo NHNN đã mạnh mẽ quyết đoán xây dựng các chương trình CCHC, đi tắt đón đầu những xu hướng phát triển, lựa chọn những cải cách mới nhất của hoạt động tài chính ngân hàng trên thế giới phù hợp với điều kiện thực tiễn Việt Nam, hoạch định lộ trình áp dụng rõ đến từng năm với đích đến cao hơn. Đồng thời kịp thời bổ sung thêm nhưng yếu tố cải cách mới trong quá trình hành động hàng năm theo yêu cầu của nền kinh tế nhằm đáp ứng các mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ của Chính phủ và NHNN. Trên cơ sở đó, NHNN thường xuyên thanh tra giám sát, cải cách để gia tăng hiệu quả thực hiện.
“CCHC vừa là động lực vừa là mục tiêu” cũng là một quan điểm nhận thức mới của NHNN góp phần tạo nên bước đột phá trong CCHC. “Mục tiêu của cải cách là phải tạo được sự thuận lợi cho người dân, DN… nhưng nó cũng là động lực thúc đẩy các TCTD tiếp cận thị trường, đối mặt với cạnh tranh”, Phó Thống đốc cho biết. Bởi ngân hàng muốn tạo ra quan hệ bình đẳng giữa cung và cầu vốn để huy động, cho vay nhiều hơn; để khách hàng tin yêu thì phải làm tốt trong từng khâu cải cách để tạo ra được những sản phẩm hiện đại nhiều hơn và năng lực cạnh tranh tốt hơn. “Chính việc các TCTD dần thấm nhuần nhận thức CCHC không chỉ là thực hiện trách nhiệm tạo ra sự thuận lợi cho khách hàng và DN phục vụ mà hơn thế còn đem đến quyền lợi cho chính mình đã mang đến động lực cho các TCTD phấn đấu, cải cách tích cực hơn trong những năm qua”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Một điểm nhấn khác trong chuyển đổi nhận thức về CCHC đó chính là NHNN xem CCHC không phải là một việc đơn giản tách rời mà được kết cấu trong mọi hành động, một cấu thành tất yếu hay nội hàm quan trọng trong tất cả các đề án tổng thể và chi tiết trong việc nâng cao năng lực quản lý của NHNN, thực hiện đề án tái cơ cấu, cũng như nâng cao năng lực kinh doanh và thực hiện nhiệm vụ của TCTD huy động và cho vay vốn đối với nền kinh tế. Như với Đề án tái cơ cấu 2 giai đoạn của Ngành trong thời gian vừa qua, NHNN đã đặt CCHC là nội hàm của đề án tái cơ cấu. Mục tiêu tái cơ cấu có bao nhiêu thì mục tiêu CCHC có bấy nhiêu. Đó là, những giải pháp để thực hiện cơ cấu lại toàn diện hoạt động ngân hàng kể cả trong cơ quan quản lý nhà nước cũng như các TCTD giúp cho đề án tái cơ cấu đạt mục tiêu và ở chiều tương tác ngược lại cũng giúp CCHC đạt được mục tiêu.
Đến đột phá hành động…
Những kết quả CCHC của NHNN nói riêng và ngành Ngân hàng năm qua đã và đang thẩm thấu vào đời sống phát triển kinh tế đất nước.
Dấu ấn đầu tiên trong hành trình CCHC của NHNN đó chính là trở thành Bộ ngành đầu tiên trong cả nước công bố Bộ thủ tục hành chính đầy đủ vào tháng 7/2009 chỉ sau hơn 1 năm triển khai thực hiện Quyết định số 30/QĐ-TTg. Cũng chính trong lễ công bố Bộ thủ tục hành chính đó, NHNN đã vinh dự được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, khi đó là Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính, tham dự và chứng kiến. Và cũng chỉ trong 1 năm sau đó, vào năm 2010 NHNN đã tạo bước đột phá trong cải cách thủ tục hành chính khi hoàn thành phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính với mức cắt giảm chi phí tuân thủ trên 30%. Theo các số liệu tổng hợp, tính từ năm 2010, đến nay đã có hơn 80% thủ tục hành chính trong các lĩnh vực hoạt động ngân hàng được cắt giảm hoặc đơn giản hóa.
Đặc biệt với nhận thức CCCH vừa là yêu cầu chủ quan và khách quan, CCHC của NHNN đã không còn đơn thuần chỉ giải quyết bài toàn cắt giảm giấy tờ, mà hơn thế, NHNN nhìn rõ bản chất của CCHC là cải cách mối quan hệ giữa cơ quan quản lý với TCTD và người dân, giữa TCTD với DN và người dân. Từ đó, NHNN đã vạch ra kế hoạch hành động quyết liệt đồng bộ và khoa học hướng vào 6 lĩnh vực CCHC. Trong đó lấy cải cách thể chế, đổi mới công nghệ và con người làm 3 trụ cột thúc đẩy.
“Cái lớn hơn cả chúng tôi đã đạt được qua CCHC là niềm tin của DN với ngân hàng và ngược lại. Chính niềm tin giữa DN và ngân hàng tăng lên cũng là điều kiện quan trọng để giải quyết được việc cắt giảm thủ tục hành chính”, Phó thống đốc Đào Minh Tú cho biết. Ví như trước đây, một số thủ tục phải công chứng phức tạp, nhưng giờ đây khi đã có niềm tin, ngân hàng và DN chỉ cần một bản photo cũng có thể thực hiện các giao dịch.
Nhìn sâu hơn rộng hơn là thay đổi thói quen, mối quan hệ trong hoạt động ngân hàng. Thay vì những bộ thủ tục phiền hà trước đây, quan hệ ngân hàng và DN đã thay đổi bằng một mối quan hệ hợp tác cộng sinh, chia sẻ gắn bó với nhau nhiều hơn mang lại hiệu ích cho cả người dân, DN và ngân hàng. Việc nhận thức rõ mối quan hệ này là động lực để ngân hàng cải cách, từ thế chế đến công nghệ, tạo ra các sản phẩm tốt nhất cung ứng cho khách hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh cho chính các ngân hàng, đặc biệt là về tài chính. Đây cũng là cơ sở để ngân hàng ngày càng mang đến nhiều lợi ích cho nền kinh tế, đó là lợi ích chia sẻ đồng hành giữa DN và ngân hàng.
Như đợt dịch bệnh Covid-19 từ đầu năm 2020 đến nay gây ảnh hưởng với nền kinh tế nói chung và DN nói riêng, NHNN và toàn Ngành đã đồng hành cùng DN, chia sẻ lợi ích cùng DN qua tất cả hoạt động của ngân hàng với DN như giảm lãi suất, giảm phí… Hơn thế hiệu ứng từ cải cách của các TCTD cũng cộng hưởng vào hoạt động của DN, giúp DN nâng cao hiệu quả việc sử dụng vốn, nâng cao năng lực thẩm định dự án, quản trị, kết nối và mở rộng sản xuất kinh doanh ra ngoài lãnh thổ cũng như thay đổi phong cách giao dịch và làm việc từ chính sự chuyên nghiệp của ngân hàng.
Những kết quả CCHC của Ngành cũng đã được Chính phủ và cộng đồng xã hội cũng như quốc tế công nhận như, trong 7 năm xếp hạng Bảng chỉ số CCHC các bộ ngành trung ương (Par-Index) 3 năm đầu trong top 3, 4 năm sau đó liên tiếp (2016-2019) đứng đầu Par-Index, Chỉ số tiếp cận tín dụng vươn lên vị trí 26 trên thế giới, đứng thứ 2 trong ASEAN theo xếp hạng của WB năm 2019.
“Kết quả tự hào này cho mỗi cán bộ nhân viên của NHNN cùng toàn Ngành chúng tôi thấy rằng cần phải nỗ lực và tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa công tác CCHC. Cùng với tiến trình đổi mới và hội nhập của đất nước, CCHC sẽ không có điểm kết thúc mà là quá trình tiếp tục lâu dài thường xuyên, mãi mãi gắn liền với cuộc sống đời thường hàng ngày vì sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tạo ra sự thuận lợi đa dạng nhiều mặt cho các lĩnh vực đời sống xã hội, đặc biệt là tạo sự thuận lợi cho người dân. Đây cũng là đích đến mà NHNN đặt ra cho kế hoạch cải cách 10 năm tiếp theo và xa hơn nữa”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết.
Minh Ngọc