ECB cố gắng vãn hồi nền kinh tế khu vực
08:50 | 08/06/2020
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) công bố hôm thứ Năm tuần trước (4/6) là họ sẽ tăng Chương trình mua trái phiếu khẩn cấp trong đại dịch thêm 600 tỷ euro (672 tỷ USD) lên 1,35 nghìn tỷ euro trong một nỗ lực nhằm cứu vãn nền kinh tế khu vực đồng tiền chung đang bị tàn phá bởi đại dịch coronavirus.
Kinh tế Eurozone có thể tồi tệ hơn dự kiến | |
Tương lai của Eurozone đang bị đe dọa | |
Các kế hoạch giải cứu kinh tế của EU có nguy cơ đổ bể |
Nỗ lực cứu vãn
Trước đó ngày 18/3, ECB đã thông qua Chương trình mua trái phiếu khẩn cấp trong đại dịch (PEPP) với quy mô 750 tỷ euro (819 tỷ USD) trong bối cảnh đại dịch coronavirus đang bùng phát mạnh mẽ tại nhiều quốc gia trong khu vực, buộc nhiều quốc gia phải đóng cửa để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan. Không chỉ vậy để hỗ trợ các nền kinh tế trong khu vực ứng phó với đại dịch, ECB còn mở rộng danh mục tài sản mua vào, bao gồm cả trái phiếu Chính phủ có xếp hạng tín nhiệm thấp và cả trái phiếu doanh nghiệp.
Chương trình này được dự kiến sẽ kéo dài cho đến hết năm 2020. Tuy nhiên với tốc độ mua vào khủng hiện nay, nhiều chuyên gia dự kiến giới hạn 750 tỷ euro sẽ bị phá vỡ vào tháng 10, buộc ECB phải mở rộng quy mô của chương trình. ECB cũng cho biết, thời gian của chương trình sẽ được kéo dài từ cuối năm 2020 đến tháng 6/2021 hoặc cho đến khi ngân hàng tin rằng cuộc khủng hoảng đã kết thúc.
Chủ tịch ECB Christine Lagarde |
Trước những băn khoăn của giới chuyên môn rằng mức tăng 600 tỷ euro sẽ không đủ để chi trả cho các giao dịch mua cho đến tháng 6/2021, phát biểu tại buổi họp báo sau khi ECB đưa ra quyết định này, Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết, quy mô của chương trình đã được tính toán cẩn trọng và phù hợp với diễn biến thực tế hiện nay của dịch bệnh.
Trên thực tế, chương trình mua trái phiếu khẩn cấp cũng đã giúp giữ chi phí vay thấp hơn cho 19 quốc gia trong khu vực đồng tiền chung euro. Thông báo của ECB hôm thứ Năm tuần trước cũng giúp giảm thêm chi phí đi vay, như lợi suất trái phiếu Chính phủ 10 năm của Ý giảm từ mức cao trong phiên giao dịch ngày hôm đó là trên 1,56% xuống còn 1,40% sau khi quyết định được công bố. Diễn biến tương tự cũng xảy ra đối với nợ có chủ quyền của Hy Lạp, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha.
“Quan điểm nới lỏng chính sách tiền tệ mạnh mẽ hơn đã giúp ngăn chặn những rủi ro suy giảm”, Holger Schmieding - Nhà kinh tế trưởng của ngân hàng Berenberg cho biết qua email. “Ngoài ra, tín hiệu mạnh mẽ này có thể thúc đẩy sự phục hồi niềm tin của các hộ gia đình và các công ty rằng điều tồi tệ nhất sẽ sớm kết thúc”.
Triển vọng vẫn u ám
Sự lạc quan này cũng đã giúp đồng euro tăng giá tới 0,25% so với đồng đôla Mỹ ngay sau khi quyết định của ECB được công bố. Tuy nhiên, đồng tiền chung lại nhanh chóng đảo chiều giảm trở lại sau những dự báo không mấy sáng sủa về kinh tế khu vực của ECB. Phát biểu tại buổi họp báo, Chủ tịch ECB Lagarde cho biết, khu vực đồng euro đang phải đối mặt với “sự suy giảm chưa từng thấy”.
Trong báo cáo cập nhật của mình, ECB đã cắt giảm mạnh dự báo tăng trưởng của khu vực đồng euro xuống còn -8,7% trong năm nay thay vì mức tăng trưởng 0,8% như dự báo được đưa ra hồi tháng 3. Tuy nhiên, kinh tế khu vực được dự báo sẽ hồi phục lên mức tăng trưởng 5,2% vào năm 2021 và 3,3% vào năm 2022. ECB cũng dự báo lạm phát sẽ ở mức 0,3% trong năm 2020 và 0,8% trong năm 2021 - thấp hơn nhiều so với mục tiêu lạm phát của ECB là “gần sát dưới 2%”.
Bà Lagarde cũng giải thích thêm rằng, các dự báo phụ thuộc vào thời gian xảy ra kéo dài của đại dịch và hiệu quả của các chính sách được thực hiện trên toàn khu vực. Trước đó, ECB đã từng cảnh báo, nền kinh tế khu vực đồng euro có thể bị thu hẹp tới 15% trong kịch bản xấu nhất do tác động của cuộc khủng hoảng coronavirus.
Các dữ liệu kinh tế được công bố gần đây cũng cho thấy những tác động nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng coronavirus đến kinh tế châu Âu. Tỷ lệ thất nghiệp trong khu vực đồng euro đã tăng lên 7,3% trong tháng 4 từ mức 7,1% trong tháng 3 do các biện pháp cách ly xã hội. Tuy nhiên hoạt động kinh doanh trong khu vực đã có dấu hiệu hồi phục nhẹ sau khi lao dốc xuống mức thấp kỷ lục vào đầu năm nay. Hoạt động sản xuất và dịch vụ đạt mức cao nhất trong ba tháng vào tháng 5, sau khi một số nền kinh tế bắt đầu mở cửa trở lại. Tuy nhiên, vẫn còn những lo ngại xung quanh hiệu quả kinh tế chung trong quý II/2020.
Để hỗ trợ nền kinh tế khu vực, bên cạnh chương trình mua tài sản khẩn cấp, ECB còn triển khai nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động cho vay của các ngân hàng. Các giải pháp này được tiến hành đồng thời với những giải pháp mà ECB đã triển khai trước đại dịch để thúc đẩy lạm phát trong khu vực, bao gồm cả chương trình mua trái phiếu với quy mô hàng tháng 20 tỷ euro, một phần của gói nới lỏng định lượng được công bố vào năm 2019.
ECB cũng quyết định vào thứ Năm tuần trước rằng sẽ giữ nguyên các mức lãi suất chủ chốt của mình. Theo đó lãi suất tái cấp vốn, lãi suất cho vay cận biên và lãi suất tiền gửi cơ sở lần lượt là 0%, 0,25% và -0,50%.
Mai Ngọc