Doanh nghiệp niêm yết kỳ vọng đường dài

Trong vòng 3 năm trở lại đây, thị trường chứng khoán (TTCK) đã chứng kiến nhiều hiện tượng “bất thường” của doanh nghiệp niêm yết (DNNY). Bởi lẽ, hủy niêm yết bắt buộc không phải là những trường hợp đáng lưu ý duy nhất, nhiều trường hợp DN hủy niêm yết chỉ để phát hành giá cao thuận lợi, và không bị áp lực cổ đông, thậm chí để giấu thông tin... Sự bất thường này xuất phát từ những khó khăn về kinh tế, từ áp lực cổ đông và trình độ quản trị DN đối với HĐQT, khi DN có quy mô và số lượng cổ đông ngày càng đa dạng, phức tạp.

DNNY có thể khởi sắc vào cuối năm nay

Phó tổng giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) Nguyễn Vũ Quang Trung điểm lại khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các DNNY trong năm qua: năm 2012 số lượng DN thua lỗ tăng 64,8% so với 2011, tổng giá trị thua lỗ tăng 62,5%, tương đương 3.496 tỷ đồng. Trong khi đó, số DN có lãi giảm 10,9% với tổng giá trị lợi nhuận cũng giảm 18,1%.

Nếu tính thêm các khoản ngoại trừ, lưu ý của kiểm toán độc lập có thể lượng hóa được thì kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh năm 2012 của các DNNY bị giảm đi hơn 413 tỷ đồng. Trong đó, 8 DN có lợi nhuận năm 2012 dương, nhưng tính đến lưu ý, ngoại trừ của đơn vị kiểm toán, thì kết quả kinh doanh lỗ.

Điều này phần nào phản ánh được chất lượng báo cáo tài chính do DN tự lập còn nhiều yếu kém. Thêm vào đó, có 13 DN vào diện bị hủy niêm yết bắt buộc sau khi công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2012.

Năm 2013, đi hết nửa chặng đường, HNX - Index đã tăng 6,2% từ 59,11 điểm (ngày 2/1/2013) lên 61,49 điểm (ngày 31/7/2013), vốn hóa thị trường đạt gần 100 nghìn tỷ đồng, tăng 13% so với giá trị vốn hóa tại thời điểm đầu năm. Tăng trưởng HNX - Index 4% được xem là mức khá so với các thị trường ASEAN và khu vực.

Về tính thanh khoản thị trường, bình quân mỗi phiên khối lượng giao dịch đạt hơn 50 triệu CP, giao dịch tăng 10% về khối lượng, nhưng giảm 4,8% về giá trị so với cùng kỳ năm 2012.

Đáng nói là đến quý II/2013, thống kê các DN trên HNX cũng cho thấy, chi phí lãi vay giảm gần 30% so với cùng kỳ 2012, từ 1.329,7 tỷ đồng xuống còn 969,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các DNNY trong kỳ cũng không lấy gì sáng sủa hơn.

Tổng giá trị doanh thu thuần giảm trong khi giá vốn bán hàng tăng khá mạnh với con số gần 10% đã dẫ̃n đến việc lợi nhuận sau thuế sụt giảm. Ngoài ra, giá trị hàng tồn kho trong kỳ tăng nhẹ và chiếm tỷ trọng cao trong tổng tài sản ngắn hạn, khoảng 34,5%, tương đương 30.000 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Vũ Quang Trung cho biết, sau năm 2011 đầy khó khăn với mục tiêu chống lạm phát, Chính phủ và Bộ Tài chính đã có những chỉ đạo kịp thời với một loạt các chính sách vĩ mô được ban hành nhằm tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế nói chung và doanh nghiệp nói riêng.

Sang năm 2012 và nửa đầu năm 2013, chính sách tiền tệ đã được nới lỏng với 7 lần hạ lãi suất huy động tiết kiệm xuống còn 7%. Lạm phát đã được kiềm chế, giảm mạnh từ 18,5% năm 2011 xuống còn 6,8% trong năm 2012...

Tăng trưởng tín dụng cuối tháng 7/2013 đạt 5,15%, để lại dư địa còn lớn từ nay đến cuối năm, theo kế hoạch đặt ra. Điều này cho thấy, những tháng cuối năm vẫn còn rất lớn để nguồn vốn có thể đến được với DN.

Đáng mừng khác là ngày 26/7/2013, Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) chính thức đi vào hoạt động với nhiệm vụ đẩy nhanh xử lý nợ xấu, lành mạnh hóa tài chính, giảm thiểu rủi ro cho các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng lành mạnh.

Sự ra đời của VAMC được kỳ vọng sẽ xử lý được 40 - 70 nghìn tỷ đồng nợ xấu từ nay đến cuối năm, góp phần quan trọng giúp các ngân hàng cơ cấu lại khoản nợ, thiết kế lại nguồn vốn để hỗ trợ vốn cho DN phát triển sản xuất, kinh doanh.

Ngoài ra, cuối tháng 6/2013, Quốc hội đã họp và thông qua dự thảo Luật Thuế thu nhập DN sửa đổi, theo đó mức thuế thu nhập DN sẽ giảm xuống còn 22% từ năm 2014, riêng các DNNVV sẽ được hưởng mức thuế này kể từ 1/7/2013. Đây cũng là một tín hiệu đáng mừng bước đầu trong việc tháo gỡ khó khăn cho DN.

Ông Trung nhận định, Bộ Tài chính và UBCKNN đã có những thay đổi kịp thời trong các văn bản pháp quy, như một bước đi đầu tiên trong mục tiêu tái cấu trúc TTCK công bằng, minh bạch, nâng cao chất lượng hàng hóa, bảo vệ nhà đầu tư và trở thành kênh huy động vốn hiệu quả cho DN.

Nhấn mạnh đến vai trò của mình, một lãnh đạo HNX cũng cho biết, với vai trò là tổ chức vận hành thị trường, hơn bao giờ hết HNX sẽ tiếp tục phải hướng tới 5 mục tiêu: đảm bảo sự công bằng cho nhà đầu tư thông qua việc hỗ trợ và tạo điều kiện tối đa để DN kịp thời công bố thông tin ra thị trường; đảm bảo sự minh bạch thị trường thông qua việc kịp thời ban hành, chỉnh sửa, hướng dẫn đầy đủ các văn bản pháp quy; đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư và DN thông qua tăng cường hệ thống giám sát thị trường; đảm bảo vai trò, nhiệm vụ phát triển thị trường thông qua việc liên tục nâng cấp hệ thống giao dịch và các sản phẩm mới.

“Nền kinh tế của bất kỳ nước nào rồi cũng sẽ vững chắc hơn khi các DN trong nước khỏe mạnh trở lại. HNX sẽ tiếp tục đồng hành cùng các DN để nâng cao chất lượng quản trị công ty, xây dựng cầu nối để tạo sức mạnh và mối liên hệ chung giữa DN và cổ đông, nhà đầu tư để chính họ sẽ là lực đẩy DN phát triển”, ông Trung cho hay.

Dương Công Chiến