Quan điểm và định hướng quản lý, sử dụng đất đai ở Việt Nam trong bối cảnh mới
18:03 | 25/08/2021
Đây là chủ đề của Hội thảo do Ban Kinh tế Trung ương và Hội đồng Lý luận Trung ương phối hợp tổ chức ngày 25/8, tại Hà Nội.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết số 19-NQ/TW đồng chủ trì Hội thảo.
Ban Chấp hành Trung ương khóa XI đã ban hành Nghị quyết 19-NQ/TW về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại (gọi tắt là Nghị quyết 19-NQ/TW).
Nghị quyết tiếp tục khẳng định, đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu, Nhà nước thống nhất quản lý, quyền sử dụng đất là một loại tài sản, là hàng hóa đặc biệt, nhưng không phải là quyền sở hữu; xác định rõ hơn quyền và trách nhiệm của người sử dụng đất, cùng với nhiều vấn đề quan trọng khác,là cơ sở quan trọng để hoàn thiện Luật Đất đai năm 2013.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho biết, sau gần 10 năm thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW và Luật Đất đai 2013 đã đạt được những kết quả quan trọng nhưng cũng có những hạn chế, bất cập.
Nguồn lực về đất đai phát huy chưa đúng tiềm năng, sử dụng đất đai còn lãng phí, chưa hiệu quả. Tập trung ruộng đất chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn; tình trạng suy giảm chất lượng, ô nhiễm, thoái hóa đất diễn biến phức tạp...
Công tác quản lý và sử dụng đất vẫn còn nhiều hạn chế. Quản lý nhà nước về đất đai còn nhiều bất cập, chưa thực sự công khai, minh bạch, chưa dựa trên cơ chế thị trường.
Tranh chấp, khiếu nại, tố cáo và vi phạm pháp luật về đất đai còn diễn biến phức tạp, chậm được xử lý, giải quyết, gây bức xúc xã hội. Thị trường bất động sản, trong đó có thị trường quyền sử dụng đất phát triển chưa thực sự ổn định, thiếu minh bạch, chưa bền vững…
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm đã được các đại biểu tham dự trình bày và thảo luận để làm rõ thêm một số vướng mắc, hạn chế và tồn tại trong quá trình thực hiện Nghị quyết 19-NQ/TW, đặc biệt là quan điểm, định hướng và một số giải pháp mang tính đột phá về quản lý, sử dụng đất đai ở Việt Nam trong bối cảnh mới.
Hội thảo đã thống nhất khẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý; Đồng thời cần làm rõ nội hàm của Nhà nước thống nhất quản lý; quyền chủ sở hữu của người dân; Hoàn thiện thể chế quản lý và sử dụng đất đai đồng bộ với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đẩy mạnh chuyển đổi số; xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia thống nhất, hiện đại; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quản lý đất đai; Phát triển thị trường bất động sản...
Kết thúc Hội thảo, đồng chí Trần Tuấn Anh, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết số 19-NQ/TW kết luận: Hội thảo đã thống nhất khẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Quyền sử dụng đất là một loại tài sản, hàng hóa đặc biệt, nhưng không phải là quyền sở hữu.
Chế độ sở hữu toàn dân về đất đai ở Việt Nam là sản phẩm của lịch sử phát triển khách quan. Chủ thể lợi ích trong chế độ sở hữu toàn dân về đất đai là Nhân dân; quyền lực thuộc về nhân dân, nhân dân là chủ thể tối thượng của quyền lực, vậy nên nhân dân bảo vệ đất đai và sẽ định đoạt lợi ích phải thuộc về Nhân dân trước hết, trên hết.
Các quan hệ về thị trường trong lĩnh vực đất đai sẽ được vận hành thông suốt trên nền tảng sở hữu toàn dân về đất đai xét về cả lý luận cũng như thực tiễn.
Hội thảo đề nghị làm rõ nội hàm của Nhà nước thống nhất quản lý; quyền chủ sở hữu của người dân; làm rõ tính tài sản của đất đai; các mối quan hệ lớn trong quản lý và sử dụng đất...
Đồng thời hoàn thiện thể chế quản lý và sử dụng đất đai đồng bộ với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đổi mới công tác quy hoạch; tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý và sử dụng đất;
Đẩy mạnh chuyển đổi số; xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia thống nhất, hiện đại; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quản lý đất đai; Phát triển thị trường bất động sản, trong đó có thị trường quyền sử dụng đất thực sự trở thành kênh phân bổ đất đai hợp lý, công bằng và hiệu quả; kết nối, liên thông với thị trường các nhân tố sản xuất khác; phát triển minh bạch, ổn định; phát huy cao nhất nguồn lực đất đai cho phát triển.
Tổ Biên tập tổng kết Nghị quyết 19-NQ/TW nghiên cứu, tiếp thu tối đa những nội dung được trình bày và ý kiến phát biểu tại Hội thảo để tổng hợp, chắt lọc phục vụ xây dựng báo cáo Tổng kết 10 năm thực hiện nghị quyết 19-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI và xây dựng Nghị quyết mới trình Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII. Đồng thời, đề nghị các đồng chí lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành; các nhà quản lý, nhà khoa học, các chuyên gia tiếp tục quan tâm, nghiên cứu, đóng góp những ý kiến quý báu, tiếp tục tham gia, đóng góp cho Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 19-NQ/TW thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng Đề án quan trọng này.
Thành Chung