Ngành công nghiệp điện tử: Thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài
08:14 | 27/08/2021
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc CMCN 4.0, ngành điện tử Việt Nam trong những năm gần đây đã có sự bứt phá kể cả thu hút đầu tư và kim ngạch xuất khẩu.
Đợt bùng phát dịch Covid-19 tại Việt Nam đã hạn chế, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và khiến không ít DN phải đóng cửa. Tuy nhiên, bất chấp các tác động tiêu cực đối với nền kinh tế Việt Nam, nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn chọn Việt Nam là điểm đến hàng đầu để thiết lập các nhà máy sản xuất điện tử. Theo Bộ Công thương, hiện Việt Nam đang gia nhập nhiều Hiệp định thương mại tự do, mở ra các cơ hội để thu hút đầu tư nước ngoài nhằm nâng cấp ngành công nghiệp điện tử trong giai đoạn khó khăn hiện nay, vì thế rất cần tạo bước đột phá để phát triển.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của cuộc CMCN 4.0, ngành điện tử Việt Nam trong những năm gần đây đã có sự bứt phá kể cả thu hút đầu tư và kim ngạch xuất khẩu. Theo nhận định của các chuyên gia, từ đầu năm đến nay mặc dù bị ảnh hưởng của dịch Covid, ngành điện tử vẫn tiếp tục có sự tăng trưởng do nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng phục vụ thông tin liên lạc cũng như phương tiện làm việc trong điều kiện giãn cách xã hội phòng chống dịch bệnh.
Báo cáo của Bộ Công thương cho thấy, trong bối cảnh dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, nhiều mặt hàng xuất khẩu sụt giảm nhưng sản xuất một số nhóm hàng công nghiệp chủ lực trong 7 tháng qua vẫn tăng so với cùng kỳ. Cụ thể, trong 7 tháng năm 2021, nhóm hàng điện thoại các loại và linh kiện đã mang về cho Việt Nam 29,35 tỷ USD. Kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước và tiếp tục là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
Tổ hợp nhà máy Samsung tại Việt Nam |
Nhìn chung, xuất khẩu nhóm hàng máy vi tính, điện tử và linh kiện 7 tháng đầu năm 2021 sang hầu hết các thị trường đều tăng kim ngạch so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, nhóm hàng máy vi tính, điện tử và linh kiện của Việt Nam xuất khẩu nhiều nhất sang thị trường Mỹ, chiếm 24,6% trong tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này của cả nước, đạt trên 6,77 tỷ USD, tăng mạnh 27% so với cùng kỳ năm 2020; Trong đó riêng tháng 7/2021 xuất khẩu sang thị trường này đạt 1,01 tỷ USD, tăng 13,8% so với tháng 6/2021 và tăng 6,9% so với tháng 7/2020. Thị trường Trung Quốc đứng thứ 2 về kim ngạch, với 5,88 tỷ USD, giảm 6,3%, chiếm 21,3%; Tiếp sau đó là thị trường EU đạt 3,33 tỷ USD, tăng 18,9% so với cùng kỳ, chiếm 12%; Xuất khẩu sang Hồng Kông đạt 3,29 tỷ USD, tăng 74,9%, chiếm 11,9%; Xuất khẩu sang Hàn Quốc đạt 2,11 tỷ USD, tăng 35,9%, chiếm 7,7%...
Trên thực tế, các DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang chiếm ưu thế trong lĩnh vực điện tử. Hiện xuất khẩu các sản phẩm điện tử phần lớn là thuộc về khu vực này, trong đó điện thoại và linh kiện chiếm 99,1%; điện tử, máy tính và linh kiện chiếm 98%. Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công thương), thời gian qua, số dự án FDI vào lĩnh vực điện tử ngày càng tăng, nhiều hãng điện tử lớn trên thế giới đã đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất sản phẩm điện tử công nghệ cao ở Việt Nam như Samsung, LG, Foxconn…
Tập đoàn Samsung đang là một trong những DN đóng góp lớn cho xuất khẩu điện tử Việt Nam những năm qua. Ông Choi Joo Ho, Tổng Giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam chia sẻ, hiện Samsung là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất Việt Nam với tổng vốn đầu tư đã tăng gấp 26 lần, lên tới 17,5 tỷ USD. Tính đến nay, sự hiện diện của Samsung tại Việt Nam bao gồm 6 nhà máy và một Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển (R&D), trong đó SEV (Bắc Ninh) và SEVT (Thái Nguyên) là 2 nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất của Samsung trên toàn cầu, SEHC (TP. Hồ Chí Minh) là nhà máy điện tử gia dụng lớn nhất tại Đông Nam Á, và SVMC là Trung tâm R&D lớn nhất của Samsung tại Đông Nam Á.
Bên cạnh đó, Samsung không ngừng mở rộng tìm kiếm và xây dựng các đối tác là các nhà cung ứng trong nước. Qua quá trình nhiều năm tìm kiếm, kết nối và tư vấn hỗ trợ các DN Việt, số lượng DN cung ứng cấp 1 của Samsung đã có sự gia tăng mạnh mẽ. Nếu so với chỉ có 4 DN cung ứng cấp 1 vào năm 2014, thì số lượng DN cung ứng cấp 1 của Samsung tính đến hết năm 2020 là 50 DN cấp 1 và 191 DN cấp 2. Các DN này hiện đang tham gia chuỗi cung ứng cho các nhà máy của Samsung tại Việt Nam. Môi trường đầu tư tại Việt Nam ổn định hơn so với các nơi khác. Chính phủ đã không ngừng cải thiện môi trường đầu tư, chuẩn bị tốt về hạ tầng cơ sở và nguồn nhân lực, rút gọn thủ tục hành chính, giảm thủ tục đầu tư kinh doanh để rút ngắn kế hoạch triển khai đầu tư. Do đó trong thời gian tới, xu hướng đầu tư vào Việt Nam sẽ tiếp tục tăng do vị thế của Việt Nam được cải thiện trên trường quốc tế và các hiệp định thương mại được ký kết, ông Choi Joo Ho cho biết thêm.
Theo Bộ Công thương, Việt Nam đang có nhiều lợi thế để thu hút các DN FDI trong lĩnh vực điện tử. Các Hiệp định thương mại mà Việt Nam đã tham gia ký kết như Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu (EU)… đang tạo cơ hội cho nhiều hãng điện tử lớn mở rộng quy mô để tận dụng cơ hội về ưu đãi thuế quan trong hoạt động xuất khẩu. Trong những tháng đầu năm 2021, Việt Nam đã cấp chứng nhận đầu tư mới và điều chỉnh vốn cho nhiều dự án có quy mô vốn đầu tư lớn. Điển hình là dự án LG Display Hải Phòng (Hàn Quốc) điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 750 triệu USD; Dự án Nhà máy Fukang Technology (Singapore) với vốn đầu tư đăng ký 293 triệu USD để thực hiện việc sản xuất, gia công máy tính bảng và máy tính xách tay tại Bắc Giang. Đây là dự án có ý nghĩa rất lớn trong thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam. Để thúc đẩy ngành công nghiệp điện tử phát triển, theo Bộ Công thương, các DN ngành điện tử cần nâng cao năng lực để có thể tham gia chuỗi cung ứng. Đồng thời có những chính sách thuận lợi để thu hút nhiều hơn nữa các hãng điện tử lớn trên thế giới đầu tư vào Việt Nam.
Nguyễn Minh