Quyết liệt xử lý nợ xấu
10:12 | 29/10/2021
Lãnh đạo NHNN khẳng định, nhà điều hành sẽ làm hết sức hỗ trợ nền kinh tế cũng như hỗ trợ các đơn vị xử lý nợ xấu, tuy nhiên dù làm thế nào cũng phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Luật hóa xử lý nợ xấu: Đảm bảo dòng vốn thông suốt | |
Cần “luật hóa” xử lý nợ xấu | |
Ngân hàng tăng cường kiểm soát nợ xấu, thêm nguồn lực hỗ trợ nền kinh tế |
Tác động tiêu cực của đợt dịch Covid-19 lần thứ tư đang thể hiện rõ đến nền kinh tế. Chuỗi sản xuất, cung ứng, lưu thông hàng hóa đứt gãy khiến tăng trưởng sụt giảm mạnh, hàng loạt doanh nghiệp phải đóng cửa, ngừng hoạt động, số còn lại cũng đang gặp rất nhiều khó khăn.
Trong bối cảnh này nguy cơ tiềm ẩn rủi ro nợ xấu là hiện hữu. Báo cáo trước Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết, nợ xấu nội bảng và nợ xấu tiềm ẩn cuối năm nay dự kiến sẽ ở mức từ 7,1% - 7,7%. Thậm chí NHNN đánh giá độ trễ sẽ còn tác động cả sang năm 2022 nên ngành Ngân hàng sẽ vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Do vậy, song song với việc cho phép các ngân hàng thực hiện cơ cấu lại nợ, hỗ trợ khách hàng có cơ hội hồi phục, NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng tích cực phòng ngừa rủi ro, đẩy mạnh trích lập dự phòng rủi ro.
Ảnh minh họa |
Để có nguồn lực dày dặn sẵn sàng ứng phó khi thị trường có biến động, NHNN đã khuyến khích các TCTD trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ 100% số tiền dự phòng cụ thể phải trích bổ sung đối với các khoản nợ được cơ cấu lại và giữ nguyên nhóm nợ theo quy định tại Thông tư 01 và các văn bản sửa đổi, bổ sung trong năm 2021. Dù theo quy định các ngân hàng được phép trích lập khoản dự phòng bổ sung này trong ba năm.
Tất nhiên việc trích lập dự phòng, theo lãnh đạo NHNN, sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào tình hình tài chính của các ngân hàng. Song việc phân loại nợ các ngân hàng phải thực hiện nghiêm túc. “Việc cơ cấu nợ cho khách hàng là cần thiết, nhưng quan điểm NHNN là các TCTD trích lập dự phòng rủi ro phải đầy đủ, không được giấu nợ xấu”, lãnh đạo NHNN nhấn mạnh.
Song song với đó, việc xử lý nợ xấu luôn được NHNN hết sức quan tâm. Theo đó mới đây Công ty Quản lý tài sản của các TCTD (VAMC) đã khai trương và đưa vào hoạt động sàn giao dịch nợ VAMC. Nhiệm vụ của Sàn giao dịch nợ là trở thành trung tâm môi giới, tư vấn cho các tổ chức và cá nhân có nhu cầu mua, bán các khoản nợ và tài sản đảm bảo của các khoản nợ công khai, minh bạch và khách quan theo đúng quy định của pháp luật.
NHNN cũng đang lấy ý kiến đóng góp vào Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 09/2015/TT-NHNN ngày 17/7/2015 quy định về hoạt động mua, bán nợ của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Theo cơ quan soạn thảo, trong quá trình thực hiện mua bán nợ theo Thông tư 09, TCTD báo cáo có phát sinh một số khó khăn vướng mắc do Thông tư số 09 đã có quy định nhưng chưa hướng dẫn cụ thể để xử lý một số trường hợp phát sinh trong thực tế về định giá khoản nợ, xử lý chênh lệch tỷ giá, xử lý tài chính đối với trường hợp bên mua nợ là TCTD…
Đáng chú ý, trong thời gian gần đây, có hiện tượng TCTD thực hiện bán nợ cho bên mua nợ không phải là TCTD và được thanh toán chậm tiền mua nợ. Hoạt động này có thể dẫn đến việc phản ánh thiếu khách quan về tình trạng của các khoản nợ cấp tín dụng tại các TCTD. Do đó, NHNN cho biết cần thiết sửa đổi, bổ sung Thông tư số 09. Theo đó, dự thảo bổ sung khoản 9, khoản 10 Điều 3 quy định về trạng thái sở hữu khoản nợ trong thời gian thực hiện hợp đồng mua, bán nợ.
Cụ thể, khoản nợ được coi là chưa hoàn thành việc mua, bán nợ khi các bên đã ký hợp đồng mua bán nợ và đang trong thời gian thực hiện hợp đồng. Bên mua chưa hoàn thành việc thanh toán tiền theo hợp đồng và bên bán chưa thực hiện chuyển giao quyền sở hữu khoản nợ cho bên mua nợ. Khoản nợ vẫn thuộc sở hữu của bên bán nợ. Trạng thái sở hữu khoản nợ là cơ sở để xác định rõ quyền, trách nhiệm của chủ sở hữu khoản nợ trong việc quản lý, theo dõi, chịu rủi ro trong quá trình các bên thực hiện mua, bán nợ. Nhưng Thông tư 09 hiện chưa có quy định cụ thể về vấn đề này. TCTD có thể lợi dụng việc mua bán nợ nhằm mục đích che dấu nợ xấu. Do đó điều 5 Dự thảo, NHNN sửa đổi khoản 6, quy định bên bán nợ không mua lại các khoản nợ đã bán trừ trường hợp mua lại khoản nợ đã bán theo phương án tái cơ cấu đã được phê duyệt để phù hợp với quy định tại khoản 6 Điều 148đ Luật Các TCTD.
Cũng tại điều 5, NHNN bổ sung khoản 11 với quy định TCTD không được cấp tín dụng cho khách hàng để mua nợ tại chính TCTD và các TCTD khác. Các quy định trên nhằm đảm bảo việc mua nợ được minh bạch, thực chất và thực sự là biện pháp để xử lý nợ theo quy định tại khoản 2, Điều 95 Luật Các TCTD, đồng thời ngăn ngừa khả năng TCTD có thể lợi dụng mua bán nợ để che giấu nợ xấu.
Lãnh đạo NHNN khẳng định, nhà điều hành sẽ làm hết sức hỗ trợ nền kinh tế cũng như hỗ trợ các đơn vị xử lý nợ xấu, tuy nhiên dù làm thế nào cũng phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
Giới chuyên môn đánh giá sự cần thiết bổ sung quy định trên nhằm phản ánh khách quan, thực chất về tình trạng của các khoản nợ tại các ngân hàng, hạn chế hiện tượng nuôi nợ, che giấu nợ xấu có thể gây bất lợi cho chính tổ chức và hệ thống ngân hàng trong tương lai.
Nguyễn Vũ