Thị trường lao động Nhật Bản: Giảm gánh nặng chi phí

Thị trường lao động trọng điểm

Những năm gần đây, thị trường Nhật Bản luôn nằm trong top đầu về xuất khẩu lao động của Việt Nam. Theo thông tin về tình hình đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) cho thấy trong năm 2022, Nhật Bản là thị trường dẫn đầu về việc tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc với hơn 67.000 người, theo sau là Đài Loan, Hàn Quốc…

Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ LĐ-TB&XH Phạm Viết Hương cho biết, trong những năm gần đây, hợp tác trong lĩnh vực lao động và phát triển nguồn nhân lực giữa hai nước Việt Nam và Nhật Bản có sự phát triển vượt bậc. Người lao động Việt Nam sang làm việc tại Nhật Bản chiếm trên 50% số người đi làm việc ở nước ngoài hàng năm.

Hiện nay, trong 15 nước có đưa thực tập sinh sang Nhật Bản, Việt Nam đứng đầu về số lượng thực tập sinh nhập cảnh hàng năm với hơn 200.000 người, chiếm hơn 50% tổng số thực tập sinh nước ngoài tại đây. Đặc biệt, đối với Chương trình lao động kỹ năng đặc định (Tokutei), tính đến hết tháng 12/2022, có trên 77.000 lao động đặc định Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản (chiếm 58% tổng số lao động đặc định nước ngoài tại Nhật Bản).

Trên thực tế, nhu cầu đi làm việc tại Nhật Bản luôn cao và cũng được các doanh nghiệp xuất khẩu lao động coi là trọng điểm. Ông Nghiêm Quốc Hưng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng và Cung ứng Nhân lực Hoàng Long (Hoàng Long CMS) chia sẻ, Nhật Bản sẽ tiếp tục là thị trường trọng điểm của tập đoàn, là điểm đến yêu thích của lao động Việt Nam bởi sự đặc sắc của nền văn hoá, sự chuyên nghiệp của các doanh nghiệp cùng chế độ phúc lợi tốt và cơ hội phát triển sự nghiệp rộng mở.

Là một trong những công ty xuất khẩu lao động sang Nhật Bản hàng đầu hiện nay, Hoàng Long CMS đã có trên 40.000 lao động được phái cử đi nước ngoài ở các ngành nghề và lĩnh vực khác nhau. Thông thường, mức lương xuất khẩu lao động Nhật Bản dao động khoảng 30 - 50 triệu đồng/tháng. Đây là mức lương cơ bản chưa tính tăng ca, làm thêm. Sau khi trừ đi các khoản phí sinh hoạt hàng tháng, như tiền thuế, tiền bảo hiểm, tiền sinh hoạt, tiền điện thoại… lao động có thể tiết kiệm trung bình được khoảng 18 - 25 triệu đồng. Trong những năm gần đây, Hoàng Long CMS đã trở thành đối tác đáng tin cậy của rất nhiều tập đoàn, doanh nghiệp tại Nhật Bản và được lựa chọn là đơn vị cung ứng nguồn nhân lực chất lượng hàng năm.

Theo ông Shishido Kenichi - Cố vấn đặc biệt của Chủ tịch JICA, hằng năm có khoảng hơn 100.000 thanh niên Việt Nam ưu tú, xuất sắc sang Nhật Bản tu nghiệp và họ đã có những đóng góp rất tích cực cho sự phát triển kinh tế của Nhật Bản cũng như Việt Nam trong thời gian qua.

Theo kết quả một cuộc khảo sát mới đây của JICA cho thấy, hơn 70% lao động Việt Nam tại Nhật Bản hài lòng với cuộc sống cũng như công việc hiện tại. Cùng với đó, JICA cũng nhận được rất nhiều mong muốn, nguyện vọng của các bạn trẻ ở Việt Nam được sang Nhật Bản học tập, làm việc, học hỏi thêm những kỹ năng, kinh nghiệm, công nghệ.

Tăng cường hỗ trợ người lao động

Mặc dù luôn được nhiều lao động Việt Nam lựa chọn, tuy nhiên, đây cũng là thị trường đòi hỏi chi phí khá lớn so với nhiều thị trường khác. Bà Ingrid Christensen, Giám đốc Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tại Việt Nam cho biết, người lao động Việt Nam phải chi phí 192 triệu đồng (tương đương 8.000 USD) để được tuyển dụng công việc đầu tiên của họ ở Nhật Bản.

Việc người lao động phải trả phí tuyển dụng cao làm tăng nguy cơ bị cưỡng bức lao động, làm tăng tính dễ bị tổn thương của người lao động khi họ phải trả nợ trong vài tháng và đôi khi là vài năm, thậm chí là sau khi kết thúc công việc được tuyển dụng. Chính vì vậy, Việt Nam cần nỗ lực để giảm các gánh nặng chi phí mà người lao động đang chi trả.

Ông Lê Văn Hồng - Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Thương mại Phát triển kỹ thuật và Nhân lực quốc tế (JVNET) cho biết, hiện, đây là công ty hàng đầu chuyên về cung ứng nguồn nhân lực, lao động chuyên môn (Kỹ sư, thực tập sinh kỹ năng) làm việc tại các công ty uy tín tại Nhật Bản. Đồng thời JVNET có các đơn hàng tuyển dụng cho các đối tác, tập đoàn lớn như TOYOTA, DAIHATSU… nên họ sẵn sàng hỗ trợ hết các chi phí xuất cảnh, phí dịch vụ cho công ty phái cử. Công ty cũng tuyển dụng trực tiếp lao động cho doanh nghiệp Nhật Bản và cam kết không qua môi giới. Vì thế mà chi phí đi Nhật tại JVNET luôn tự tin rẻ nhất trên thị trường cung ứng nguồn lao động sang Nhật Bản làm việc.

Ông Shishido Kenichi - Cố vấn đặc biệt của Chủ tịch JICA nhấn mạnh, Chính phủ hai nước cũng như các tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp đang rất nỗ lực thảo luận để tìm ra những giải pháp giải quyết những vấn đề vướng mắc còn tồn tại hiện nay trong tuyển dụng lao động Việt Nam sang Nhật Bản. Đặc biệt là vấn đề người lao động Việt Nam phải chi trả những khoản chi phí rất lớn và không đúng với nguyên tắc.