Xây dựng nền kinh tế tự chủ, thích ứng

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Lạng Sơn) đánh giá cao kết quả đạt được trong 9 tháng năm 2023, nhưng vẫn còn 5/15 chỉ tiêu Quốc hội giao chưa đạt kế hoạch, trong đó chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động xã hội là năm thứ ba liên tiếp không đạt. Đại biểu lo ngại tốc độ tăng năng suất lao động bình quân đang có xu hướng giảm và thấp hơn mức bình quân của giai đoạn trước. Vì vậy, đề nghị Chính phủ đánh giá bổ sung các nguyên nhân, xác định trách nhiệm và có giải pháp quyết liệt đối với chỉ tiêu này. Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ đánh giá cụ thể tác động của độ mở nền kinh tế đến nước ta. Độ mở bao nhiêu là phù hợp; Nhu cầu và cơ chế kiểm soát độ mở của nền kinh tế như thế nào... Từ đó có giải pháp để xây dựng nền kinh tế tự chủ hơn, có khả năng thích ứng tốt hơn theo quan điểm phát huy nội lực là yếu tố quyết định gắn với ngoại lực và sức mạnh thời đại.

Về thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2025, đại biểu đề nghị Chính phủ xác định những giải pháp nào là trọng tâm, trọng điểm, có tính đột phá để tập trung thực hiện, không dàn trải và bảo đảm tính khả thi cao, như nhóm giải pháp: tăng cầu trong nước, phát triển thị trường nội địa, tiếp tục giảm thuế, phí, lệ phí cho người dân và doanh nghiệp, kéo dài thời gian giảm thuế VAT đến hết 30/6/2024; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư, sản xuất kinh doanh; tăng cường liên kết vùng...

Giải ngân vốn đầu tư công đã tích cực hơn nhưng chưa như kỳ vọng

Theo đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Giang) năm 2023 tình hình kinh tế - xã hội có nhiều dấu hiệu phục hồi. Cử tri, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận Quốc hội và Chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Điển hình như NHNN đã liên tục 4 lần giảm lãi suất điều hành, tăng cường khả năng tiếp cận vốn cho người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy tín dụng tiêu dùng... Cùng với đó chúng ta đã thực hiện giảm phí, lệ phí trước bạ, giảm thuế giá trị gia tăng, giảm thuế đất... Qua đó giúp doanh nghiệp và người dân giảm bớt khó khăn và phục hồi sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, doanh nghiệp cũng đã và đang đối mặt với tình trạng thiếu đơn hàng, khả năng hấp thụ vốn giảm. Một bộ phận doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm sản lượng và số doanh nghiệp giải tán, phá sản cũng tăng lên... Đại biểu Dương Văn Phước (Quảng Nam) cũng cho biết, thực tế của tỉnh Quảng Nam, các doanh nghiệp trong địa bàn tỉnh hiện nay gặp rất nhiều khó khăn, mặc dù Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ và đồng hành, tuy nhiên đầu ra của sản xuất gặp khó, áp lực về thuế, biến động giá cả… đã tạo thành những thách thức lớn cho doanh nghiệp, đặc biệt là các DNNVV…

Trong thời gian tới, Nhà nước cần tiếp tục có những chính sách kịp thời, thiết thực hơn cho doanh nghiệp. Chính phủ cần thiết kế gói tín dụng phục vụ cho sản xuất kinh doanh, trước mắt là tập trung khơi thông các nguồn vốn từ ngân hàng thông qua việc tiếp tục hạ lãi suất và nới lỏng các điều kiện cho vay; tiếp tục đồng hành, chia sẻ những rủi ro đối với doanh nghiệp. Đồng thời, đẩy mạnh cải cách thuế, nghiên cứu các chính sách thuế phù hợp với các DNNVV. Trong điều kiện khó khăn hiện nay, đại biểu lưu ý, cần chú trọng nuôi dưỡng nguồn thu, xem xét điều kiện từng doanh nghiệp để có chính sách giảm thuế phù hợp.

Đại biểu Trần Chí Cường (Đà Nẵng) nhìn nhận, kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2023 tiếp tục đà phục hồi tích cực, đạt được nhiều kết quả quan trọng trên nhiều lĩnh vực, là thành tựu không thể phủ nhận, tạo đà phát triển cho đất nước trong thời gian tới. Tuy nhiên, 5/15 chỉ tiêu dự kiến không đạt yêu cầu đều ở lĩnh vực kinh tế phản ánh tình hình sức khỏe của nền kinh tế nước ta hiện nay đang và sẽ đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế có nhiều biến động khó lường, nhiều yếu tố rủi ro, đại biểu Quốc hội cho rằng có nhiều khó khăn thách thức trong việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm tới. Chính phủ cần đánh giá toàn diện tình hình, “bắt mạch, chẩn bệnh, kê đơn” cho phù hợp, có những chính sách, biện pháp đủ mạnh, đảm bảo tính khả thi hoàn thành các mục tiêu đặt ra. Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) chỉ ra ba động lực tăng trưởng đều chưa đạt kỳ vọng, giải ngân vốn đầu tư công đạt được kết quả tích cực nhưng chưa có nhiều đột phá như kỳ vọng và chưa thực hiện được vai trò nòng cốt thúc đẩy tăng trưởng kinh tế… Vì vậy để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP cao nhất của năm 2023, đầu tư công cần bung ra mạnh mẽ hơn nữa để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, để tăng tổng cầu của nền kinh tế. Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục có giải pháp quyết liệt hơn nữa tháo gỡ những khó khăn, điểm nghẽn, nhất là trong công tác giải phóng mặt bằng để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công…