Hướng dòng vốn chảy đúng địa chỉ

Tín dụng hướng vào lĩnh vực ưu tiên

Báo cáo kết quả kinh doanh mới nhất của nhiều nhà băng cho thấy mức tăng trưởng tín dụng đầy tích cực. Tại VietinBank, ngân hàng này cho biết tính đến cuối quý II/2025, cho vay khách hàng tăng 10,3%, đạt gần 1,9 triệu tỷ đồng, phản ánh chiến lược mở rộng tín dụng có chọn lọc, ưu tiên các lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, động lực tăng trưởng và các ngành kinh tế trọng điểm. Tính đến cuối tháng 7, dư nợ cho vay của Agribank đạt trên 1,85 triệu tỷ đồng, tăng 7,68% so với đầu năm - tăng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Đặc biệt, dư nợ cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn chiếm 2/3 tổng dư nợ cho vay nền kinh tế, khẳng định vai trò chủ đạo trong đưa vốn vào lĩnh vực “Tam nông” của Agribank.

Khối ngân hàng thương mại cổ phần cũng ghi nhận sự khởi sắc. MSB cho biết đến 30/6/2025, tổng dư nợ cho vay khách hàng đạt hơn 200.700 tỷ đồng, tăng đồng đều ở cả hai nhóm cá nhân và doanh nghiệp (13–14%), tập trung vào các lĩnh vực có tính ổn định cao như y tế, vận tải, chế tạo kim loại, vật liệu xây dựng. Cách tiếp cận này thể hiện định hướng phân bổ tín dụng có chọn lọc, phù hợp với diễn biến thị trường và định vị an toàn trong danh mục rủi ro.

Đại diện VPBank cũng cho biết, kết quả tăng trưởng tín dụng khởi sắc nhờ đóng góp từ ngân hàng mẹ và các công ty con, trong đó FE Credit có doanh số giải ngân tăng 19% so với cùng kỳ. Cùng với đó, hưởng ứng Nghị quyết 68 về thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân, phân khúc chiến lược là khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng trưởng 20% nhờ triển khai hiệu quả các chương trình cho vay theo từng vùng, ngành nghề và lĩnh vực ưu tiên.

Tuy nhiên, lãnh đạo các ngân hàng đều khẳng định tăng trưởng tín dụng không đồng nghĩa với nới lỏng điều kiện cho vay.

Ông Nguyễn Quang Ngọc, Phó Trưởng ban Ban Chính sách tín dụng Agribank cho biết, ngân hàng luôn tính toán kỹ các kịch bản tăng trưởng tín dụng, đảm bảo cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế, song phải kiểm soát được rủi ro, nắn tín dụng vào lĩnh vực ưu tiên. “Chúng tôi không thể bị “cuốn theo chiều gió” để tăng tín dụng bừa bãi, mà luôn tuân thủ tuyệt đối các tỷ lệ an toàn”, ông Ngọc nhấn mạnh.

Dòng vốn đi đúng địa chỉ sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững

Thêm “bộ lọc” hướng dòng vốn đi đúng địa chỉ

Trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng nhanh nhưng cần kiểm soát chất lượng, NHNN đã ban hành Thông tư 14/2025/TT-NHNN có hiệu lực từ ngày 15/9. Những quy định tại thông tư này được nhận định như một “bộ lọc” mới để định hướng dòng vốn. Thông tư quy định về các bộ đệm vốn, buộc các ngân hàng phải tăng vốn, giảm cho vay lĩnh vực rủi ro, duy trì một hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả. Đáng chú ý, hệ số rủi ro đối với cho vay nông nghiệp, nông thôn giảm từ 100% xuống còn 50%; cho vay doanh nghiệp SME hệ số rủi ro giảm từ 90% xuống 85%; đối với cho vay nhà ở xã hội, nếu tỷ lệ cho vay so với tài sản thế chấp thấp dưới 40% thì hệ số rủi ro chỉ còn 20%, và ngay cả khi cao hơn, hệ số này cũng chỉ từ 35% đến 50% – thấp hơn rất nhiều so với cho vay bất động sản thông thường. Những điều chỉnh này thể hiện rõ chủ trương khuyến khích tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên của ngành Ngân hàng.

Theo các chuyên gia Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS), sự nâng chuẩn tại Thông tư không phải là động thái “siết” tín dụng, mà là cách điều tiết có chọn lọc, khuyến khích tín dụng chảy vào nơi ít rủi ro hơn. Điều này không chỉ mang lại sự ổn định dài hạn cho thị trường bất động sản và toàn hệ thống ngân hàng mà còn mở ra cách tiếp cận mới mẻ và chủ động hơn: điều tiết cấu trúc tín dụng thông qua hệ số rủi ro. “Thay vì áp dụng một tỷ lệ cào bằng như trước, NHNN giờ đây dùng hệ số rủi ro như một công cụ tinh chỉnh, đó là ưu đãi cho những lĩnh vực cần khuyến khích như nhà ở xã hội, nông nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ… đồng thời siết lại với những phân khúc rủi ro cao như bất động sản đầu cơ, dự án thương mại quy mô lớn. Hệ quả là dòng vốn sẽ được tái định hình một cách tự nhiên”, chuyên gia đến từ SHS phân tích và nhận định, phân khúc bất động sản thương mại có thể phải giảm tốc trong ngắn hạn, nhưng đổi lại nền kinh tế sẽ nhận được một dòng vốn bền vững hơn, ít rủi ro hơn. Các nhà phát triển bất động sản – những “người chơi” lâu năm nay buộc phải đa dạng hóa lĩnh vực kinh doanh, không thể chỉ trông chờ mãi vào địa ốc.

Đồng quan điểm, SSI Research đánh giá, Thông tư 14 là bước tiến quan trọng, đưa hệ thống ngân hàng Việt Nam tiệm cận các chuẩn mực quốc tế, nâng cao minh bạch và khả năng ứng phó với rủi ro. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng việc nới lỏng tín dụng cho một số lĩnh vực ưu tiên có thể tiềm ẩn rủi ro nếu không được quản lý chặt chẽ, đặc biệt trong bối cảnh tỷ lệ tín dụng trên GDP của Việt Nam đang ở mức cao. Chính vì vậy, ngân hàng cần đảm bảo việc tăng trưởng tín dụng đi đôi với kiểm soát được chất lượng để tránh rơi vào rủi ro.

TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam nhận định, việc kiểm soát chặt chẽ hướng đi của dòng vốn là nhiệm vụ quan trọng, phải đảm bảo tín dụng chảy vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ, tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế, thay vì đổ vào các lĩnh vực mang tính đầu cơ, rủi ro cao. Đơn cử như đối với lĩnh vực bất động sản, tín dụng cần được ưu tiên cho những người mua nhà có nhu cầu ở thực, các dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, thay vì các dự án phân khúc cao cấp hay các hoạt động đầu cơ đất đai. Nếu không kiểm soát tốt, dòng vốn có thể chảy sai địa chỉ, không những không hỗ trợ tăng trưởng bền vững mà còn tạo ra những bong bóng tài sản nguy hiểm.