Việt Nam trước cột mốc nâng hạng: Cánh cửa rộng mở cho dòng vốn toàn cầu

Bà Nguyễn Hoàng Yến, Chủ tịch HĐQT Mirae Asset Việt Nam

Theo bà Nguyễn Hoàng Yến, thời điểm công bố kết quả đánh giá nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam đã cận kề, khi tổ chức FTSE chuẩn bị công bố với hai quốc gia là Hy Lạp và Việt Nam. Đây được xem là một cột mốc vô cùng đặc biệt, ghi nhận nỗ lực không ngừng của Việt Nam trong suốt 25 năm cải cách và hoàn thiện hạ tầng thị trường tài chính.

Việc hệ thống KRX chính thức vận hành từ ngày 5/5/2025, cùng với việc gỡ bỏ yêu cầu pre-funding cho nhà đầu tư tổ chức nước ngoài, triển khai lộ trình tài khoản giao dịch tổng (Omnibus trading account - OTA) và đối tác bù trừ trung tâm (Central Counterparty - CCP), đã giải quyết gần như toàn bộ các “điểm nghẽn” mà FTSE từng chỉ ra trong quá trình đánh giá.

Theo bà Yến, việc nâng hạng không chỉ đơn thuần là thay đổi nhãn phân loại, mà còn là sự công nhận quốc tế về độ minh bạch, năng lực vận hành và sức hút của thị trường vốn Việt Nam. Về tầm vóc quốc gia, đây là bước chuyển nâng tầm thương hiệu tài chính, song hành với đà tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Việt Nam trong những năm gần đây, đồng thời giúp kết nối sâu rộng hơn với dòng vốn toàn cầu - một điều kiện then chốt để thúc đẩy phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Dòng vốn quốc tế nhìn nhận Việt Nam là điểm đến hấp dẫn

Ở góc độ là thành viên của tập đoàn tài chính lớn Hàn Quốc và là nhà đầu tư đã hiện diện tại Việt Nam gần hai thập kỷ, bà Nguyễn Hoàng Yến cho biết trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán Việt Nam đang chịu áp lực bán ròng từ khối ngoại. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chính sách thuế quan khó lường của Mỹ, khiến hoạt động kinh doanh, đặc biệt của nhóm doanh nghiệp xuất khẩu, đối diện nhiều rủi ro.

Bên cạnh đó, tiến trình giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) diễn ra chậm hơn kỳ vọng, khiến đồng USD duy trì sức mạnh và dòng vốn đầu tư tạm thời quay lại thị trường Mỹ. Thêm vào đó, nhiều quỹ đầu tư quốc tế vẫn giữ thái độ thận trọng trong khi chờ đợi thông tin chính thức về việc nâng hạng thị trường Việt Nam.

Tuy vậy, Việt Nam vẫn được đánh giá là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất khu vực châu Á, nhờ nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, tốc độ tăng trưởng cao và khả năng thích ứng linh hoạt. Năm 2025, các tổ chức quốc tế dự báo GDP Việt Nam tăng từ 6,3-6,8%, thậm chí có thể vượt 8%, cao hơn phần lớn quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Điều này đã phần nào phản ánh lên thị trường chứng khoán, khi VN-Index tăng mạnh trong quý III/2025, cùng với thanh khoản đạt trung bình hơn 2 tỷ USD mỗi phiên - mức cao hiếm thấy trong nhiều năm.

Về định giá, bà Yến cho biết P/E của VN-Index đang dưới 16 lần, thấp hơn so với nhiều thị trường trong khu vực như Indonesia, Malaysia hay Thái Lan, cho thấy mức định giá hợp lý và tiềm năng tăng trưởng đáng kể. Lợi nhuận của doanh nghiệp niêm yết được kỳ vọng tăng hai chữ số trong giai đoạn 2025-2026, phản ánh nền tảng phục hồi và mở rộng mạnh mẽ của nền kinh tế.

Theo phân tích của Mirae Asset, quy mô vốn hóa VN-Index hiện đạt khoảng 250 tỷ USD (cuối tháng 8/2025), tương đương với một số quốc gia đang nằm trong danh mục thị trường mới nổi của FTSE. Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam chính thức được nâng hạng, dòng vốn thụ động có thể lên tới 600 triệu USD từ các quỹ ETF, chưa kể lượng vốn từ các quỹ chủ động (active funds) với quy mô lớn hơn nhiều lần. Đây sẽ là cú hích quan trọng cho thanh khoản và quy mô thị trường trong giai đoạn 2025-2026.

Bà Nguyễn Hoàng Yến cho rằng, kinh nghiệm từ nhiều thị trường đi trước như Qatar, Kuwait, Ả Rập Saudi, Trung Quốc hay Romania cho thấy: chỉ số chứng khoán thường tăng mạnh trước và trong thời điểm công bố nâng hạng, sau đó bước vào giai đoạn điều chỉnh kỹ thuật ngắn hạn, rồi tiếp tục bứt phá nhờ nền tảng kinh tế thực chất.

Điểm chung của các thị trường này là thanh khoản tăng mạnh, nhiều trường hợp tăng từ vài chục đến hơn 100%. Với Việt Nam, nếu tiếp tục tiến tới nhóm MSCI Emerging Markets, mức tăng thanh khoản còn có thể vượt xa hơn nữa, đặc biệt trong bối cảnh các yếu tố vĩ mô và chính sách toàn cầu đang ủng hộ.

Cụ thể, Fed đã bắt đầu chu kỳ hạ lãi suất và dự kiến sẽ giảm thêm hai lần trong năm 2025, tạo động lực mạnh cho dòng vốn dịch chuyển về các thị trường mới nổi. Cùng với mục tiêu GDP vượt 8%, lợi nhuận doanh nghiệp quý III và IV/2025 được dự báo tăng bình quân hai chữ số, khiến định giá thị trường Việt Nam trở nên hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư quốc tế.

Thông thường, các quỹ chủ động sẽ giải ngân sớm thông qua P-notes ngay khi kịch bản nâng hạng trở nên rõ ràng, trong khi các quỹ thụ động sẽ phân bổ vốn theo nhiều đợt, tập trung trong các kỳ cơ cấu tháng 3, 6 và 9 năm 2026.

Theo bà Yến, Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi hiếm có khi vừa hội tụ động lực nâng hạng, vừa sở hữu nền tảng vĩ mô ổn định, lại được hưởng lợi từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Sau giai đoạn hưng phấn ban đầu, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng bền vững nhờ các yếu tố cơ bản vững chắc, thay vì chỉ dựa trên kỳ vọng ngắn hạn.

Hành trình hiện thực hóa mục tiêu nâng hạng và chiến lược song hành

Bà Nguyễn Hoàng Yến cho biết, Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường trong tháng 9/2025, với mục tiêu rõ ràng: đưa Việt Nam vào nhóm thị trường mới nổi thứ cấp trong năm 2025, tiến tới đạt chuẩn MSCI Emerging và thị trường mới nổi bậc cao vào năm 2030.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, cần có sự phối hợp đồng bộ và quyết liệt của toàn bộ hệ sinh thái thị trường. Trong giai đoạn trước mắt, việc gỡ bỏ rào cản ứng trước tiền, triển khai tài khoản giao dịch tổng (OTA), và minh bạch thông tin sở hữu nước ngoài sẽ tạo môi trường cạnh tranh công bằng hơn giữa các nhà đầu tư.

Song song đó, đẩy mạnh quan hệ nhà đầu tư bằng tiếng Anh, tổ chức gặp gỡ định kỳ với các quỹ ngoại, và công bố báo cáo theo chuẩn IFRS sẽ giúp doanh nghiệp trong nước tiếp cận hiệu quả hơn dòng vốn toàn cầu.

Theo bà Yến, một động lực quan trọng khác sau nâng hạng là làn sóng IPO. Các quy định mới như Nghị định 245 đã rút ngắn thời gian từ chấp thuận niêm yết đến giao dịch chính thức xuống còn 30 ngày, đồng thời cho phép thực hiện song song thủ tục IPO và đăng ký niêm yết, giúp quy trình minh bạch và liền mạch hơn. Điều này vừa giảm chi phí vốn cơ hội cho doanh nghiệp, vừa tạo thanh khoản ngay sau IPO, tránh tình trạng giao dịch ngoài luồng.

Ngoài ra, bà nhấn mạnh cần gia tăng hàng hóa chất lượng để hấp dẫn dòng tiền quốc tế, đồng thời tháo gỡ vướng mắc pháp lý với doanh nghiệp FDI nhằm thúc đẩy FDI listing, giúp mở rộng quy mô và nâng cao tính hấp dẫn của thị trường.

Về phía các công ty chứng khoán, nhiệm vụ đặt ra là nâng cấp hạ tầng giao dịch, phát triển sản phẩm mới, chuẩn hóa hoạt động phân tích, định giá và báo cáo song ngữ, đồng thời đào tạo nhân sự am hiểu chuẩn mực quốc tế. Khi các cấu phần này vận hành nhịp nhàng, Việt Nam mới có thể tận dụng trọn vẹn cơ hội từ việc nâng hạng.

Theo bà Nguyễn Hoàng Yến, Mirae Asset đã gắn bó với Việt Nam gần hai thập kỷ, coi đây là thị trường chiến lược lâu dài, chứ không chỉ vì yếu tố nâng hạng ngắn hạn. Việc nâng hạng chỉ là chất xúc tác, còn định hướng cốt lõi là đồng hành cùng sự phát triển bền vững của thị trường tài chính Việt Nam.

Tập đoàn Mirae Asset sẽ đưa Việt Nam vào danh mục phân bổ chuẩn chỉ số Emerging Markets, phối hợp ra mắt các quỹ ETF liên quan đến Việt Nam, đồng thời tận dụng mạng lưới toàn cầu để kết nối dòng vốn, mở rộng hợp tác với ngân hàng lưu ký, nhà tạo lập thị trường và các sở giao dịch quốc tế.

Song song đó, Mirae Asset sẽ chuẩn hóa hệ thống hoạt động theo tiêu chuẩn quốc tế, phát triển đa dạng sản phẩm từ ETF, chứng quyền, trái phiếu đến dịch vụ quản lý tài sản cá nhân (Wealth Management). Bà Yến cũng cho biết tập đoàn sẽ tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp Việt nâng cao chuẩn IR, minh bạch báo cáo, giúp họ sẵn sàng tham gia sâu hơn vào chuỗi vốn toàn cầu.

Mục tiêu của Mirae Asset là trở thành cầu nối dòng vốn quốc tế với Việt Nam, nơi nhà đầu tư nước ngoài tìm thấy cơ hội, doanh nghiệp Việt có thêm nguồn lực phát triển, và nhà đầu tư trong nước có thêm niềm tin khi đầu tư cùng tổ chức tài chính uy tín. Đây chính là sứ mệnh mà Mirae Asset xác định trong kỷ nguyên thị trường chứng khoán Việt Nam bước vào giai đoạn hội nhập sâu rộng và nâng tầm khu vực.