Ấn Độ: Bán lẻ quyết mở cửa

Một quốc gia có tiềm năng tiêu dùng lớn (dân số hơn 1,2 tỷ), thu nhập cao và lực lượng lao động dồi dào (khoảng 800 triệu người trong độ tuổi lao động, trong đó 560 triệu người ở nông thôn). Dự báo tới năm 2020, dân số nông thôn của Ấn Độ sẽ tăng tới 600 triệu.

Ảnh minh họa

Ấn Độ đang thu hút nhiều sự quan tâm từ các nhà sản xuất các mặt hàng giá trị thấp đang đi tìm những quốc gia có lực lượng lao động giá rẻ và thị trường tiêu dùng lớn; tín dụng giá rẻ sẵn có và tăng trưởng chậm chạp tại các thị trường đã phát triển sẽ là một động lực khác giúp thúc đẩy tiến trình này.

Ngoài ra, các công ty đa quốc gia cũng cân nhắc những yếu tố khác khi quyết định đầu tư, như môi trường chính sách và sự thuận lợi khi làm ăn kinh doanh. Lĩnh vực dịch vụ tiếp nhận FDI nhiều nhất, tiếp theo là lĩnh vực phần mềm và phần cứng máy tính, viễn thông, nhà ở và bất động sản, hoạt động xây dựng và điện lực.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) khi được sử dụng một cách chính xác sẽ giúp một quốc gia trở thành căn cứ công nghiệp thông qua việc thúc đẩy việc làm, kích thích năng lực sản xuất và hoạt động xuất khẩu. Chỉ cần nhìn vào kinh nghiệm của Trung Quốc sẽ rõ: từ một quốc gia nông thôn nghèo tụt hậu tiến lên thành một cường quốc kinh tế.

Nhiều cải cách đang được tăng tốc thực hiện. Đơn cử, tháng 1/2012, chính phủ cho phép sở hữu 100% vốn nước ngoài đối với các cửa hàng sở hữu một thương hiệu, cung cấp cho các nhà bán lẻ 30% nguồn hàng hóa của họ sản xuất từ Ấn Độ. Tiếp theo tháng 12/2012, chính phủ tiếp tục cho phép sở hữu 51% vốn đầu tư nước ngoài trong bán lẻ đa thương hiệu.

Với chương trình cải cách lĩnh vực bán lẻ, nội các Ấn Độ, đứng đầu là Thủ tướng Manmohan Singh, mong rằng hệ thống bán lẻ hiện đại sẽ giúp nâng cao giá trị cũng như tạo ra nhiều lựa chọn cho người tiêu dùng và tạo việc làm mới.

Tuy nhiên, người lao động và giới chủ doanh nghiệp nhỏ tại Ấn Độ lo sợ việc chính phủ cho xây dựng chuỗi các siêu thị trên quy mô lớn sẽ khiến nhiều người mất việc làm và thói quen mua sắm của người tiêu dùng bị thay đổi. Không ít cuộc biểu tình rầm rộ đã xảy ra, nhằm yêu cầu các cửa hàng mới đóng cửa.

Tuy nhiên, không thể phủ nhận một thực tế là hệ thống cửa hàng nhỏ và chợ ngoài trời vẫn có chỗ đứng vững chắc trên thị trường bán lẻ Ấn Độ. Nhìn rộng hơn, đây là thói quen mua sắm đã ăn sâu vào mỗi người dân nước này. Dựa trên một nguyên lý đơn giản: Sự lộn xộn cũng có thể đem lại lợi nhuận, một tập đoàn bán lẻ trong nước đã thành công với mô hình siêu thị lớn nhưng mang phong cách mua bán gần như không có gì khác tại các cửa hàng nhỏ hay chợ ngoài trời.

Đó là Pantaloon Retail Ltd. gồm hai hệ thống cửa hàng Big Bazaar và Food Bazaar đem lại hơn 60% doanh thu hàng năm cho tập đoàn. Với dân số đông nhưng các điểm kinh doanh vẫn chưa đáp ứng đầy đủ. Điều đó có thể nhìn thấy rõ trong các thời điểm lễ, Tết hay dịp khuyến mại, giảm giá, các cửa hàng Big Bazaar luôn phải đối mặt với tình trạng quá tải.

Mặc dù không nhận được sự ủng hộ của các doanh nghiệp nhỏ trong nước nhưng quyết định mở cửa thị trường bán lẻ của chính phủ Ấn Độ được các nhà kinh tế hoan nghênh vì họ cho rằng quyết định trên sẽ giúp kinh tế Ấn Độ tăng trưởng.

Mai Hoàn