Biên kịch trẻ và cơn khát kịch bản phim truyền hình

Nhóm biên kịch ra ràng cùng lượng phim Việt

Vài năm trước, xuất hiện nhiều nhóm biên kịch trẻ mà họ là những người góp phần làm “mới”, làm “nóng” màn ảnh nhỏ. Nhóm biên kịch SGr 21 (Screenwriting Group 21) gồm bốn cô gái thuộc thế hệ 8X: Hà Anh Thu (SN 1980), Đàm Vân Anh (SN 1982), Nguyễn Quỳnh Trang (SN 1983) và Lê Thu Thủy (SN 1982). Họ vốn là sinh viên ngành Biên kịch Khoá 21 (2001 – 2005) - Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội.

Chúng ta sẽ phải chờ đợi ở những nhà biên kịch trẻ đầy tiềm lực?

Ngay từ khi đang học tại trường, nhóm bốn cô gái này đã tìm được niềm đam mê chung, đó là viết kịch bản phim. Họ đã thành lập một nhóm viết để tạo nên sức mạnh tập thể, cũng từ đó họ bắt tay vào viết theo đơn đặt hàng những bộ phim dài tập như Những chàng trai đa cảm (19 tập - Hãng phim Đông A sản xuất), Chuyện cổ tích (10 tập, phát sóng ở VTC), Vua Cầu (30 tập) - Đạo diễn Quốc Tuấn. Show truyền hình Vui cùng Tweenies (156 tập đã phát sóng trên VTV2), Nhật ký Vàng Anh (phần 2)… Phim nhựa Chớp mắt cùng số phận (Hãng phim truyện I), Em muốn là người nổi tiếng (Biên kịch Hà Anh Thu)…

Những nhóm biên kịch trẻ mặc dù mới được thành lập thời gian gần đây nhưng đã tạo dựng được thương hiệu trong làng điện ảnh. Nguyễn Quỳnh Trang, trưởng một nhóm biên kịch trẻ tâm sự: “Ban đầu, chúng tôi đến với nhau theo một bản năng nào đó, nhưng rồi dần dần, khi viết được vài kịch bản chung, chúng tôi cảm thấy được sự đam mê và gắn kết giữa các thành viên là không thể thiếu.

Mặc dù có nhiều nhà biên kịch vẫn cho rằng, sáng tác kịch bản là việc làm của một người vì nó là tác phẩm mang đậm dấu ấn cái tôi cá nhân. Tuy nhiên với nền điện ảnh hiện nay, theo chúng tôi, quan niệm đó đã không còn thích hợp. Bởi kịch bản được sáng tác cuối cùng trở thành một bộ phim hoàn chỉnh là sự sáng tạo của rất nhiều người.

Hơn nữa nếu một tác giả viết một kịch bản khoảng mười đến hai mươi tập thì việc sáng tác, nếu nhanh, cũng phải làm trong nhiều tháng. Vậy khi hoàn thành toàn bộ kịch bản một bộ phim để phát sóng sẽ là bao lâu? Với cách làm việc theo nhóm, chúng tôi chia nhau ra mỗi người viết một phần và lẽ dĩ nhiên, một kịch bản làm việc theo nhóm được hoàn tất nhanh hơn rất rất nhiều so với việc một người cặm cụi viết nó”.

Còn nhớ, thời gian cách đây không lâu đã có nhiều nhóm viết kịch bản ra đời và ban đầu họ đã thu được những thành công nhất định. Nhóm “Lưỡng Hà Song Thuỷ” gồm 4 cô gái (Thu Hà, Thái Hà, Nguyễn Thuỷ, Đinh Thuỷ), ngay khi vừa tốt nghiệp lớp Lý luận phê bình điện ảnh khóa I thuộc Dự án điện ảnh trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, đã cho ra mắt kịch bản Âm tính và được hãng Lasta mua bản quyền sản xuất.

Sau đó họ đã cho trình làng nhiều kịch bản hấp dẫn giới trẻ như Lập trình cho trái tim, Tuổi yêu… Hay ở phía Nam, nhóm 5 người viết trẻ, tuổi đời từ 19-22 có tên gọi “Sói con” dưới sự bảo trợ của đạo diễn Lưu Trọng Ninh và hãng phim M&T Pictures đã cho ra mắt bộ phim khá đình đám Đi về phía mặt trời, nói về cuộc sống của giới trẻ với nhiều cơ hội thành công nhưng cũng đầy rủi ro và thách thức trên con đường lập nghiệp. Bộ phim là sự phối hợp hài hòa ý tưởng của đạo diễn và các nhà biên kịch trẻ tuổi thể hiện được khát vọng của cái tôi cá nhân trước đời sống.

Viết để mưu sinh

Hiện nay nhu cầu kịch bản trên thị trường là rất lớn. Đặc biệt sự ra đời các hãng phim tư nhân là cánh cửa rộng mở đối với những người biên kịch trẻ. Ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường, sinh viên biên kịch đã nhận được “đơn đặt hàng” của chính các thầy cô giáo mình, những người có mối quan hệ rất rộng với các hãng phim và đạo diễn nổi tiếng. Đó là một niềm khích lệ lớn lao đối với những người viết trẻ.

Nguyễn Thị Vân Anh nhớ lại thời đang là sinh viên năm thứ tư lớp Biên kịch K24 nhưng những ngày chuẩn bị tốt nghiệp của hai cô gái này là những ngày bận rộn bởi vì họ vừa phải gấp rút hoàn thành kịch bản phim truyền hình dài 35 tập Khuyến mại mùa cưới (Đạo diễn Đỗ Minh Tuấn - Hãng phim truyện Việt Nam) và 25 tập Nắng cuối mùa (Đạo diễn Vũ Đình Thân).

Được hỏi về tâm trạng của mình khi được đặt hàng liên tiếp, Vân Anh tâm sự: “Ăn cũng nghĩ về kịch bản, ngủ cũng nghĩ về kịch bản, nằm mơ cũng thấy đang viết kịch bản… nhưng đây là con đường mình đã chọn, mình chọn nghề, nghề chọn mình và mình sống được nhờ nghề thì ắt mình phải đam mê thôi!”.

Tôi hỏi, nhóm em có 2 người, sao không tìm thêm người để đỡ vất vả hơn? Vân Anh chia sẻ: “Thực ra, em và Mai làm việc khá ăn ý, dù mệt nhưng cố thêm một tí mình vẫn có thể hoàn thành công việc theo tiến độ được giao, và em thiết nghĩ 2 người đã là đủ cho một nhóm vì dễ thống nhất quan điểm hơn”.

Một nghề thu nhập cao nhưng cũng đầy thử thách

Hiện nay, theo giá Nhà nước quy định, mỗi tập phim được trả chi phí dao động từ 6-8 triệu đồng. Nếu làm việc chăm chỉ, mỗi nhóm biên kịch sẽ viết được vài phim trong một năm, mỗi phim chừng 20-30 tập, như vậy số tiền của họ kiếm được so với đồng lương của một sinh viên ra trường là rất lớn.

Tuy nhiên, như Nguyễn Quỳnh Trang nói: Ban đầu, nhóm SGr 21 có ý định cùng chung nhau thành lập công ty biên kịch, nhưng rồi ý tưởng đó không thực hiện được vì nhiều lẽ, một phần, họ chưa đủ sức để cạnh tranh với những công ty được các “ông bầu” là các đạo diễn, các nhà sản xuất có uy tín cả về tuổi đời lẫn tuổi nghề bảo trợ.

Phần nữa, họ mới chỉ là những sinh viên tốt nghiệp, vốn sống và kinh nghiệm viết còn hạn chế, cho dù lòng tâm huyết với nghề có lớn đến mấy thì họ vẫn phải tìm thầy để bổ sung kiến thức ở những lĩnh vực cụ thể nào đó mà họ chưa biết đến. Nếu đi ra ngoài quy luật, họ vẫn chỉ tạo ra những sản phẩm hời hợt, nông cạn.

Thời gian qua, phim Hàn Quốc và Trung Quốc chiếm thị phần lớn trên các kênh truyền hình Việt Nam. Dù không thiếu những bộ phim dở nhưng nó lấy được không ít nước mắt của khán giả Việt Nam.

Để phủ sóng cân bằng cho phim nội, có lẽ chúng ta sẽ phải chờ đợi ở những nhà biên kịch trẻ đầy tiềm lực, những nhóm biên kịch trẻ đủ tâm huyết và tài năng cộng với thời gian rất dài ở phía trước. Họ sẽ cùng chung sức gánh vác tiếng nói của thế hệ mình góp phần vào sự đổi mới của nền điện ảnh nước nhà.

Nhật Tuấn