Hoàng thành Thăng Long: Sẽ là “công viên văn hóa - lịch sử”

Theo thông tin từ Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long (Hà Nội), đề án Quy hoạch chi tiết bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long (tỷ lệ 1/500) và Quy hoạch chi tiết bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu Thành Cổ Loa (tỷ lệ 1/2000) đang được hoàn thiện để triển khai thực hiện. Hai đề án này đang ở giai đoạn hoàn thành lấy ý kiến, tiếp thu chỉnh sửa và nhất thể hóa quản lý.

Mô hình Quy hoạch tổng thể khu vực trung tâm Hoàng Thành Thăng Long tại khu khảo cổ 18 Hoàng Diệu

Theo đề án Quy hoạch thì Khu Thành cổ có tổng diện tích 45.380 m2, sẽ gồm các khu: Nhà trưng bày khảo cổ, khu vực trưng bày mô phỏng, hầm kính, khu vực cây xanh dự trữ khảo cổ học, khu nghiên cứu khảo cổ học, khu vực kỹ thuật, phụ trợ...

Trong đó, khu vực di sản số 18 Hoàng Diệu (quận Ba Đình) sẽ trở thành nơi trưng bày, bảo quản tại chỗ để bảo vệ các hố khai quật hiện nay. Bên cạnh đó sẽ xây dựng thêm nhà trưng bày hiện vật được tìm thấy tại khu Hoàng Thành. Các hạng mục kiến trúc xây mới tại khu vực này có chiều cao không quá 5m, hạn chế tối đa việc xây công trình nổi nhằm bảo vệ các hố khai quật.

Dự kiến một số khu vực sẽ được cải tạo như: khu Hậu Lâu sẽ quy hoạch thành không gian trưng bày và lưu trữ các cổ vật, mở rộng nền Điện Kính Thiên theo hướng hạ giải một số công trình xung quanh. Tại Cửa Bắc, các chuyên gia sẽ nghiên cứu phục dựng hai lối lên bằng bậc thang như Đoan Môn…

Khi đề án quy hoạch được hoàn thiện, sẽ triển khai thực hiện việc hạ giải các công trình kiến trúc mới đã xuống cấp nhằm tạo cảnh quan thông thoáng cho khuôn viên di tích. Với một số công trình kiến trúc cổ vẫn có giá trị sử dụng sẽ được sửa chữa để chuyển đổi công năng thành nhà khách, hoặc khu làm việc của Ban quản lý di tích. M

ột số kiến trúc cổ cũng được phục dựng để nâng cao giá trị Hoàng Thành. Và nếu bảo đảm đúng tiến độ lộ trình quy hoạch, tới năm 2020, những hạng mục cơ bản trong khu trung tâm Hoàng Thành Thăng Long sẽ được đi vào sử dụng để trở thành “công viên văn hóa, lịch sử”.

Hiện tại, Hoàng Thành Thăng Long được chia làm hai khu vực là khu Thành cổ và khu vực 18 Hoàng Diệu, ngăn cách nhau bởi đường Hoàng Diệu. Sau này, hai khu vực trên sẽ kết nối với nhau bằng một đường hầm ngầm cắt ngang đường Hoàng Diệu trở thành một thể thống nhất.

Đặc biệt, Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long hiện tại đang sở hữu 119 kiến trúc mang nhiều giá trị lịch sử và văn hóa, trong đó nhiều kiến trúc cấu tạo kiên cố theo kiểu “di tích chồng di tích”, cho thấy sự bề thế và hoành tráng của tòa thành được đánh giá là một trong những thành cổ đặc sắc và độc đáo nhất trên thế giới.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long nhận định: “Để thực hiện được những mục tiêu đã đề ra, chúng ta phải đảm bảo được hai điều kiện. Một là có đủ chứng cứ khoa học, khi đó mới tiến hành nghiên cứu để triển khai quy hoạch. Hai là, chúng ta phải có đủ đội ngũ cán bộ khoa học – kỹ thuật kèm theo kinh phí để thực hiện việc này”.

Ông Sơn cũng nhấn mạnh: “Đến 1/11 là thời hạn cuối để chúng tôi phải hoàn thành quy hoạch khu Hoàng Thành Thăng Long bao gồm cả khu vực Thành cổ cũng như khu di tích tại số 18 Hoàng Diệu. Như vậy, sẽ đồng nghĩa với việc chúng ta phải hoàn thành việc bảo tồn di tích, di sản thiêng liêng này, đồng thời trở thành “công viên văn hóa, lịch sử”!

Ông Sơn cũng chia sẻ, trong quá trình chờ sự nhất thể hóa quản lý khu di tích Hoàng Thành, phía Trung tâm vẫn nỗ lực triển khai các phương án tối ưu nhằm bảo tồn di tích: “Bảo tồn di tích là công việc thường xuyên, hàng ngày của Trung tâm và chúng tôi cũng kết hợp chặt chẽ với cơ quan liên quan và các chuyên gia, trước hết là bảo tồn và gìn giữ chống xuống cấp các di sản. Chúng ta đã và đang phối hợp với các chuyên gia của Tổ chức Văn hóa-Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO), để triển khai nghiên cứu bảo tồn khu vực di tích số 18 Hoàng Diệu theo nguồn vốn quỹ tín thác của Nhật Bản”.

Công chúng tin tưởng rằng, với sự nỗ lực, đồng lòng của các cơ quan quản lý cũng như các đơn vị chức năng đang hoạt động trong khu di tích Hoàng Thành Thăng Long, việc nhất thể hóa quản lý khu di tích này sẽ được thực hiện nhanh chóng. Vì thế, Đề án Quy hoạch sẽ được đẩy nhanh tiến độ triển khai, hướng tới trong tương lai gần đưa khu di tích này trở thành điểm nhấn đặc sắc của lịch sử - văn hóa, là điểm đến đáng tự hào của Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Sơn cho biết thêm, ngày 11/9 tới đây, sẽ có một cuộc Hội thảo quốc tế về vấn đề này với sự tham gia của nhiều nhà văn hóa Nhật Bản, Việt Nam và các chuyên gia nghiên cứu, bảo tồn khu Hoàng Thành Thăng Long.

Phạm Trần