Nhớ lại “Trước ngày hội bắn”

Nhạc sĩ Trịnh Quý sinh năm 1933 tại Hà Nội. Ông tham gia cách mạng từ rất sớm và hoạt động tại Đoàn Văn công Việt Bắc. Năm 1959, Nhà nước ta từng bước xây dựng quân đội chính quy và hiện đại, toàn quân, toàn dân ta tập luyện hăng hái không ngừng. Hàng ngày tiếp xúc với bà con dân tộc, thấy các anh bộ đội dạy dân quân, nhất là đồng bào dân tộc bắn súng và những ngày hội thi bắn tưng bừng rộn rã tình quân dân, nhạc sĩ Trịnh Quý đã dựa trên âm hưởng dân ca các dân tộc miền núi Việt Bắc và đặc biệt là tiếng đàn Tính của dân tộc Tày để sáng tác nên bài hát Trước ngày hội bắn.

Liệt sĩ Đặng Thùy Trâm

Ngay sau khi ra đời, bài hát đã được đông đảo khán giả ủng hộ, bởi nó nói lên được không khí vui tươi của các buổi tập bắn súng, lại có tình cảm lứa đôi, có sự khích lệ thi đua nên dễ đi vào lòng người. Tại Hội diễn văn nghệ toàn quốc năm 1960, nhạc sĩ Trịnh Quý đã song ca bài hát này với ca sĩ Lê Hằng (người yêu của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn) và đã được Huy chương Vàng, đó là một phần thưởng cao quý và xứng đáng.

Trong thời gian chiến tranh chống Mỹ, nhạc sĩ Trịnh Quý tiếp tục phục vụ cho chiến sĩ ta dọc truyến đường Trường Sơn và đã sáng tác nhiều bài hát về Trường Sơn, tuy nhiên không có bài nào nổi bằng Trước ngày hội bắn. Năm 1973, trong đoàn hộ tống Hoàng thân Sihanuc về nước, nhạc sĩ Trịnh Quý bị trúng bom và đã hy sinh tại Trường Sơn.

Nhân kỷ niệm 50 năm Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Hội đã làm cuốn Nhạc sĩ Việt Nam và có vinh danh ông trong số 14 liệt sĩ - nhạc sĩ của Việt Nam, đây là một niềm an ủi lớn đối với gia đình nhạc sĩ. Tuy nhiên, bài hát Trước ngày hội bắn của ông bao lâu nay vẫn sống trong lòng người yêu nhạc với giai điệu tươi vui: Tiếng chim rừng chào mừng bình minh, hót trên cành rộn ràng đây đó, hạt sương thắm ướt cành đào, tưởng như ta bước lạc vào động tiên (…)/ Quê hương ta hỡi, núi cao suối ngàn của ta, mùa xuân hoa thắm núi đồi, rừng xanh in bóng hai người và hai cây súng đang ngồi bên nhau...

Đặc biệt, trong album Tình em, ca sĩ Anh Thơ - Việt Hoàn đã làm sống dậy những giai điệu mượt mà, trữ tình đằm thắm nhưng cũng hết sức vui nhộn, trẻ trung của bài hát.

Ca sĩ Việt Hoàn cho biết: “Đây là một trong những bài hát tôi rất thích, bởi nó được viết từ những cảm xúc rất chân thật và rất khéo, người nghe chỉ thấy không khí ngày hội chứ không hề thấy khói lửa chiến tranh, mà vẫn cảm nhận được sự quan trọng, cần thiết của việc cầm súng chống lại kẻ thù”.

Ngọc Hân