Doanh nghiệp bức xúc với “sữa giả tươi”

Công ty cổ phần chuỗi thực phẩm TH - DN sở hữu thương hiệu sữa TH True Milk, trong văn bản kiến nghị lên Chính phủ mới đây một lần nữa đề nghị các cơ quan chức năng sớm xem xét, rà soát lại các tiêu chuẩn, quy định cụ thể đối với sản phẩm sữa tươi, sữa hoàn nguyên.

TH True Milk cho rằng, chỉ có quy định rõ ràng sự khác biệt giữa các sản phẩm mới tránh cho người tiêu dùng khỏi hiểu lầm về xuất xứ nguồn nguyên liệu, cũng như giảm thiểu những rủi ro có liên quan đến sức khỏe, tránh sự cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường…

Người tiêu dùng không thể biết đâu là sản phẩm “sữa giả tươi”.

Vấn đề TH True Milk đặt ra không mới, nhưng vẫn đang hiển hiện trên thị trường trong thời gian này. Trước đó năm 2006, Bộ Công Thương từng khẳng định, sản phẩm “sữa giả tươi" là có thật trên thị trường. Khi đó, hàng loạt DN kinh doanh dòng sản phẩm này, thậm chí cả các DN có tên tuổi trên thị trường, đã phải thừa nhận vi phạm quy cách giới thiệu sản phẩm sữa nước khi ghi trên nhãn là "sữa tươi nguyên chất", hay "sữa tươi tiệt trùng".

Bà Thái Hương - Chủ tịch HĐQT của TH True Milk cho biết, khi DN này triển khai xây dựng trang trại bò sữa khép kín vào năm 2008, trên thị trường sữa nước Việt Nam có đến 92% là sữa hoàn nguyên, với xuất xứ nguyên liệu đầu vào là sữa bột được nhập khẩu từ nước ngoài. Tỷ lệ này hiện nay dù có giảm nhưng vẫn còn ở mức cao.

Ông Nguyễn Đăng Vang - Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam tính toán, hiện cả nước có trên 20.000 trang trại nuôi bò, sản xuất ra 345.000 tấn sữa trong năm 2011 và dự kiến trong năm nay là 400.000 tấn. Trong khi đó, lượng sữa tươi được các hãng cung cấp ra thị trường hiện nay lên đến 600.000 tấn/năm.

Ông Vang khẳng định, một số công ty sữa hiện vẫn sử dụng sữa hoàn nguyên bằng cách pha 1 cân sữa này thành 9 lít sữa nước. Phần “sữa giả tươi” này được cung cấp ra thị trường để bù lại khoảng 200.000 tấn/năm thiếu hụt hiện nay.

“Các hãng cung cấp sữa hộp nước chắc chắn chỉ một số đảm bảo 100% sữa tươi thực sự, còn lại sữa hoàn nguyên", ông Vang cho biết. Vì vậy, sự nhập nhèm xuất xứ sản phẩm như vậy đang tạo nên sự thiếu minh bạch trên thị trường, ảnh hưởng đến các DN có chiến lược đầu tư bài bản vào vùng nguyên liệu.

TS. Phạm Xuân Đà - Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm chỉ rõ, sự thiếu hoàn thiện của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thị trường sữa đang tạo nên những kẽ hở cho thiếu minh bạch về thông tin sản phẩm.

Đơn cử như quy định về các sản phẩm sữa dạng lỏng không có phân loại rõ ràng ra các sản phẩm sữa khác nhau như sữa tươi 100%, sữa hoàn nguyên; hay ngoài quy định những chỉ tiêu bắt buộc phải áp dụng để đảm bảo yêu cầu về vệ sinh an toàn chứ cũng chưa đề cập cụ thể đến vấn đề chất lượng và nhận dạng chất lượng sản phẩm...

Tại Nghị định 89 quy định về cách ghi nhãn mác hàng hóa cũng chỉ ghi chung cho tất cả các loại sản phẩm. Điều 13 của Nghị định về tên hàng hóa yêu cầu cách đặt tên không được làm hiểu sai bản chất của sản phẩm.

Nhưng với trường hợp sữa tươi, ông Đà cho rằng có bao nhiêu % là sữa tươi thì rất chung chung mơ hồ. Hay tại Điều 17 về xuất xứ hàng hóa quy định phải ghi rõ ngày tháng, nơi sản xuất. Tuy nhiên, có những sản phẩm như sữa tươi lại cần yêu cầu minh bạch trong xuất xứ nguồn nguyên liệu hơn là nơi sản xuất…

Theo các chuyên gia, việc kiểm soát sản phẩm sữa tươi trên thị trường là hoàn toàn cần thiết. Các phân tích dựa trên số đàn bò, lượng sữa bột nhập vào Việt Nam và lượng sữa lưu thông trên thị trường đủ để nhìn nhận về một thị trường “sữa giả tươi” cả về quy mô và mức độ vi phạm.

Tuy nhiên, bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, cần tăng cường vai trò của các hiệp hội ngành nghề liên quan nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn thị trường sữa và DN sữa thành viên, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.

Hà Sơn