Người dân vẫn chọn kênh gửi tiền an toàn, hiệu quả
09:06 | 19/03/2015
Lãi suất huy động tiếp tục giảm nhưng vẫn thực dương.
5 lý do lãi giảm
Thị trường tiền tệ đã chứng kiến các NHTM tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất huy động (LSHĐ) trong tuần qua.
Đơn cử, Techcombank áp dụng biểu lãi suất mới, điều chỉnh tiền gửi kỳ hạn 1 tháng còn 4,3%/năm, giảm 0,1%/năm so với trước. LSHĐ của Eximbank kỳ hạn 1 tháng là 4,5%/năm và kỳ hạn 12 tháng giảm về 6,1%/năm. Tại Sacombank, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1 tháng còn 4,3%/năm và kỳ hạn 12 tháng chỉ còn 5,7%/năm. Hiện mức LSHĐ kỳ hạn 1 tháng thấp nhất trên thị trường là 4%/năm tại Vietcombank và tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của NH này cũng được kéo về 6%/năm.
Mức lãi suất tiền gửi hiện vẫn hấp dẫn nguồn tiền nhàn rỗi trong dân (ảnh chụp chiều 18/3) |
Những năm gần đây, thị trường tiền tệ đã chứng kiến nhiều lần các NHTM giảm LSHĐ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia NH thì ở lần điều chỉnh đầu tiên trong năm 2015 này có những bối cảnh khác những lần trước, nhất là sự ổn định của kinh tế vĩ mô và hoạt động của hệ thống NH.
Thứ nhất, trước đây hệ thống NH thiếu sự đồng đều, có nhiều NH khỏe và rất khỏe, nhưng có nhiều NH yếu, rất yếu nên dẫn tới sự cạnh tranh thiếu lành mạnh với “vũ khí” là lãi suất. Những cuộc đua đã khiến thị trường nhiều phen xáo động, gây không ít hệ lụy. Nhưng những năm gần đây, quá trình thực hiện đề án tái cơ cấu với sự sàng lọc hệ thống NH hai năm qua, NHNN đã, đang xử lý các NH yếu kém. Đồng thời, nhận thức của người dân đã tốt lên và sự cạnh tranh minh bạch hơn giữa các NH đã được tạo dựng.
Thứ hai, trong bối cảnh ngành NH đang đẩy mạnh tái cơ cấu và xử lý nợ xấu, một số NH có khuynh hướng sáp nhập hoặc tự tìm đối tác sáp nhập nên các NH không dám tăng trưởng tín dụng nóng như những năm trước đây mà duy trì tăng trưởng ở mức an toàn. Do đó, áp lực huy động vốn không quá lớn nên buộc phải giảm LSHĐ.
Thứ ba, các NH khoanh vùng với phân khúc khách hàng có chất lượng, uy tín cao mà những khách hàng này luôn đòi hỏi lãi suất cho vay (LSCV) phải thấp. Và khi mà tất cả các NH tập trung vào phân khúc khách hàng này thì đương nhiên LSHĐ cũng phải giảm.
Thứ tư, thanh khoản của hệ thống NH hiện nay khá tốt. Cách đây 3 năm, tỷ lệ sử dụng vốn huy động/cho vay là 130% thì hiện nay, theo NHNN, tỷ lệ này chỉ dưới 90%. Có nghĩa là NH huy động được 100 đồng thì chỉ cho vay 80-90 đồng. Thanh khoản tốt nên NH không phải huy động bằng mọi giá.
Thứ năm, điểm mấu chốt là CPI. Bằng trực quan người dân có thể cảm nhận được LSHĐ thực âm hay thực dương. Với diễn biến CPI như vừa qua, LSHĐ vẫn đang thực dương.
Không lo tiền “chạy”
Mặc dù vậy, vẫn có những lo ngại rằng, LSHĐ xuống thấp, trong khi thị trường BĐS đang có những tín hiệu phục hồi tích cực thì liệu người gửi tiền có chuyển sang mua BĐS hoặc những kênh đầu tư khác?
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP. Hồ Chí Minh cho biết, huy động vốn trong tháng 2/2015 giảm 0,1% so với cuối năm 2014. Trong đó, mặc dù huy động vốn từ tổ chức kinh tế giảm 4,4%, nhưng huy động tiết kiệm từ khu vực dân cư vẫn tăng 3,45%. |
Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu – chuyên gia NH, các kênh đầu tư khác như BĐS mới chỉ khởi sắc chứ chưa hoàn toàn phục hồi. Kênh vàng, kênh ngoại tệ, kênh chứng khoán cũng chưa phải là kênh thu hút dòng tiền của người dân trong lúc này, vì chưa bền vững. “Các NH cũng đã phân tích, tính toán kỹ trước khi quyết định LSHĐ” – ông Hiếu nói.
Ông Lê Quang Trung – Phó tổng giám đốc VIB cho rằng, đúng là BĐS đang có chiều hướng ấm lên và nhiều giao dịch thành công trên thị trường. Nhưng nếu có BĐS cho thuê thì lợi tức vẫn thấp hơn gửi NH và thậm chí còn khó cho thuê. Thứ nữa là để mua được BĐS thì phải cần số tiền rất lớn, trong khi nguồn tiền người dân gửi tiết kiệm nhiều nhất là từ 10 triệu đồng đến 500 triệu đồng. Còn mua BĐS để đầu cơ lướt sóng thì bài học từ mấy năm trước vẫn còn chưa ráo mực.
Giá trị VND ổn định tạo điều kiện giảm lãi suất hợp lý |
Phó tổng giám đốc một NHTMCP tại Hà Nội cũng cho rằng, việc hạ LSHĐ xuống sẽ giúp cho đường cong lãi suất hợp lý và bền vững. Theo vị này, nếu cách đây 2 năm, cơ cấu huy động vốn của hầu hết các NH là 90% tiền gửi có kỳ hạn dưới 90 ngày. Nhưng hiện nay, khi giá trị VND ổn định đương nhiên sẽ tạo điều kiện cho mặt bằng lãi suất điều chỉnh xuống mức hợp lý.
Phân tích thêm về đợt giảm LSHĐ, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, thanh khoản của các NH đang tốt nên vấn đề giảm chi phí vốn để tạo ra lợi nhuận đáng kể trong năm nay là điều rất quan trọng. Bên cạnh đó, giảm LSHĐ cũng là để bù đắp cho chi phí trích lập dự phòng rủi ro, xử lý nợ xấu, đồng thời tạo điều kiện cho các NH tiếp tục giảm lãi suất cho vay trung và dài hạn. Theo ông Hiếu, nhiều khả năng LSHĐ có tiếp tục được các NH điều chỉnh giảm thêm đâu đó khoảng 1% vào thời điểm cuối năm, với điều kiện lạm phát năm nay chỉ ở mức 4%.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc OCB: “Lãi suất tăng- giảm theo tín hiệu thị trường” OCB vừa có đợt điều chỉnh lãi suất huy động giảm nhẹ từ 0,1 – 0,2%/năm ở các kỳ hạn. Nhìn chung, mặt bằng lãi suất huy động trên thị trường thời gian gần đây đang có xu hướng giảm, khi nhiều NH khác cũng có cùng động thái kéo hạ lãi suất xuống. Vấn đề này không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của mỗi NH mà hoàn toàn đi theo diễn biến của thị trường. Trong điều kiện thị trường hiện nay, rất khó để có thể dự báo về diễn biến lãi suất lên hay xuống. Đồng thời, trong ngắn hạn NH cũng không đưa ra kế hoạch về việc có hay không tiếp tục kéo giảm lãi suất huy động xuống mà phải tùy thuộc vào tình hình, diễn biến thực tế trên thị trường để có sự điều chỉnh hợp lý. Tuy nhiên, chúng tôi luôn có sẵn các kịch bản, chủ động đưa ra phương án kinh doanh cho các tình huống có thể xảy ra, khi mặt bằng lãi suất chung có sự thay đổi lên hoặc xuống. Trong bối cảnh giá vàng những ngày qua có sự dao động, tỷ giá tăng dẫn đến nhiều ý kiến lo ngại những kênh này sẽ hút vốn, nhất là trong bối cảnh lãi suất huy động có chiều hướng giảm. Tuy nhiên, đối với OCB hoàn toàn không có sự lo ngại về vấn đề này. Chúng tôi nhận thấy rằng, dù có chuyển đổi sang hình thức khác như vàng hay USD thì cuối cùng người dân, khách hàng vẫn gửi vào trong các NH để đảm bảo tính an toàn và luân chuyển vốn. Hơn nữa, lãi suất tại OCB luôn giữ ở mức khá cạnh tranh trên thị trường. Ông Nguyễn Huy Tiến, Giám đốc NHNN chi nhánh Hà Tĩnh: “Cơ hội để NH có nguồn vốn ổn định” Với đợt giảm lãi suất mới từ đầu tháng 3/2015, mức LSHĐ của các chi nhánh NHTM trên địa bàn Hà Tĩnh đã và đang xuống thấp. Động thái giảm LSHĐ của các chi nhánh NHTM trên địa bàn nằm trong chủ trương chung của toàn Ngành, hưởng ứng lời kêu gọi giảm tiếp lãi suất cho vay trung dài hạn thêm 1-1,5%/năm của Thống đốc NHNN… Thực tế, hoạt động tín dụng trong năm 2014 cho thấy, dù lãi suất huy động trong thời gian này giảm mạnh so với những năm trước, nhưng nguồn vốn huy động của toàn ngành NH Hà Tĩnh vẫn có mức tăng trưởng 17,6%/năm. Mặc dù, thị trường huy động vốn từ đầu năm 2015 đến nay không sôi động như những năm trước, nhưng nguồn vốn thu hút được vẫn đảm bảo đáp ứng nhu cầu đầu tư tín dụng cho các thành phần kinh tế trên địa bàn. Trên thực tế, việc gửi tiền vào NH vẫn là kênh an toàn và hiệu quả và được nhiều người lựa chọn. Bên cạnh đó, dù lãi suất giảm nhưng các chi nhánh NHTM cũng đã và đang chủ động tìm kiếm khách hàng, chăm sóc, khuyến mãi, phục vụ khách hàng để thu hút lượng tiền gửi ổn định. Ông Nguyễn Văn Diện, Giám đốc NHNN chi nhánh Quảng Nam: “Điều kiện để giảm LSCV” Chiến lược tín dụng chung của toàn ngành NH trong năm 2015 tiếp tục coi trọng mục tiêu giảm lãi suất đầu vào để giảm giá đầu ra với mục tiêu hạ thêm 1-1,5% lãi suất cho vay trung dài hạn, tạo động lực thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Mặc dù, LSHĐ của các NH có giảm, nhưng vẫn thực dương, người gửi vẫn có lợi. Đến nay, nguồn vốn huy động trên địa bàn vẫn tăng 4,8% so với đầu năm 2015. Về phía các khách hàng, nhiều người vẫn dành sự lựa chọn an toàn bằng việc gửi tiết kiệm NH. Xu hướng này vẫn không có sự thay đổi lớn… Đặc biệt, việc hạ LSHĐ sẽ tạo điều kiện cho hạ LSCV. Với việc điều chỉnh theo hướng từng bước giảm sâu lãi suất sẽ hỗ trợ tích cực cho DN và khách hàng tiếp cận nguồn vốn rẻ, phục vụ sản xuất, kinh doanh hiệu quả. Đây là “cơ hội vàng” kích cầu DN phát triển sản xuất, kinh doanh. Thanh Tuyết - Nghi Lộc thực hiện |
Quang Cảnh