Di sản làng quê
12:00 | 09/03/2017
Bất kỳ vùng quê nào cũng có bóng dáng cổ thụ hiện diện, đó là niềm tự hào, và thương yêu của mỗi trái tim ấp iu hình bóng thân thương quê nhà. Cổ thụ điểm trang cho vẻ đẹp êm đềm, bình yên ở mỗi làng quê trở nên lung linh, kỳ diệu hơn...
Nhiều nơi cổ thụ được ví như cụ già nhân từ, tỏa bóng mát che con, cho những đứa trẻ vui đùa, nuôi dưỡng những khát vọng vào đời. Bao đời người làng tôi còn biết ơn “cụ đa” ở sân đình và thường nhờ bóng “cụ” để nghỉ chân mỗi buổi lao động mệt nhọc. Ngày nắng, ai đi qua đều xuống cầu ao đình rửa chân, đứng dưới gốc hóng mát một hồi rồi mới về. Những trưa hè gay gắt, người bị say cứ đưa về gốc đa nằm một lúc là tỉnh.
Chúng ta cần hành động, với những việc làm thiết thực để bảo vệ những “di sản” của làng quê |
Không ít người còn được lộc, như chàng bán kem cứ dừng chân dưới gốc đa là thể nào cũng tíu tít bán được vài chục chiếc; chị hàng nước vối chẳng cần rao, vậy mà vẫn đắt khách cả mấy chục năm trời. Người già, trẻ em ai cũng mê gốc đa và những ngọn gió lành mát rượi, đẹp hơn nữa là những đêm trăng bà tôi thường chống gậy ra ngồi gốc đa kể chuyện cho đàn cháu nhỏ nghe. Những chuyện cổ của bà, những con nghé ọ bé tẻo teo bằng lá đa… đã chắp cánh ước mơ cho mỗi đứa trẻ.
Khi đi học, đi làm ở cuối xã, ngay lối ra đường quốc lộ có cây đa “Giời ơi” sum suê, quanh năm xanh tốt. Rễ cây lòa xòa tỏa xuống như bộ râu khổng lồ của cụ già. Xưa, từ cây đa này người ta đã thêu dệt biết bao chuyện ly kỳ, rùng rợn đến nỗi nhiều người sợ hãi không dám ngang qua. Nay, cạnh gốc một số hộ gia đình đã dựng nhà, bán hàng, tạo thành chỗ dừng chân cho mỗi đứa con đi xa về làng.
Thật buồn là nhiều người đã dùng tiền để “bốc” cổ thụ về vườn của mình để trồng, làm vơi mất giá trị lịch sử cũng như văn hóa, thậm chí làm cổ thụ bị chết. Ở đâu đó vẫn có những hợp đồng tiền tỷ về mua bán cổ thụ. Nhưng cũng may thay, vẫn có những người nông dân nghèo khó, dù được trả giá cao vẫn không lay chuyển, không giao cổ thụ vào tay người khác.
Mấy năm qua Hội Bảo vệ Thiên nhiên & Môi trường Việt Nam đã tổ chức gắn biển “Cây di sản Việt Nam” cho nhiều “cụ cây”, nhằm nâng cao ý thức và trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo vệ màu xanh, vẻ đẹp cho các xóm làng và gìn giữ nguồn gen quý hiếm.
Theo thời gian, sẽ nhiều cổ thụ tiếp tục được vinh danh, được gìn giữ, bảo vệ như những báu vật miền quê và tiếp tục là chứng nhân văn hóa, lịch sử, là biểu tượng của sức sống trường tồn, bền vững. Chúng ta cần hành động, với những việc làm thiết thực để bảo vệ những “di sản” của làng quê.
Hải Miên