Phú Thọ chuyển tư duy từ đào tạo theo năng lực sẵn có sang theo nhu cầu thị trường

Chìa khoá vàng để phát triển nhanh trong kỷ nguyên mới

Trong kỷ nguyên số, nơi trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, bán dẫn, khoa học dữ liệu và công nghệ thông minh đang thay đổi mọi lĩnh vực - thì Phú Thọ xác định nguồn nhân lực chính là “chìa khóa vàng quyết định năng lực cạnh tranh của tỉnh.

Phó Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh, ông Trần Duy Đông: Lao động có kỹ năng, tư duy hiện đại, linh hoạt – sẽ quyết định sức hút đầu tư, năng lực cạnh tranh, và khả năng chuyển đổi mô hình kinh tế của tỉnh.

Lãnh đạo của Phú Thọ đã xác định rất rõ: chỉ có nhân lực chất lượng cao mới giúp Phú Thọ bứt phá trong kỷ nguyên số, khi mà các ngành mũi nhọn như công nghiệp điện tử, công nghệ thông tin, cơ khí chế tạo, tự động hoá, logistics đang được định hướng phát triển mạnh.

Nhấn mạnh “nhân lực là chìa khoá vàng” để Phú Thọ phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới, Phó Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh, ông Trần Duy Đông xác định mục tiêu: Đến năm 2030, Phú Thọ phấn đầu có đội ngũ lao động có kỹ năng cao, có khả năng làm chủ công nghệ mới, đủ năng lực tham gia chuỗi giá trị toàn cầu trong các lĩnh vực mũi nhọn.

Để làm được điều đó, theo ông Trần Duy Đông: “Chúng ta phải chuyển từ tư duy “đào tạo theo năng lực sẵn có” sang đào tạo theo nhu cầu thị trường, từ manh mún sang hệ sinh thái nhân lực mở, liên thông và hợp tác sâu rộng”. Xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao là nhiệm vụ chiến lược, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân.

Nhân lực không chỉ là yếu tố bổ trợ mà là động lực chính: lao động có kỹ năng, tư duy hiện đại, linh hoạt – sẽ quyết định sức hút đầu tư, năng lực cạnh tranh, và khả năng chuyển đổi mô hình kinh tế của tỉnh.

Có lợi thế vàng nhưng cung - cầu chưa cùng pha

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ - ông Nguyễn Khắc Hiếu cho biết: Sau sắp xếp đơn vị hành chính, tỉnh Phú Thọ có vị trí thuận lợi, hạ tầng giao thông đồng bộ, là điểm trung chuyển quan trọng giữa miền núi và đồng bằng. Phú Thọ là tỉnh có quy mô kinh tế đứng thứ 6/34 tỉnh, thành phố trên cả nước và vẫn ở thời kỳ “dân số vàng”: có hơn 2 triệu người trong độ tuổi lao động, chiếm khoảng 52% dân số toàn tỉnh. Trên địa bàn tỉnh có 5 trường đại học và 49 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, với quy mô đào tạo năm 2025 lên tới hơn 86.800 người.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ - ông Nguyễn Khắc Hiếu trực tiếp nắm bắt tình trạng thiếu lao động tại doanh nghiệp. Ảnh Đức Hiền.

Dẫu có dư địa lớn về lao động, nhưng Phú Thọ vẫn đang đối mặt với một số bất cập nghiêm trọng về chất lượng và cơ cấu lao động. Sự phối hợp giữa nhà trường – doanh nghiệp – trung tâm dịch vụ việc làm mặc dù đã có khởi động, nhưng hiệu quả vẫn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp phản ánh khó tìm lao động có kỹ năng nghề chuyên môn, khả năng ngoại ngữ…

Ở chiều ngược lại, sự cạnh tranh trên thị trường lao động ngày càng lớn, nhưng chế độ, chính sách đãi ngộ của doanh nghiệp chưa thực sự hấp dẫn để thu hút lao động.

Thị trường lao động đang cạnh tranh gay gắt. Nếu không cải thiện kịp thời, Phú Thọ có nguy cơ trở thành “dẫy trống” kỹ năng — có nhiều lao động nhưng thiếu nhân lực chất lượng cao cần thiết cho sản xuất công nghiệp.

Đảm bảo đến Phú Thọ làm việc là an tâm lâu dài

Lãnh đạo tỉnh không né tránh thách thức. Lãnh đạo tỉnh nhiều lần trực tiếp đối thoại với doanh nghiệp về nhân lực. Từ nhận diện đúng vấn đề, lãnh đạo tỉnh Phú Thọ đang thúc đẩy xây dựng một hệ sinh thái nhân lực mở, linh hoạt và đồng bộ, kết nối chặt chẽ giữa chính quyền – nhà trường – doanh nghiệp – người lao động.

Lãnh đạo tỉnh cam kết sẽ hoàn thiện chính sách phát triển nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số, mở rộng dữ liệu việc làm.

Tỉnh sẽ bảo đảm điều kiện sống, làm việc, học tập tốt nhất cho người lao động thông qua chính sách ưu tiên đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, hạ tầng thiết yếu, các tuyến xe buýt phục vụ người lao động, dịch vụ đời sống, văn hóa, thể thao… để đảm bảo người lao động đến Phú Thọ làm việc là an tâm, ở lại là gắn bó lâu dài.

Lễ khai trương khai trương Cổng việc làm Phú Thọ

Cổng việc làm Phú Thọ đã chính thức ra mắt để kết nối doanh nghiệp, cơ sở giáo dục, trung tâm dịch vụ việc làm và người lao động. Đây được xem là công cụ quan trọng trong việc dự báo thị trường lao động, điều phối việc làm, kết nối cung – cầu theo chuẩn thời công nghiệp 4.0.

Và để có được nguồn nhân lực như mong muốn, theo Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông, phải chuyển từ “đào tạo theo truyền thống” sang “đào tạo theo thị trường”, “đào tạo những gì doanh nghiệp cần, chứ không chỉ đào tạo những gì mình có”.

Và Phú Thọ sẽ gắn đào tạo với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp; ưu tiên phát triển nhân lực chất lượng cao cho các ngành mũi nhọn như công nghiệp điện tử, công nghệ thông tin, tự động hóa, logistics, công nghiệp chế tạo…

Tỉnh đang xây dựng Đề án Phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2025–2030, tầm nhìn 2045, với các mục tiêu cụ thể: chuẩn hóa chương trình đào tạo nghề, phát triển nhân lực chất lượng cao, đào tạo ngoại ngữ, chuyển đổi số, phát triển kỹ năng nghề, tăng cường liên kết đào tạo – doanh nghiệp – thị trường…

Nếu được thực hiện đồng bộ, Phú Thọ có thể hình thành lực lượng lao động tinh gọn, chuyên môn cao, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp hiện đại, nhà máy công nghiệp 4.0 — hướng tới phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Thành công không đến từ lời nói hay đề án

Thực tế cho thấy: các tỉnh có bước tiến mạnh mẽ thường đi kèm chính sách nhân lực — đào tạo kỹ thuật, lao động tay nghề cao, thích nghi công nghệ, có kỹ năng mềm, ngoại ngữ. Phú Thọ giờ đây cũng hướng theo cách đó.

Chủ tịch UBND tỉnh Trần Duy Đông trực tiếp đối thoại, giải đáp các kiến nghị, đề xuất về nhân lực của doanh nghiệp.

Việc xác định nhân lực là đột phá chiến lược, đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách và hạ tầng số để quản lý, đào tạo, sử dụng lao động — cho thấy lãnh đạo tỉnh có tầm nhìn dài hạn, thực dụng và quyết liệt. Đó là điều kiện tiên quyết để Phú Thọ không chỉ phát triển về số lượng doanh nghiệp, khu công nghiệp, đầu tư mà phát triển về chất lượng – bền vững – sáng tạo.

Nhưng thành công không đến từ lời nói hay đề án mà đến từ việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt, sát thực tế: nhà trường đổi mới, doanh nghiệp tạo đãi ngộ, chính quyền hỗ trợ, người lao động nhìn thấy tương lai rõ ràng. Nếu làm được, Phú Thọ có thể trở thành hình mẫu cho các tỉnh trong vùng và toàn quốc trong việc phát huy “nguồn lực con người” để bứt phá.

Lãnh đạo tỉnh đã phát đi thông điệp rõ ràng: Các doanh nghiệp mở rộng đầu tư, đồng hành mạnh mẽ trong đào tạo và tuyển dụng. Các thầy cô tiếp tục đổi mới, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ. Và đặc biệt, các em học sinh sinh viên hãy dám ước mơ, dám khác biệt, dám bứt phá.

“Chúng ta hãy cùng nhau thay đổi thực sự, tạo nên bước tiến mạnh mẽ trong đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực, để Phú Thọ phát triển nhanh, bền vững, dẫn dắt trong nhiều lĩnh vực mới”, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UNBND Phú Thọ kêu gọi.