Đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng khoa học trong nông nghiệp
10:12 | 30/06/2021
Với sự đóng góp to lớn của cộng đồng các nhà khoa học, sự vào cuộc của các địa phương, doanh nghiệp, lĩnh vực khoa học - công nghệ nông nghiệp đã đổi mới và đóng góp có hiệu quả vào phát triển sản xuất, bảo đảm nâng cao giá trị, chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hoá nông sản trên thị trường trong nước và quốc tế.
Khoa học - công nghệ, nguồn nhân lực sẽ là động lực để nền kinh tế đi nhanh | |
Đẩy mạnh ứng dụng khoa học trong nông nghiệp |
Nhiều kết quả nghiên cứu đã được chuyển giao, ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp như giống mới, quy trình công nghệ, tiến bộ kỹ thuật góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, giảm chi phí sản xuất, làm tăng lợi nhuận và mang lại hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất nông nghiệp. Qua đó hình thành và phát triển nhiều vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với hệ thống nhà màng, nhà kính, nhà lưới kết hợp công nghệ số (BigData, IoT, AI) trong việc quản lý, chăm sóc cây trồng, vật nuôi, tưới tiên tiến tiết kiệm nước...
Điều này đã giúp tăng hiệu quả kinh tế; góp phần thay đổi tập quán, thói quen canh tác, nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế của ngành, từ đó góp phần duy trì xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực trong đại dịch Covid-19, theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Minh Hoan.
Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp được triển khai tại nhiều địa phương |
Cụ thể, các thành tựu của khoa học - công nghệ trong ngành nông nghiệp đã đóng góp 40% giá trị gia tăng trong sản xuất nông nghiệp vào năm 2015, và đến 50% trong năm 2020. Năm 2015, các sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao chiếm khoảng 15% trong giá trị sản xuất của các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu, và con số này là 35% đến năm 2020.
Trong giai đoạn 2013-2020, tốc độ tăng GDP toàn ngành đạt bình quân 2,65%/năm. Riêng năm 2020, GDP nông, lâm, thủy sản tăng 2,68%, trong đó nông nghiệp đạt 2,55%, lâm nghiệp tăng 2,82%, thủy sản tăng 3,08%. Chất lượng tăng trưởng ngày càng được cải thiện một lần nữa khẳng định các kết quả đạt được của ngành nông nghiệp nhờ có sự đóng góp của khoa học - công nghệ, thông qua việc khuyến khích phát triển sản xuất quy mô lớn, hợp tác liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị; ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ vào sản xuất.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế thế giới sâu rộng, cuộc CMCN 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, biến đổi khí hậu, đại dịch Covid-19 tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế toàn cầu… thì việc nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ của các viện, trường, doanh nghiệp là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết, nhằm từng bước thu hẹp khoảng cách và kiến thức, năng lực sáng tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ nông nghiệp.
Khẳng định khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số còn nhiều dư địa để phát triển và đóng góp nhiều hơn cho các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh, đây là nội dung mà hai Bộ NN&PTNT và KH&CN có thể tiếp tục đồng hành cùng xây dựng và phối hợp triển khai trong thời gian tới. Đơn cử, hai bộ có thể phối hợp đẩy mạnh đăng ký nhãn hiệu các loại hàng hóa nông, lâm, thủy sản của Việt Nam trên các thị trường quốc tế. Cần xác định hướng nghiên cứu dài hạn, tập trung vào các sản phẩm có thế mạnh của ngành nhằm tạo ra các sản phẩm được người dân, doanh nghiệp trong nước chấp nhận và xuất khẩu ra các thị trường khác…
Sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các Bộ KH&CN và NN&PTNT sẽ đưa công tác nghiên cứu khoa học trong nông nghiệp lên một tầm cao mới. Cho rằng công nghệ đang phát triển từng giờ, từng ngày, người đứng đầu ngành nông nghiệp nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có thêm những tư duy mới, mô hình mới, ý tưởng mới để tạo ra “làn gió mát”, năng lượng cho đội ngũ nghiên cứu khoa học của Bộ NN&PTNT nói riêng và những nhà khoa học nói chung.
Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan bày tỏ, khi nông nghiệp càng phát triển sẽ thu hút thêm nhiều hơn sự quan tâm của giới trẻ tìm kiếm, lựa chọn những ngành nghề trong lĩnh vực nông nghiệp. Muốn vậy, cần có thêm những chính sách, cơ chế phù hợp và cả sự thay đổi trong tư duy của người làm khoa học để thích ứng với những thay đổi của thực tiễn.
Theo đó, hai bộ thống nhất cao trong giai đoạn 2021-2030 cần ưu tiên thực hiện hiệu quả các chương trình khoa học - công nghệ cấp quốc gia, tập trung vào các sản phẩm chủ lực của ngành nông nghiệp, sản phẩm lợi thế của địa phương. Thêm nữa, sẽ phối hợp xây dựng một số cụm nhiệm vụ khoa học - công nghệ cấp quốc gia, một số chương trình nghiên cứu trọng điểm cấp bộ, tập trung cho một số ngành hàng, sản phẩm chủ lực, có lợi thế cạnh tranh, đặc biệt chú trọng đến nghiên cứu phát triển công nghệ chế biến sâu, công nghệ bảo quản, đẩy mạnh chuyển đổi số để tạo nên những đột phá về chất lượng và nâng cao giá trị gia tăng, cải thiện sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam.
Bộ KH&CN ủng hộ đề xuất Bộ Tài chính bố trí nguồn vốn cải tạo, nâng cấp các phòng thí nghiệm của các viện, trường trực thuộc Bộ NN&PTNT; xây dựng Vườn thực vật quốc gia; nâng cấp hệ thống ngân hàng gene quốc gia, các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia… gián tiếp khẳng định nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ là khâu then chốt tạo sự đột phá, góp phần thực hiện thành công Đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới.
Duy Khánh