Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam: Từ chủ trương đến hiện thực - Kỳ III

Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là một dự án kinh tế đơn thuần mà là biểu tượng cho tầm nhìn phát triển mới của Việt Nam phát triển dựa trên nền tảng tri thức, công nghệ và hội nhập quốc tế sâu rộng. Nếu thực hiện đúng hướng, đây sẽ là “bệ phóng” cho nền kinh tế vươn xa, đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của dòng vốn toàn cầu, đồng thời góp phần hiện thực hóa khát vọng hùng cường của dân tộc vào giữa thế kỷ XXI.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng khẳng định, phát triển Trung tâm tài chính quốc tế là nhiệm vụ chiến lược mang tầm vóc lớn, góp phần đưa Việt Nam hội nhập sâu rộng với thị trường tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, để Trung tâm tài chính không chỉ hình thành mà còn hoạt động hiệu quả, điều kiện tiên quyết là phải có hạ tầng tài chính hiện đại, hệ thống thể chế đồng bộ và một nền tài chính – ngân hàng đủ độ mở, nhưng vẫn giữ được tính ổn định.

PGS-TS Trần Hoàng Ngân cho rằng: Rất may mắn là trong chặng đường 50 năm phát triển của đất nước từ ngày thống nhất và 40 năm đổi mới, Việt Nam có hệ thống ngân hàng rất lớn với hơn 30 ngân hàng thương mại, 9 ngân hàng 100% vốn nước ngoài và hơn 30 chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, cùng hệ thống các công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, tổ chức bảo hiểm… tạo nên một hệ thống định chế tài chính vững vàng phục vụ cho Trung tâm tài chính quốc tế.

Phó Giám đốc NHNN Khu vực 2 Nguyễn Đức Lệnh nhận định: Các tổ chức tín dụng nội địa sẽ giữ ba vai trò trọng yếu trong Trung tâm tài chính quốc tế: Thứ nhất, tạo lập hành lang pháp lý; thứ hai, tăng sức cạnh tranh với ngân hàng quốc tế; và thứ ba, đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Điều quan trọng là các tổ chức tín dụng Việt Nam phải nâng cấp năng lực công nghệ, nhân sự và quản trị để cạnh tranh sòng phẳng với các tổ chức tài chính ngoại quốc. Cạnh tranh trong Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là cơ hội mở rộng thị phần mà còn là động lực để ngân hàng nội vươn tầm quốc tế.

Theo bà Nguyễn Thúy Hạnh, Tổng giám đốc, kiêm Giám đốc Khối khách hàng doanh nghiệp và đầu tư Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam. Nếu xây dựng thành công Trung tâm tài chính quốc tế, Việt Nam có cơ hội lớn trong quản trị nguồn vốn, thanh toán quốc tế và quản lý dòng tiền. Các Trung tâm tài chính quốc tế thường mang lại chi phí vận hành thấp, khung pháp lý linh hoạt, môi trường kinh doanh thuận lợi. Nhà đầu tư đặt trụ sở tại đây sẽ được hưởng ưu đãi thuế, thủ tục đơn giản, đồng thời tiếp cận nhiều sản phẩm tài chính hiện đại như ngân hàng số, tiền số, giao dịch ngoại tệ, chỉ số hàng hóa, công cụ quản lý rủi ro phức tạp và cơ chế tập trung vốn. Nếu Trung tâm tài chính quốc tế được quản lý thống nhất, chi phí và quy trình tuân thủ pháp lý sẽ giảm, dòng tiền ra vào cũng thông thoáng hơn. Quan trọng hơn, Trung tâm tài chính quốc tế có thể áp dụng chuẩn mực ESG, IFRS - điều mà nhiều ngân hàng Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ. Đây sẽ là bước đệm để doanh nghiệp huy động vốn xanh trong và ngoài nước cho các dự án bền vững.

Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam Nguyễn Quốc Hùng, cho biết: Việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ giải quyết bài toán vốn, mà còn giúp ngân hàng và doanh nghiệp Việt Nam cải thiện uy tín trên thị trường tài chính quốc tế. Khi tuân thủ chuẩn mực ESG, doanh nghiệp sẽ nâng cao khả năng tiếp cận vốn rẻ, giảm rủi ro pháp lý và mở rộng cơ hội hợp tác với các tập đoàn toàn cầu. Ngân hàng cũng có điều kiện phát triển sản phẩm tài chính xanh chuyên biệt, tạo lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ trong khu vực.

Tại hội thảo "Kinh nghiệm quốc tế và vai trò hệ thống ngân hàng trong trung tâm tài chính" do Thời báo Ngân hàng tổ chức, bà Trương Thị Thu Ba, Phó giám đốc Ban định chế tài chính (Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - BIDV) nhận định: Khi tham gia Trung tâm tài chính quốc tế, các ngân hàng sẽ có cơ hội mở rộng thị trường, nâng cấp hệ sinh thái dịch vụ tài chính, cũng như có cơ hội chuẩn hóa theo thông lệ quốc tế, nâng cao hệ số tín nhiệm. Hiện nay, dịch vụ ngân hàng không chỉ đơn thuần là thanh toán, chuyển tiền, mà phải cung cấp cả hệ sinh thái. Tham gia Trung tâm tài chính quốc tế thì phải nâng cấp hệ sinh thái tài chính hơn nữa, đồng thời áp dụng tất cả công nghệ tiên tiến nhất hiện nay về ngân hàng mở, điện toán đám mây, AI, tài chính xanh…Ngoài ra, các ngân hàng cũng phải nâng cao năng lực quản trị.

Việc phát triển các định chế tài chính, gồm ngân hàng thương mại, công ty tài chính, cho thuê tài chính… trong Trung tâm tài chính quốc tế sẽ đảm bảo hoạt động hiệu quả, cạnh tranh và phát triển, qua đó trở thành động lực thúc đẩy hoạt động ngân hàng trong nước tăng trưởng và phát triển an toàn, hiệu quả, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ ngân hàng theo hướng tiệm cận các định chế tài chính nước ngoài.

Phát biểu tại buổi Tọa đàm, “Định vị và phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Đà Nẵng: Cơ hội thu hút các giao dịch và đầu tư” được tổ chức tại Đà nẵng vào đầu tháng 11/2025, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh chia sẻ: Theo định hướng của trung ương và nền tảng, thế mạnh hiện có, Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Đà Nẵng sẽ phát triển dựa trên ba trụ cột chính: tài chính xanh, tài chính thương mại và công nghệ tài chính - tài sản số. Đà Nẵng xác định sẽ trở thành “phòng thí nghiệm” cho các mô hình tài chính mới. Từ tài sản số, tiền số, thanh toán số đến những giải pháp ứng dụng blockchain và trí tuệ nhân tạo, đi kèm với sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động quản lý quỹ để hỗ trợ các startup công nghệ tài chính.

Bộ trưởng Bộ Tài Chính Nguyễn Văn Thắng cho rằng: Việc thiết lập một Trung tâm tài chính quốc tế sẽ giúp Việt Nam huy động hiệu quả các nguồn lực tài chính, cải thiện chất lượng thị trường vốn và mở rộng danh mục sản phẩm tài chính hiện đại như tài sản số, tín chỉ carbon, sản phẩm tài chính xanh, công cụ phái sinh… Những sản phẩm này không chỉ theo kịp xu thế toàn cầu mà còn góp phần thúc đẩy tài chính bền vững – một tiêu chí đang trở thành chuẩn mực quốc tế. Quan trọng hơn cả, một Trung tâm tài chính hoạt động hiệu quả sẽ trở thành lực đẩy cho quá trình chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, phát triển fintech, và hình thành mạng lưới khởi nghiệp chất lượng cao. Những yếu tố này là tiền đề để xây dựng một nền kinh tế dựa trên tri thức - mục tiêu mà Việt Nam đã kiên trì theo đuổi suốt nhiều năm qua.

Theo Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam: Ở tầm vĩ mô, Trung tâm Tài chính quốc tế sẽ góp phần đưa Việt Nam vào bản đồ các trung tâm tài chính khu vực, sánh cùng Singapore, Hồng Kông hay Dubai. Nếu tận dụng tốt, đây không chỉ là kênh huy động vốn xanh, mà còn là công cụ hỗ trợ Việt Nam hội nhập sâu rộng, gia tăng khả năng chống chịu trước biến động kinh tế toàn cầu.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình khẳng định: Trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là một dự án kinh tế đơn thuần mà là biểu tượng cho tầm nhìn phát triển mới của Việt Nam phát triển dựa trên nền tảng tri thức, công nghệ và hội nhập quốc tế sâu rộng. Nếu thực hiện đúng hướng, đây sẽ là “bệ phóng” cho nền kinh tế vươn xa, đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của dòng vốn toàn cầu, đồng thời góp phần hiện thực hóa khát vọng hùng cường của dân tộc vào giữa thế kỷ XXI.