Doanh nghiệp Việt Nam tăng cường thực thi ESG bằng sức mạnh công nghệ

Phát biểu khai mạc Hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Hà - Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, trong thời đại số, thực thi ESG chính là “tấm hộ chiếu” giúp doanh nghiệp tiến sâu vào các chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao năng lực cạnh tranh và củng cố niềm tin của đối tác cũng như khách hàng.

Thời gian qua, với sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia và nhà khoa học trên cả nước, Báo Dân trí đã tích cực tuyên truyền và lan tỏa những nội dung phong phú, đồng thời cập nhật liên tục các chính sách cũng như quá trình thực thi ESG tại doanh nghiệp tới cộng đồng và xã hội.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Thu Hà khẳng định, chủ đề của Hội thảo năm nay: “Thực thi ESG bằng khoa học công nghệ - Từ nhận thức đến hành động” đã thể hiện tầm nhìn chiến lược của Ban Tổ chức, đồng thời bắt kịp xu thế chuyển đổi số toàn cầu và phù hợp với định hướng phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Bà Nguyễn Thị Thu Hà - Thứ trưởng Bộ Nội vụ phát biểu khai mạc Hội thảo

Từ góc độ quản lý Nhà nước, Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, việc thực thi ESG không xa rời việc cải cách bộ máy hành chính, nâng cao năng lực quản trị quốc gia, đồng thời còn đóng góp đáng kể trong việc phục vụ nền hành chính minh bạch, liêm chính để phục vụ cộng đồng. Bà tin tưởng rằng, Hội thảo sẽ mang lại những giá trị thiết thực để hỗ trợ doanh nghiệp triển khai ESG hiệu quả, đưa ra những kinh nghiệm, giải pháp cụ thể để làm rõ hơn vai trò của khoa học công nghệ trong thực thi ESG tại Việt Nam. Đồng thời, đề xuất cơ chế, chính sách phù hợp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp triển khai hiệu quả, kết nối giữa công nghệ và hành động, góp phần xây dựng hệ sinh thái phát triển bền vững, mang bản sắc Việt Nam trong thời đại số.

Là một trong những mắt xích quan trọng của chuỗi giá trị kinh tế, các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) cũng đang tích cực biến ESG thành hành động thực tiễn. Trong đó, “bí kíp” để SME thực thi ESG hiệu quả chính là vận dụng tối đa sức mạnh của khoa học và công nghệ, tuy nhiên đây cũng là một trong những thách thức lớn mà SME đang đối mặt hiện nay - GS.TS Mạc Quốc Anh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội SME TP. Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế và Phát triển Doanh nghiệp chia sẻ tại Hội thảo.

Cụ thể, tại Việt Nam, 98,5% doanh nghiệp thuộc đối tượng SME, nhưng chỉ có khoảng 15% bắt đầu tiếp cận ESG, trong đó, rào cản lớn nhất không phải là nhận thức, mà chính là nguồn lực như tài chính, công nghệ... GS.TS Mạc Quốc Anh mong muốn, các cơ quan quản lý, tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp và cộng đồng chuyên gia tiếp tục đồng hành, tạo lập những “hệ sinh thái hỗ trợ” phù hợp cho SME, đồng thời, thúc đẩy chuyển giao công nghệ và giải pháp số giúp SME triển khai ESG với chi phí hợp lý.

GS.TS Mạc Quốc Anh - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội SME TP. Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế và Phát triển Doanh nghiệp chia sẻ tại Hội thảo

Không chỉ với khối SME, thực thi ESG cũng đang đặt ra những yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp quy mô lớn. Trong khu vực thương mại và dịch vụ, đặc biệt là ngành hàng không - lĩnh vực có mức phát thải cao và chịu nhiều yêu cầu khắt khe từ các chuẩn mực quốc tế, việc triển khai ESG được hỗ trợ đắc lực bởi khoa học và công nghệ.

Chia sẻ tại Hội thảo về việc áp dụng công nghệ trong triển khai ESG, ông Tạ Hữu Thanh - Giám đốc Thương mại Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet cho biết, chiến lược hoạt động của Vietjet là “bay xanh, sống xanh”, lấy khoa học, công nghệ làm nền tảng và ESG làm định hướng chủ đạo trong quá trình vận hành. Đây chính là tầm nhìn dài hạn, giúp Vietjet tạo dựng vị thế của hãng hàng không hiện đại, tiên phong đổi mới và thích ứng nhanh với các xu hướng toàn cầu.

Ông Tạ Hữu Thanh - Giám đốc Thương mại Vietjet cho biết, chiến lược hoạt động của Vietjet là “bay xanh, sống xanh”, lấy khoa học, công nghệ làm nền tảng và ESG làm định hướng chủ đạo trong quá trình vận hành

Thời gian qua, Vietjet đã triển khai mô hình hàng không giá rẻ với việc bỏ hoàn toàn vé giấy, chuyển sang vé điện tử, khách hàng có thể mua vé, làm thủ tục online, tương tác với tiếp viên qua ứng dụng… Về thanh toán, hãng thúc đẩy mạnh mẽ hình thức không tiền mặt. Khách hàng chỉ cần quét mã QR hoặc sử dụng tài khoản ngân hàng để hoàn tất giao dịch, không cần gặp trực tiếp nhân viên. Đặc biệt, hành khách có thể làm thủ tục trực tuyến thông qua hệ thống định danh VNeID của Bộ Công an, rút ngắn thời gian chờ đợi và nâng cao trải nghiệm. Những bước đi của Vietjet cho thấy, ứng dụng công nghệ và ESG không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn mở đường, hướng tới vận hành doanh nghiệp xanh, minh bạch và hiệu quả.

Đối với Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng quốc gia Việt Nam (PVN), Ban Lãnh đạo đã xác định tầm nhìn phát triển bền vững xoay quanh ba trụ cột ESG: E - Môi trường (giảm phát thải và chuyển dịch năng lượng), S - Xã hội (phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đóng góp cho cộng đồng thông qua hoạt động an sinh xã hội) và G - Quản trị (quản trị thông minh dựa trên dữ liệu số hóa), bà Đỗ Thị Thu Phương - Phó Trưởng ban, Ban An toàn môi trường và phát triển bền vững, PVN cho biết.

Tuy vậy, quá trình thực thi ESG tại PVN vẫn gặp nhiều thách thức do đặc thù ngành có mức độ phát thải cao, Tập đoàn chịu áp lực song song giữa bảo đảm an ninh năng lượng và giảm phát thải, chi phí đầu tư lớn và dữ liệu ESG còn phân tán, thiếu chuẩn hóa. Nhằm khắc phục những thách thức ấy, PVN đã và đang ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ để chuẩn hóa dữ liệu và tăng tính minh bạch ESG, đồng thời, sử dụng các giải pháp công nghệ như hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) để tăng cường hiệu quả quản trị doanh nghiệp. Trong dài hạn, PVN hướng tới hoàn thiện bộ chỉ số phát triển bền vững và xây dựng module báo cáo ESG nhằm thống nhất dữ liệu toàn Tập đoàn.

Bà Đỗ Thị Thu Phương - Phó Trưởng ban, Ban An toàn môi trường và phát triển bền vững, Tập đoàn PVN cho biết, PVN đang hướng tới xây dựng module báo cáo ESG nhằm thống nhất dữ liệu trong Tập đoàn

Ở bình diện rộng hơn, TS. Đinh Viết Sang - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế về Trí tuệ nhân tạo (AI), Đại học Bách khoa cho rằng, quá trình thực thi ESG trong thời đại số không thể tách rời sự tác động của AI và chuyển đổi số. Với sự hỗ trợ của AI, doanh nghiệp có thể tổng hợp thông tin và tạo báo cáo ESG tự động, thường xuyên, hỗ trợ ban quản trị đưa ra quyết định chiến lược với tần suất cao hơn. AI được áp dụng để quản lý rủi ro, kiểm soát các quy định và cảnh báo vi phạm chính sách.

Điển hình tại Việt Nam, FPT IS đã phát triển phần mềm giúp doanh nghiệp tự động hóa kiểm kê khí thải và báo cáo dấu chân carbon. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI cũng đặt ra nhiều thách thức khi các mô hình AI tiêu tốn lượng lớn điện năng và nước trong quá trình huấn luyện, góp phần gia tăng phát thải carbon, điều này đồng nghĩa với việc đi ngược lại mục tiêu phát triển bền vững.

TS. Đinh Viết Sang - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế về AI, Đại học Bách khoa cho rằng, quá trình thực thi ESG trong thời đại số không thể tách rời sự tác động của AI và chuyển đổi số

Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn phải đối mặt với rủi ro về an ninh dữ liệu, định kiến trong thuật toán và yêu cầu tuân thủ các quy định ngày càng chặt chẽ. TS Đinh Viết Sang cho rằng, để ứng dụng AI trong thực thi ESG hiệu quả, cần thiết phải triển khai một lộ trình “chuyển đổi kép”, kết hợp chặt chẽ giữa “chuyển đổi số” và “chuyển đổi xanh”. Cụ thể, doanh nghiệp cần từng bước nâng cao năng lực số, tích hợp AI vào từng bước trong quá trình; đồng thời tối ưu hóa quy trình vận hành, giảm thiểu tác động môi trường và sử dụng hiệu quả nguồn lực.

Toàn cảnh Hội thảo

Tại Hội thảo, các chuyên gia thống nhất quan điểm, để hiện thực hóa chiến lược ESG, các doanh nghiệp cần sự đồng hành của cơ quan quản lý, cộng đồng chuyên gia và đặc biệt là sự hỗ trợ đắc lực từ hệ sinh thái khoa học, công nghệ. Khi các trụ cột ESG được triển khai một cách đồng bộ, bài bản, kết hợp với chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, Việt Nam sẽ từng bước hình thành một hệ sinh thái doanh nghiệp phát triển bền vững, minh bạch và hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu.