Cần cơ chế phát triển điện mặt trời

	Đổ tiền tỷ lên mặt nước làm điện mặt trời
	Nhiều dự án điện mặt trời áp mái ở các khu công nghiệp tại Bình Dương
	Đóng điện thành công Trạm biến áp cho Nhà máy Điện mặt trời tại Việt Nam

Chưa xứng tiềm năng

Phát triển điện mặt trời góp phần tạo nguồn năng lượng sạch, bền vững tại các địa phương trong cả nước. Tại TP. Đà Nẵng, với số giờ nắng trung bình 2.100 giờ/năm, cường độ bức xạ trung bình 4,89 kWh/m2/ngày... Theo các chuyên gia, với những thông số này thành phố có nhiều tiềm năng để phát triển điện mặt trời tại thời điểm hiện tại cũng như tương lai. Tuy nhiên, trên thực tế do nhiều nguyên nhân, nên việc phát triển điện mặt trời trên địa bàn vẫn còn nhiều khó khăn, chưa xứng với tiềm năng vốn có.

Cần thêm cơ chế để phát triển điện năng lượng mặt trời

Hướng tới một thành phố môi trường, những năm qua Đà Nẵng không ngừng nỗ lực xây dựng các chính sách, chủ trương nhằm giảm thiểu những tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu, trong đó ưu tiên phát triển nguồn năng lượng mặt trời. Thành phố cũng đã hợp tác với các tổ chức quốc tế, khuyến khích, người dân lẫn DN phát triển điện năng lượng mặt trời. Trong đó, có thể kể đến Dự án Phát triển năng lượng mặt trời tại Đà Nẵng do EU tài trợ. Dự án này được triển khai từ tháng 7/2017 đến 10/2020 với tổng chi phí đầu tư 444 nghìn Euro. Dự án có nhiều hạng mục, trong đó quan trọng nhất là lắp đặt 14 hệ thống điện mặt trời tại các đơn vị, hộ gia đình. Đến nay, dự án đã góp phần đáng kể trong việc thúc đẩy phát triển nguồn năng lượng mặt trời trên địa bàn thành phố.

Bà Cecile Leroy - chuyên gia của EU đánh giá, trong thời gian qua, EU đã hợp tác với Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng triển khai có hiệu quả các chương trình, dự án phát triển năng lượng mặt trời, năng lượng sạch. Những hoạt động này, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, chống biến đổi khí hậu; đồng thời giúp các đơn vị, hộ gia đình tiết kiệm được chi phí trong việc sử dụng điện. Đến nay, dự án đã lắp đặt 14 hệ thống điện năng lượng mặt trời áp mái, với tổng công suất lắp đặt 70,4 kWp. Mỗi năm, trung bình một hệ thống điện năng lượng mặt trời áp mái, lắp đặt tại các cơ sở công tiết kiệm khoảng 26 triệu đồng và 8,6 triệu đồng đối với các hộ gia đình.

Tuy nhiên, ngoài điểm sáng là Dự án Phát triển năng lượng mặt trời tại Đà Nẵng do EU tài trợ, nhìn chung việc phát triển điện năng lượng mặt trời trên địa bàn thành phố vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng vốn có ở địa phương. Theo đại diện Công ty Điện lực Đà Nẵng (PC Đà Nẵng), đến nay tổng công suất lắp đặt điện mặt trời mái nhà đạt khoảng 26,5 MWp, chỉ mới được hơn 2% tiềm năng kỹ thuật. Trong khi, khả năng đấu nối, giải tỏa công suất của PC Đà Nẵng lên đến 1.800 MWp. Tiềm năng để các hộ gia đình, doanh nghiệp phát triển điện mặt trời trên mái nhà ở địa phương là rất lớn. Bởi vậy, PC Đà Nẵng đang tiếp tục có kế hoạch nâng cấp hệ thống lưới điện để đến năm 2035, điện mặt trời mái nhà đáp ứng được 5,62% tổng điện thương phẩm trên toàn thành phố.

Cần thêm cơ chế

Theo ông Thái Việt Hùng - Trưởng phòng Quản lý năng lượng (Sở Công thương TP. Đà Nẵng), có nhiều nguyên nhân, “nút thắt” khiến việc phát triển điện mặt trời trên địa bàn thành phố chưa như kỳ vọng. Trong đó, nguyên nhân đầu tiên phải kể đến do các cơ chế chính sách khuyến khích, thúc đẩy phát triển năng lượng mặt trời còn những hạn chế, chưa điều chỉnh kịp thời theo tình hình thực tế. Bởi vậy, chưa khuyến khích, thúc đẩy phát triển được điện mặt trời. Chi phí đầu tư các hệ thống điện năng lượng mặt trời còn cao, trong khi thời gian thu hồi vốn tương đối dài. Nhiều DN, hộ gia đình mặc dù đã thấy được những tiềm năng từ nguồn năng lượng thiên nhiên này. Song, do thiếu vốn, cái khó bó cái khôn nên chưa thể đầu tư phát triển hệ thống điện mặt trời. Bên cạnh đó, các tổ chức, DN, người dân còn thiếu thông tin về lợi ích của năng lượng mặt trời. Chính quyền địa phương, cơ quan chức năng còn lúng túng, vướng mắc trong việc hỗ trợ phát triển điện mặt trời trong thực tế...

Theo lộ trình phát triển điện năng lượng mặt trời giai đoạn 2025-2035 tại TP. Đà Nẵng sẽ tập trung vào 4 lĩnh vực chính gồm: công nghiệp, dịch vụ thương mại, khu vực dân cư và khu vực công (gồm chợ, cơ sở hành chính, cơ sở giáo dục, y tế) dự báo tổng tiềm năng điện năng lượng mặt trời lắp đặt có sản lượng là 145.789 Mw/h, lũy kế đến năm 2035 là 422.262Mw/h...

Thành phố cũng khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để các thành phần kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân tham gia phát triển các dự án điện năng lượng mặt trời. Đặc biệt, khuyến khích các DN trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp lắp đặt điện mặt trời trên mái nhà xưởng, công suất lắp đặt đến năm 2030 đạt 44 MW, 50% diện tích mái hiện có diện tích từ 5.000 m2 trở lên lắp đặt điện mặt trời.

Bên cạnh đó, thành phố cũng sẽ khuyến khích, ưu tiên phát triển điện năng lượng mặt trời tại các trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, nhất là các khu khách sạn du lịch nghỉ dưỡng tại khu vực phát triển ngành du lịch như trên địa bàn quận Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn. Trong khi đó, đối với các hộ gia đình, khu vực dân cư, thành phố cũng sẽ có cơ chế khuyến khích, thúc đẩy hộ gia đình đầu tư lắp đặt điện mặt trời, góp phần xây dựng Đà Nẵng trở thành thành phố môi trường.

Để đạt mục tiêu đã đề ra, theo các chuyên gia địa phương cần có thêm những cơ chế khuyến khích được sự phát triển của điện mặt trời. Bà Nguyễn Thị Thu - Quản lý Dự án Phát triển năng lượng mặt trời tại Đà Nẵng cho rằng, cần có những cơ chế khuyến khích cụ thể về vốn đầu tư, cơ chế mua bán, đấu nối điện để người dân lẫn DN mạnh dạn lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời trên địa bàn.

Nhìn rộng ra, để thúc đẩy phát triển điện năng lượng mặt trời mái nhà, Chính phủ, trực tiếp là Bộ Công thương cần có cơ chế về giá điện mang tính ổn định, có tính dài hạn hơn để người dân, DN yên tâm hơn khi đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời. Bởi, hiện vòng đời của mỗi dự án điện năng lượng mặt trời khoảng 20 năm. Tuy nhiên, cơ chế giá điện hiện mới chỉ dao động trong 1 năm, 2 năm hay tối đa 5 năm, thì rất khó để người dân lẫn DN yên tâm đầu tư và phát triển các hệ thống điện năng lượng mặt trời.