Doanh nghiệp Việt Nam chủ động chuyển hướng sang bao bì xanh

Công ty TNHH SX –TM & DV Bao bì Tăng Phú – Tafuco (KCN Châu Đức TP. Hồ Chí Minh) sản xuất bao bì phù hợp tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm cho ngành thực phẩm, phi thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm…

Những động thái quyết liệt từ các cấp chính quyền đang tạo ra một khuôn khổ vững chắc cho sự phát triển của bao bì xanh. Tại TP. Hồ Chí Minh, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã triển khai nhiều kế hoạch cụ thể nhằm tăng cường quản lý chất thải rắn và giảm thiểu sản phẩm nhựa dùng một lần.

Đáng chú ý, từ năm 2022, hầu hết các hệ thống siêu thị và cửa hàng tiện lợi đã cắt giảm 100% túi ni lông khó phân hủy, chuyển sang sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Mục tiêu đầy tham vọng cho giai đoạn 2024-2025 là giảm 70% số lượng túi ni lông khó phân hủy tại các chợ truyền thống.

Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 cũng đặt ra lộ trình cụ thể nhằm giảm dần và tiến tới cấm hoàn toàn bao bì nhựa dùng một lần tại các trung tâm thương mại và siêu thị. Nhiều địa phương như Hà Nội, Đà Nẵng cũng đã ban hành kế hoạch tương tự, dự kiến áp dụng trong giai đoạn 2025-2030. Những chính sách này không chỉ thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ môi trường mà còn mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp sản xuất bao bì xanh.

Sự thay đổi không chỉ đến từ phía nhà nước mà còn từ chính nhận thức của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Bà Ngô Bích Quyên, Giám đốc Điều hành Công ty CP Vạn Sơn Thịnh Phát (sở hữu thương hiệu Organicfood), nhấn mạnh việc giảm rác thải nhựa dùng một lần không chỉ đơn thuần là thay thế sản phẩm mà còn phải bắt đầu từ việc thay đổi thói quen tiêu dùng. Hệ thống Organicfood đã yêu cầu nhà cung cấp loại bỏ khay xốp định hình và chuyển sang khay bã mía cho rau củ, thể hiện sự chủ động trong việc áp dụng bao bì thân thiện.

Các nhà bán lẻ lớn cũng không nằm ngoài xu thế này. MM Mega Market Việt Nam đã ngừng cung cấp túi ni lông tại quầy thanh toán từ năm 2019, thay vào đó là thùng carton miễn phí và khuyến khích sử dụng túi tái chế, giúp giảm khoảng 10 triệu túi ni lông mỗi năm. Đồng thời, MM Mega Market còn hợp tác với các đối tác như Tetra Pak, TBC-Ball, Alta Plastic và Vietnam Recycles để triển khai phân loại rác tại nguồn và lắp đặt thùng thu gom rác tái chế, rác điện tử tại siêu thị.

Công ty Tái chế nhựa Duy Tân biến chai nhựa cũ thành hạt nhựa đạt chuẩn an toàn thực phẩm để sản xuất chai nhựa và bao bì xanh cung cấp cho thị trường trong nước và quốc tế

Không chỉ thị trường trong nước, nhu cầu quốc tế đối với bao bì xanh của Việt Nam cũng đang tăng mạnh. Theo Alibaba.com Việt Nam, lượng tìm kiếm các sản phẩm bao bì và in ấn từ các nhà bán hàng Việt Nam đã tăng hơn 70% trong năm qua.

Các sản phẩm như hộp giấy, tre, gỗ, ống bìa cứng phân hủy sinh học hay ly giấy dùng một lần nhận được sự quan tâm đặc biệt từ người mua toàn cầu. Điều này khẳng định năng lực sản xuất bao bì bền vững của Việt Nam, nhờ khả năng thích ứng nhanh và liên tục cải tiến sản phẩm.

Các doanh nghiệp sản xuất bao bì tại Việt Nam đang chủ động chuyển mình để nắm bắt cơ hội này. Ông Lê Anh, Giám đốc phát triển bền vững Công ty Nhựa tái chế Duy Tân, cho biết việc sử dụng nhựa tái chế ngày càng được quan tâm hơn khi trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất được đẩy mạnh. Dự kiến năm 2025, Duy Tân sẽ có sản lượng khoảng 49.300 tấn nhựa tái chế, với tỉ lệ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu là 50/50, cho thấy sự tăng trưởng đáng kể của nhu cầu nội địa đối với sản phẩm nhựa tái chế.

Công ty cổ phần Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), liên minh các doanh nghiệp thu gom và tái chế bao bì bền vững, cũng đang ghi nhận sản lượng tái chế tăng lên mỗi năm, đạt 64.000 tấn vào năm 2024 và dự kiến tăng 20-30% vào năm 2025. PRO Việt Nam đã triển khai mô hình EPR (trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất), kết nối các địa phương, cơ sở thu gom và đặc biệt là cộng đồng người thu gom phi chính thức, những "mắt xích" quan trọng trong chuỗi quản lý chất thải rắn.

Với hơn 6.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực bao bì tại Việt Nam, phần lớn trong số đó đã và đang chuyển dần sang sản xuất bao bì xanh. Đây là nền tảng quan trọng mở ra triển vọng phát triển bền vững cho ngành.

Dự báo quy mô thị trường bao bì giấy tại Việt Nam sẽ đạt 2,6 tỉ USD vào năm 2024 và 4,14 tỉ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) là 9,73%. Con số này minh chứng cho tiềm năng phát triển mạnh mẽ của ngành bao bì xanh trong thời gian tới.

Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các tập đoàn mua sắm toàn cầu nhờ lợi thế về lực lượng lao động dồi dào, chi phí sản xuất cạnh tranh và cam kết "xanh hóa chuỗi cung ứng". Xu hướng "xanh hóa chuỗi giá trị" đang buộc nhiều doanh nghiệp FDI trong các ngành bán lẻ, đồ uống, thực phẩm phải nhanh chóng chuyển sang sử dụng bao bì thân thiện với môi trường. Điều này tạo ra một động lực lớn cho các doanh nghiệp bao bì Việt Nam khi hướng tới cung cấp các giải pháp bao bì xanh đáp ứng nhu cầu thị trường.