Góc nhìn chuyên gia về CPI giảm

Trả lời phỏng vấn VnExpress, TS Võ Trí Thành, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng trong bối cảnh hiện nay, nguy cơ giảm phát không phải không có. Điều này xảy ra nếu sản xuất kinh doanh vẫn tiếp tục trì trệ như hiện nay và nợ xấu chưa được giải quyết, chưa kể lại đặt trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục xấu.

Trong khi đó, theo Diễn đàn Kinh tế Việt Nam, Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho rằng, tăng trưởng tín dụng năm 2012 có thể là 17% nhưng nếu chia đều cho 12 tháng thì lạm phát sẽ rất thấp. Ngược lại, nếu tăng trưởng tín dụng chỉ là 12% nhưng lại dồn trong 6 tháng thì lạm phát có thể sẽ trở lại.

Trả lời phỏng vấn Thanh Niên, Tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc nghiên cứu, Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright cũng cho rằng, nếu "tháo khoán" đầu tư công ở giai đoạn này và đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng để đạt mục tiêu 12 - 13% bằng mọi giá trong những tháng cuối năm thì có thể tạo ra vòng xoáy lạm phát và bất ổn vĩ mô mới.

Quan điểm nhất quán của Chính phủ là không vì tăng trưởng mà để lạm phát cao cho những năm tiếp theo.

Liệu có nguy cơ giảm phát?

Trước hết, cần phải khẳng định dứt khoát rằng lạm phát được kiềm chế là một thành tựu quan trọng của Việt Nam. Trong báo cáo ngày 2/8 về kinh tế Việt Nam, Ngân hàng HSBC nhận định: Các nhà quản lý của Việt Nam đã thành công trong việc củng cố cân bằng giữa phát triển kinh tế với kiềm chế lạm phát.

Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng, lạm phát tại Việt Nam chưa được kiềm chế một cách thực sự vững chắc và kết quả đạt được vẫn chưa phải là “lý tưởng”.

Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7 vừa qua, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Vũ Đức Đam cũng chỉ rõ, mặc dù CPI tháng 6 và tháng 7 đều âm nhưng nếu chúng ta loại bỏ năng lượng và lương thực - 2 nhóm mặt hàng phụ thuộc nhiều vào điều kiện bên ngoài và vào mùa màng, không phụ thuộc bản chất tài chính tiền tệ của nền kinh tế - ra khỏi rổ hàng hóa tính CPI theo như thông lệ, thì “lạm phát lõi” vẫn là dương trong 2 tháng qua. Nhìn xa hơn, ngay cả mức CPI dự kiến không quá 7% cho cả năm 2012 vẫn là mức rất cao.

Tại chương trình “Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời” tối 5/8, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết thêm, 7%/năm vẫn là mức rất cao so với “mức lý tưởng” khoảng 2 - 3% và mục tiêu lạm phát dưới 5% mà Chính phủ đặt ra cho những năm tới đây.

Trong bản báo cáo về tình hình kinh tế Việt Nam 7 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2012 vừa được ban hành, Uỷ ban Giám sát tài chính Quốc gia nhận định: hiện tượng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) giảm trong hai tháng là dấu hiệu rất đáng quan tâm, nhưng lạm phát giảm thấp sẽ chỉ mang tính tạm thời. Có khả năng CPI và lạm phát sẽ tăng trở lại vào những tháng tới và những năm tiếp theo, nếu nới lỏng chính sách quá mức.

Đẩy mạnh đầu tư công làm lạm phát quay lại?

Như vậy, vấn đề đặt ra là việc đẩy mạnh đầu tư công và tăng trưởng tín dụng có làm lạm phát quay trở lại hay không và việc đẩy mạnh ở mức độ nào là vừa phải?

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8, Bộ trưởng Vũ Đức Đam cho biết, do lạm phát trong những tháng đầu năm là thấp nên chúng ta có dư địa điều hành rất lớn trong nửa cuối năm để thúc đẩy sản xuất. Một trong những dư địa đó là vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước và có thể đạt trên 20.000 tỷ đồng mỗi tháng trong nửa cuối năm.

Tuy nhiên, việc đẩy mạnh đầu tư trong những tháng cuối năm hoàn toàn nằm trong kế hoạch, không làm tăng tổng phương tiện thanh toán, do đó không sợ lạm phát quay trở lại. Việc đẩy mạnh đầu tư trong những tháng cuối năm “không phải là gói kích cầu hay tháo khoán” đầu tư.

Về số vốn ứng trước của năm 2013, Bộ trưởng nêu rõ, phải tính toán thật kỹ lưỡng và đầy đủ để không tác động quá lớn tới CPI, không làm cho lạm phát quay trở lại, không đẩy lạm phát lên cao hơn mức đã dự kiến. Với số vốn ứng trước khoảng 30.000 tỷ đồng mà Chính phủ dự liệu, vẫn đảm bảo được kiềm chế lạm phát theo mục tiêu.

Cùng quan điểm này, trao đổi với phóng viên Cổng TTĐT Chính phủ, Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn, Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng, trong điều kiện tín dụng tăng thấp, chính sách tài khóa linh động hơn sẽ bù đắp một phần tổng vốn đầu tư xã hội. Đến cuối năm, việc giải ngân các dự án đầu tư được đẩy mạnh, nhưng không có sự “dễ dãi”, hay “tháo khoán” mà chúng ta vẫn hết sức thận trọng gắn tăng trưởng đi đôi với tái cơ cấu đầu tư công quyết liệt.

Tiến sĩ Vũ Viết Ngoạn cũng đặt vấn đề: Khi thắt chặt chính sách tiền tệ, thì cần điều chỉnh chính sách tài khóa là bao nhiêu, tổng vốn đầu tư của chúng ta là bao nhiêu thì hợp lý?

Theo ông Vũ Viết Ngoạn, việc giải ngân vốn đầu tư bằng ngân sách và trái phiếu Chính phủ thực hiện kế hoạch năm nay là 225.000 tỷ đồng và 30.000 tỷ đồng tạm ứng của năm sau. Như vậy, tổng vốn đầu tư toàn xã hội chỉ ở khoảng 33% GDP và là mức hợp lý, thấp hơn nhiều so với khoảng hơn 40% GDP của nhiều năm trước đây.

Người đứng đầu cơ quan giám sát tài chính quốc cho biết, theo tính toán, trong điều kiện như hiện nay, vốn đầu tư phát triển bình quân phải trên 90.000 tỷ đồng/1 tháng kéo dài liên tục trong 5 - 6 tháng mới gây tác động lạm phát.

Trên trang Diễn đàn Kinh tế Việt Nam, Tiến sĩ Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc NHNN Việt Nam, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng cho rằng với việc Ngân hàng Nhà nước đã giảm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống xuống còn khoảng 8-10% trong năm 2012, tín dụng cho nền kinh tế có thể đạt 20.000 tỷ đồng/tháng, cộng với giải ngân vốn ngân sách mỗi tháng khoảng 21.000 tỷ đồng. Ông khẳng định với các con số này thì không quan ngại đến lạm phát.

Từ phía các ngân hàng, ông Cấn Văn Lực, chuyên gia BIDV cho rằng, 5 tháng còn lại, các ngân hàng cũng đang đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng, ước tính mỗi tháng khoảng 1%, cộng với giải ngân đầu tư công trên 100.000 tỷ đồng thì lạm phát chưa thể quay lại.

Bên cạnh đó, mặc dù "liều lượng" là chưa đủ để lạm phát có thể gây trở lại, nhưng việc đẩy mạnh đầu tư công trong những tháng cuối năm 2012 vẫn phải tuân thủ nghiêm Chỉ thị 1792/CT-CP của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường quản lý đầu tư từ vốn ngân sách Nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh khẳng định, để đưa hoạt động đầu tư công vào nề nếp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính sẽ quyết liệt trong thẩm định phân bổ nguồn vốn đầu tư, nếu dàn trải, không hiệu quả phải bố trí lại, hoặc thu hồi về ngân sách Trung ương, đảm bảo vốn đầu tư được bố trí đúng theo quy định của Chính phủ, tập trung và hiệu quả hơn.

Trong khi tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần nhấn mạnh, cần tiếp tục dành ưu tiên cho kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô không chỉ cho năm 2012 mà còn cho cả các năm tiếp theo bởi đây là nền tảng để duy trì tăng trưởng và phát triển bền vững. Thúc đẩy tăng trưởng nhưng phải đạt yêu cầu ổn định kinh tế vĩ mô, không làm lạm phát cao trở lại, không vì tăng trưởng mà để lạm phát cao cho những năm tiếp theo.

Theo VGP