Kết luận về sắp xếp tổ chức đơn vị hành chính các cấp và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Thủ tướng phát biểu kết luận Phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phiên họp do Thủ tướng chủ trì có sự tham dự của các Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, các Phó Thủ tướng, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ.

Chính phủ đã nghe và thảo luận, cho ý kiến vào báo cáo tình hình thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; tờ trình về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, tờ trình về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh để trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua.

Thủ tướng đánh giá cao ý kiến của các đại biểu; thống nhất hoàn thiện các tờ trình của Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Giảm gần 7.000 đơn vị hành chính cấp xã

Theo Ban Chỉ đạo sắp xếp tổ chức đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp của Chính phủ, ngay sau khi kết thúc Hội nghị quán triệt của Bộ Chính trị, các địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo và ban hành kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã. Tất cả các địa phương đã tập trung đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành việc lấy ý kiến nhân dân với tỉ lệ đồng thuận đạt trung bình gần 96%; Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã trong cả nước đã ban hành Nghị quyết thông qua các Đề án với tỉ lệ đồng thuận đa số đạt 100%.

Tính đến ngày 8/5, 63 tỉnh, thành phố đã hoàn tất hồ sơ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét. Sau sắp xếp, cả nước dự kiến còn 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã, giảm tương ứng 29 tỉnh và 6.714 xã.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Dự kiến sau sắp xếp, số lượng biên chế cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh giảm 18.449 người; cấp xã giảm khoảng 110.000 người. Hơn 120.000 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã sẽ kết thúc nhiệm vụ.

Báo cáo của Ban Chỉ đạo cũng dự kiến kinh phí tiết kiệm chi tiền lương và định mức chi hành chính trong giai đoạn từ 2026-2030 của cả nước nhờ sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; dự kiến chi trả chế độ, chính sách cho đối tượng nghỉ; kinh phí đóng bảo hiểm xã hội cho các trường hợp nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỉ lệ lương hưu.

Các đại biểu nhấn mạnh đây là nhiệm vụ lớn, phức tạp, liên quan nhiều lĩnh vực, cần sự chủ động từ các địa phương để chuẩn bị điều kiện vật chất, nhân sự, tài chính... sẵn sàng triển khai sau khi các nghị quyết được thông qua. Quá trình thực hiện phải minh bạch, công khai, đảm bảo duy trì ổn định hoạt động của bộ máy trong giai đoạn chuyển tiếp, không gián đoạn cung cấp dịch vụ công.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Nhân dân đồng thuận, kỳ vọng vào hiệu quả sắp xếp

Kết luận phiên họp, Thủ tướng đánh giá cao ý kiến các đại biểu, thống nhất hoàn thiện tờ trình Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và cấp tỉnh. Thủ tướng nêu 5 điểm nổi bật: giảm số tỉnh từ 63 còn 34, số xã từ 10.035 xuống còn 3.321, giảm 66,91%; không tổ chức cấp huyện. Quá trình thực hiện nghiêm túc, bài bản, có sự tham gia của toàn hệ thống chính trị, nhận được sự đồng thuận cao từ nhân dân. Người dân kỳ vọng bộ máy chính quyền 2 cấp sẽ hoạt động hiệu quả, phục vụ tốt hơn.

Các quy trình, thủ tục về sắp xếp đơn vị hành chính được thực hiện nghiêm theo chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị và các quy định; tổ chức quán triệt, triển khai trong cả hệ thống chính trị và lấy ý kiến rộng rãi nhân dân; nhận được sự đồng tình cao, hợp ý Đảng, lòng dân; nhân dân kỳ vọng sau sắp xếp hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp sẽ hiệu quả hơn, thuận lợi hơn cho người dân, doanh nghiệp.

Theo Thủ tướng, đi đôi với việc sắp xếp đơn vị hành chính, Chính phủ, các bộ, ngành cũng tích cực xây dựng, ban hành các văn bản, quy định để triển khai đồng bộ, với tinh thần một luật sửa nhiều luật, một văn bản sửa nhiều văn bản; những vấn đề cấp bách thì phải làm ngay, vấn đề cần đánh giá tác động thì nghiên cứu sâu thêm, không cầu toàn, không nóng vội.

Cùng với đó, các cơ quan đã xây dựng các chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính địa phương; vừa làm vừa rút kinh nghiệm, làm tốt công tác tư tưởng để tạo đồng thuận cao. Sau khi ổn định tổ chức bộ máy theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và thực hiện các chế độ chính sách cho cán bộ dôi dư, thì phải sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ để vận hành ngay, bảo đảm hoạt động tốt của bộ máy chính quyền các cấp, không để gián đoạn công việc.

Về những công việc thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu khẩn trương hoàn thiện hồ sơ sắp xếp đơn vị hành chính 2 cấp để trình Quốc hội xem xét, thông qua. Sau khi Quốc hội thông qua thì tổ chức thực hiện ngay, Thủ tướng giao 26 tổ công tác của các thành viên Chính phủ tiến hành kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện và giải quyết các vướng mắc phát sinh nếu có.

Bộ Tài chính khẩn trương bố trí đủ kinh phí để chi trả cho người xin nghỉ theo chế độ và dôi dư trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và đơn vị hành chính địa phương, có hướng dẫn ứng trước kinh phí của các bộ, ngành, địa phương để chi trả càng sớm càng tốt, không để ách tắc; cũng như hướng dẫn sắp xếp tài sản, cơ sở vật chất trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính.

Chỉ đạo các địa phương tiếp tục rà soát công tác tổ chức cán bộ, không để khoảng trống việc cung cấp dịch vụ công phục vụ người dân, tổ chức và doanh nghiệp, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các tỉnh, các xã thành lập các trung tâm dịch vụ hành chính công, cung cấp thủ tục hành chính không phụ thuộc địa giới hành chính.

Thủ tướng nhấn mạnh, cần khẩn trương xây dựng, hoàn thiện thể chế, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, thực hiện nghiêm chỉ đạo của Trung ương về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các địa phương đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát; các cơ quan ở Trung ương tập trung xây dựng chiến lược, kế hoạch, thể chế, cơ chế, chính sách, cơ chế huy động nguồn lực, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, thiết kế công cụ kiểm tra, giám sát và khen thưởng, kỷ luật.

Thủ tướng lưu ý, cùng với sắp xếp, tổ chức đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, các bộ, ngành, địa phương phải tập trung thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên, các nhiệm vụ lớn, quan trọng khác, trong đó phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8% trở lên trong năm 2025; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại hơn 2.200 dự án trên cả nước với tổng số vốn gần 6 triệu tỷ đồng và hơn 300.000 ha đất đang ách tắc.

Đặc biệt, tổ chức thực hiện tốt "bộ tứ chiến lược" theo các Nghị quyết đã được Bộ Chính trị ban hành gồm: Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.