Một cú vuốt - một lệnh mua: Gen Z đầu tư chứng khoán bằng cảm xúc?

Bình Minh - 13:50 | 17/11/2025

Trong kỷ nguyên số hóa bùng nổ, chỉ cần vài cú vuốt trên TikTok, người trẻ có thể xem hàng chục video phân tích cổ phiếu, hướng dẫn đầu tư hay gợi ý danh mục “chuẩn bị x2 lợi nhuận”. Đó chính là thời đại của “Finfluencer” - những người làm tài chính bằng nội dung, chứ không nhất thiết bằng kiến thức chuyên môn.

Một cú vuốt có thể quyết định danh mục đầu tư

Trên TikTok, các hashtag như: #chungkhoan, #dautu đã thu hút hàng trăm triệu lượt xem. Nhiều clip chỉ vài chục giây với biểu đồ nến đang đi lên, thêm lời kêu gọi “gom ngay kẻo lỡ sóng”, đủ khiến không ít người mạnh tay bấm nút mua cổ phiếu. Quyết định đầu tư không còn đến sau khi phân tích những báo cáo dày đặc số liệu, mà trở thành một phần của lối sống số, mang tính thời thượng và cảm xúc mạnh mẽ.

Theo khảo sát của YouGov năm 2025, hơn 68% nhà đầu tư Gen Z tại châu Á từng ra quyết định tài chính sau khi xem video trên mạng xã hội. Ở Việt Nam, xu hướng này ngày càng phổ biến. Khi công nghệ lên ngôi, AI và thuật toán đang dần đảm nhận vai trò “người dẫn đường” đầu tư mới.

Khác với báo chí hay chuyên trang tài chính, mạng xã hội không đánh giá nội dung theo độ chính xác, mà dựa vào mức độ tương tác. Video càng giật gân, càng dễ viral và càng được đề xuất rộng rãi. Hệ quả là thị trường đầu tư đang bị kéo sát vào “vùng cảm xúc”, nơi trend có thể quan trọng hơn bản chất doanh nghiệp.

Không ít cổ phiếu đã tăng nóng nhờ hiệu ứng mạng xã hội rồi nhanh chóng lao dốc khi trào lưu nguội tắt. Tại Mỹ, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) từng cảnh báo về finfluencer marketing, quảng bá cổ phiếu không công khai lợi ích, gây rủi ro lớn cho nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm.

Tại Việt Nam, những “room” tư vấn trên Telegram, group Facebook hay clip TikTok khoe “bí kíp đầu tư” vẫn bùng nổ mỗi ngày, biến ranh giới giữa kiến thức tài chính và chiêu trò quảng cáo trở nên mong manh hơn bao giờ hết.

Trên South China Morning Post (SCMP) - một tờ nhật báo tiếng Anh uy tín có trụ sở tại Hồng Kông, được thành lập vào năm 1903 và hiện nay là một trong những nguồn tin tức hàng đầu về khu vực và thế giới, câu chuyện của Alex Rawi Ruto là học sinh 17 tuổi tại Jakarta (Indonesia) cho thấy, thế hệ trẻ đã nhìn nhận đầu tư như một con đường độc lập tài chính. Alex theo dõi các video TikTok để học hỏi và đặt mục tiêu chuyển từ quỹ ETF sang cổ phiếu riêng lẻ để tăng lợi nhuận.

Không chỉ Indonesia, Gen Z khắp khu vực đều đang trở thành lực lượng nhà đầu tư mới. Một khảo sát của Tiger Broker cho thấy: 35% Gen Z đầu tư vào REIT và ETF; 45% chọn các cổ phiếu blue-chip như Apple, Boeing hay Carnival.

Các ứng dụng môi giới như Robinhood thậm chí còn miễn phí giao dịch, không yêu cầu số dư tối thiểu, giúp mọi người có thể đầu tư chỉ từ vài USD.

Samuel Rhee, Giám đốc Đầu tư Endowus (Singapore) nhận định: “Sự tiện lợi và ưu đãi chi phí thấp đã thu hút mạnh giới trẻ bước vào thị trường”.

Nhiều Finfluencer khẳng định họ muốn biến tài chính thành chủ đề dễ hiểu và vui vẻ: Yong (Singapore) có hơn 36.600 người theo dõi Youtube, chia sẻ kiến thức cơ bản về tài chính; Chin Yi Xuan (Malaysia) lên TikTok để trả lời câu hỏi về robot advisor và cổ tức; Nigel Ng (Singapore) dùng video để giải thích “Cổ phiếu là gì?” theo cách sinh động.

Từ nền tảng vốn sinh ra để hát nhép và giải trí, TikTok nay đã trở thành nơi dân chủ hóa kiến thức tài chính, đưa thuật ngữ đầu tư đến gần hơn với đại chúng.

Học đầu tư từ TikTok không sai, nhưng luôn cần tư duy phản biện.

Thông tin sai lệch có thể lan truyền chóng mặt. Nhà đầu tư trẻ dễ rơi vào bẫy tâm lý: mua vì sợ bỏ lỡ (FOMO), bán vì hoảng loạn, cuối cùng mất cả tiền lẫn cơ hội.

Một video viral có thể đưa một mã cổ phiếu lên cao trong vài ngày. Nhưng chỉ có dòng tiền và lợi nhuận bền vững mới giúp cổ phiếu giữ giá dài hạn.

Thuật toán có thể gợi ý, nhưng không thể chịu trách nhiệm thay nhà đầu tư.

Finfluencer và AI là xu hướng tất yếu trong quá trình số hóa tài chính. Nhờ đó, đầu tư trở nên gần gũi, phổ biến và hấp dẫn hơn với Gen Z. Nhưng trong thế giới nơi cảm xúc lan truyền nhanh hơn lý trí, khả năng tự đánh giá và kiểm chứng thông tin chính là kỹ năng sống còn.

Nhà đầu tư thông minh không quay lưng với TikTok hay công nghệ, mà học cách tận dụng đúng cách: Xem video để gợi ý, nhưng kiểm chứng bằng dữ kiện thật; Theo dõi xu hướng, nhưng hiểu rõ doanh nghiệp; Tận dụng tốc độ, nhưng bảo vệ lý trí.

Cuối cùng, trong mọi thời đại, bài học cốt lõi vẫn không đổi: Đầu tư là hiểu biết, không phải cảm xúc. Một cú vuốt có thể mở cơ hội, nhưng chỉ kiến thức mới giữ được tiền.

Bình Minh

Tags: chứng khoán Thuật toán Gen Z thời TikTok

Tin khác

Tháo gỡ pháp lý, M&A Việt Nam tăng tốc với hơn 700 triệu USD trong tháng 11

Năm 2025 đang mở ra một chương mới cho thị trường mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, khi những điểm nghẽn pháp lý kéo dài nhiều năm qua từng bước được tháo gỡ. Khác với giai đoạn trước đó, khi nhà đầu tư phải đối mặt với hàng loạt rào cản hành chính, sự chồng chéo trong quy hoạch và quy trình phê duyệt kéo dài, bức tranh năm nay cho thấy mức độ minh bạch cao hơn và sự chủ động rõ rệt từ phía cơ quan quản lý. Điều này không chỉ cải thiện môi trường đầu tư mà còn tạo tiền đề để nguồn cung dự án quay trở lại sau thời gian dài đình trệ.

Phố Wall chao đảo cuối tuần, cổ phiếu AI lao dốc

Phiên giao dịch cuối tuần ngày 12/12/2025 khép lại trong sắc đỏ bao trùm Phố Wall, khi tâm lý thận trọng quay trở lại mạnh mẽ và dòng tiền rút khỏi nhóm cổ phiếu công nghệ, đặc biệt là các cổ phiếu liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI).

Dow Jones và S&P 500 đồng loạt lập đỉnh

Phiên giao dịch ngày 11/12 (kết thúc rạng sáng 12/12 theo giờ Việt Nam) trên thị trường chứng khoán Mỹ khép lại với một bức tranh đầy tương phản, trong khi S&P 500 và Dow Jones đồng loạt xác lập đỉnh lịch sử, thì Nasdaq lại đảo chiều giảm do cú sụt mạnh của cổ phiếu Oracle. Diễn biến này phản ánh rõ rệt nhịp xoay trục của dòng tiền khi nhà đầu tư cân nhắc lại kỳ vọng đối với nhóm công nghệ và đặc biệt là các cổ phiếu hưởng lợi từ làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI).

Áp lực bán lan rộng, VN-Index mất mốc 1.700 điểm

Áp lực bán tại hàng loạt cổ phiếu bluechip tuy đã phần nào hạ nhiệt so với phiên giảm gần 30 điểm trước đó, nhưng tâm lý thận trọng tiếp tục bao trùm toàn thị trường trong phiên 11/12. Thanh khoản sụt giảm mạnh cùng việc thiếu vắng nhóm cổ phiếu dẫn dắt đã khiến VN-Index nối dài nhịp điều chỉnh, chính thức đánh mất mốc tâm lý quan trọng 1.700 điểm vào cuối phiên.

Ngân hàng dẫn dắt đà hồi phục thị trường trái phiếu tháng 11

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp tháng 11/2025 ghi nhận sự hồi phục rõ nét với vai trò dẫn dắt nổi bật của nhóm ngân hàng, theo số liệu Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) tổng hợp đến ngày 30/11/2025.

Thị trường vốn Việt Nam trong “định dạng mới”

Những tháng cuối năm 2025 cho thấy nền kinh tế Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng tích cực, với các trụ cột sản xuất – đầu tư – dịch vụ đồng thời khởi sắc và lạm phát được kiểm soát. Trên nền tảng đó, Báo cáo Chiến lược Tháng 12/2025 của SSI Research nhận định thị trường vốn và thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước sang một “định dạng mới”, trong đó tăng trưởng không chỉ được đo lường bằng điểm số, mà được định hình bởi cải cách thể chế, điều hành chính sách linh hoạt và năng lực tạo lợi nhuận bền vững của doanh nghiệp, hướng tới năm 2026.

Phố Wall bùng nổ sắc xanh sau quyết định cắt giảm lãi suất của Fed

Phiên giao dịch ngày 10/12 (kết thúc rạng sáng 11/12 theo giờ Việt Nam) trên Phố Wall khép lại trong sắc xanh rực rỡ, đánh dấu một trong những ngày bứt phá mạnh nhất của thị trường chứng khoán Mỹ trong nhiều tuần trở lại đây.

HDBank chốt quyền chia gần 30% cổ tức và cổ phiếu thưởng

Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank, mã HDB) thông báo chốt quyền chi trả gần 30% cổ tức và cổ phiếu thưởng vào ngày 19/12/2025 - khi cả nước khởi công và khánh thành 245 dự án lớn với tổng mức đầu tư hơn 1,34 triệu tỷ đồng, chào mừng Đại hội XIV của Đảng. Trong bối cảnh nền kinh tế bước vào giai đoạn tăng tốc và vươn tầm cao mới, mức chi trả vượt kỳ vọng này tiếp tục phản ánh sức tăng trưởng ổn định và năng lực tạo giá trị của HDBank đối với cổ đông.

VN-Index mất 28 điểm, dòng tiền rời bluechips tìm đến cổ phiếu nhỏ

Sau những chuỗi tăng liên tiếp và tiến sát vùng đỉnh cũ, thị trường chứng khoán Việt Nam đã bước vào nhịp điều chỉnh mạnh khi tâm lý chốt lời gia tăng. Phiên 10/12 ghi nhận mức giảm sâu nhất trong vòng một tháng, đồng thời khiến chứng khoán Việt Nam trở thành thị trường giảm mạnh nhất châu Á trong ngày.

Từ "bước ngoặt" nâng hạng đến khát vọng tăng trưởng kép: Cần chiến lược dòng vốn cho kỷ nguyên mới

Thị trường vốn Việt Nam đang đứng trước một "thời điểm vàng" mang tính lịch sử. Sự kiện FTSE Russell nâng hạng thị trường lên nhóm mới nổi không chỉ là một danh xưng, mà là tín hiệu kích hoạt cho một chu kỳ chuyển mình toàn diện về chất lượng. Trong bối cảnh đó, mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số cho năm 2026 không còn là viễn cảnh xa vời mà đang dần hiện hữu nhờ sự cộng hưởng của nội lực vĩ mô và sự sẵn sàng của các định chế tài chính.

Cà phê với CEO

Dự thảo thay thế Thông tư 32/2024/TT-NHNN: Cơ hội “vẽ lại bản đồ” mạng lưới ngân hàng

Dự thảo Thông tư thay thế đã kế thừa hợp lý cấu trúc của Thông tư 32, đồng thời điều chỉnh nhiều nội dung để phù hợp hơn với bối cảnh pháp lý và thực tiễn hiện nay.

Thị trường chứng khoán năm 2026 được dự báo sẽ bước vào chu kỳ tăng trưởng mới…

Bất động sản dưỡng lão sẽ là mỏ vàng mới nếu Việt Nam kịp thời mở cửa chính sách

Thị trường dịch vụ chăm sóc người cao tuổi sẽ tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD năm 2032.

ĐỌC NHIỀU

Triển vọng đồng USD kém khả quan trước kỳ vọng Fed sẽ giảm thêm lãi suất

Đồng USD vừa khép lại tuần giảm giá thứ ba liên tiếp khi thị trường kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất thêm 2 lần nữa vào năm tới. Theo các nhà phân tích, kỳ vọng này sẽ tiếp tục đè nặng lên đồng bạc xanh trong tuần tới, nhất là khi NHTW châu Âu được dự báo sẽ giữ nguyên lãi suất, còn NHTW Nhật sẽ tăng lãi suất.

Thị trường chứng khoán trải qua tuần giảm sâu hiếm thấy

Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa khép lại một tuần giao dịch đầy biến động, để lại nhiều cảm xúc trái chiều cho giới đầu tư. Từ kỳ vọng hưng phấn đầu tuần, thị trường nhanh chóng chuyển sang trạng thái bi quan khi VN-Index liên tục lao dốc mạnh, đánh dấu tuần giảm sâu nhất kể từ sau cú sốc thuế quan hồi tháng 4/2025.

Bất đồng về lãi suất tại Fed có thể còn sâu sắc hơn trong năm 2026

Trong các phát biểu mới đây, các nhà hoạch định chính sách của Fed tiếp tục cho thấy sự bất đồng quan điểm về lãi suất, đặc biệt là hai nhà hoạch định chính sách sẽ tham gia vào Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) trong năm tới đang có quan điểm hoàn to

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Ngọc Cảnh được bầu làm Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt - Anh khóa V

Sáng 14/12/2025, tại trụ sở Học viện Ngân hàng, Hội Hữu nghị Việt – Anh long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ V, nhiệm kỳ 2025–2030.

Những dấu hiệu sớm của hội chứng chuyển hóa và cách khắc phục

Hội chứng chuyển hóa hiếm khi bắt đầu bằng những dấu hiệu cảnh báo rõ rệt. Nó thường bắt đầu âm thầm, với những thay đổi nhỏ trong cơ thể thoạt đầu có vẻ vô hại. Nhiều người bỏ qua những dấu hiệu này vì họ không cảm thấy "ốm". Theo thời gian, những thay đổi ban đầu này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim và đột quỵ. Phát hiện sớm sẽ giúp cơ thể có cơ hội phục hồi thực sự.

Năm 2025: Bốn nhóm đối tượng không phải nộp thuế thu nhập cá nhân

Năm 2025, chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tiếp tục được thực hiện theo hướng bảo đảm công bằng, hỗ trợ người có thu nhập thấp và khu vực kinh doanh nhỏ lẻ.

Mở đường hình thành đô thị thể thao Olympic tại phía Nam Thủ đô

Ngày 14/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 29, HĐND TP. Hà Nội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về Quy hoạch phân khu đô thị thể thao Olympic, tỉ lệ 1/2.000, với tổng diện tích nghiên cứu hơn 9.171ha. Đây được xác định là một đồ án quy hoạch có ý nghĩa chiến lược, tạo nền tảng hình thành quần thể đô thị thể thao hiện đại tại khu vực phía Nam Thủ đô.

Ba quy hoạch lớn định hình diện mạo Thủ đô trong giai đoạn mới

Kỳ họp thứ 29, HĐND TP. Hà Nội khóa XVI đã xem xét những nội dung quan trọng nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 258/2025/QH15 của Quốc hội, trong đó đáng chú ý là 3 quy hoạch lớn, thể hiện tầm nhìn mới, tư duy trăm năm trong kiến tạo không gian, cảnh quan hiện đại của Thủ đô.