Thị trường chứng khoán Việt Nam sau nâng hạng: Cơ hội vàng từ dòng vốn và hàng hóa mới

Quang cảnh phiên đối thoại

Nâng hạng – bước ngoặt khẳng định vị thế thị trường Việt Nam

Việc được nâng hạng không đơn thuần là sự thay đổi về mặt phân loại kỹ thuật, mà còn là sự ghi nhận của các tổ chức xếp hạng quốc tế đối với năng lực quản trị, tính minh bạch và độ mở của thị trường Việt Nam.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Bùi Hoàng Hải, đây là cột mốc đặc biệt trong hành trình 25 năm phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, đánh dấu bước chuyển mình quan trọng từ thị trường cận biên sang sân chơi toàn cầu.

Từ góc độ quản lý, Bộ Tài chính và UBCKNN đã chủ động chuẩn bị đồng bộ các giải pháp từ phía cung lẫn cầu, nhằm tận dụng triệt để cơ hội mà việc nâng hạng mang lại.

Phó Chủ tịch UBCKNN cho biết, ngay sau khi kết quả nâng hạng được công bố, một làn sóng quan tâm mới đã xuất hiện từ các nhà đầu tư tổ chức quốc tế, bao gồm cả quỹ chủ động lẫn quỹ thụ động. Nhiều nhà đầu tư đang quản lý quy mô vốn hàng trăm đến hàng nghìn tỷ đồng đã đến Việt Nam để tìm hiểu môi trường và cơ hội đầu tư, phản ánh rõ ràng niềm tin của giới tài chính toàn cầu đối với tiềm năng của nền kinh tế Việt Nam.

Sự thay đổi vị thế này đặt ra yêu cầu phải tiếp tục cải thiện năng lực vận hành, đa dạng hóa hàng hóa và nâng cao chất lượng thông tin công bố, bảo đảm thị trường Việt Nam đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Theo ông Hải, Bộ Tài chính và UBCKNN đang triển khai đồng bộ nhiều chính sách nhằm thúc đẩy phát triển cả phía cung và cầu của thị trường.

Về phía cầu, Việt Nam đang đẩy mạnh công bố thông tin song ngữ bằng tiếng Anh, giúp nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thông tin công bằng, đồng thời chấm dứt cơ chế prefunding, nhằm giảm rủi ro tỷ giá và nâng cao hiệu quả giao dịch.

Về phía cung, trọng tâm hiện nay là ban hành Nghị định 155/2025/NĐ-CP, gắn liền quá trình phát hành cổ phần lần đầu (IPO) với niêm yết trên thị trường chứng khoán, giúp thị trường phát triển theo hướng chuyên nghiệp, minh bạch ngay từ đầu.

Đặc biệt, một bước đi quan trọng đang được nghiên cứu là cho phép doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) niêm yết trên sàn Việt Nam. Theo ông Hải, “hiện các bộ, ngành đã cơ bản đồng thuận, và chúng ta có thể kỳ vọng trong thời gian tới sẽ có làn sóng doanh nghiệp FDI IPO và niêm yết tại Việt Nam, bổ sung nguồn hàng hóa chất lượng cao cho thị trường.”

Như vậy, từ dấu mốc nâng hạng, thị trường Việt Nam không chỉ được công nhận về kỹ thuật, mà còn được khẳng định về tầm vóc và độ hấp dẫn trong dòng chảy vốn toàn cầu, mở ra một chu kỳ tăng trưởng mới, nơi cơ hội đầu tư và cải cách thể chế gặp nhau.

Hàng hóa và hạ tầng – nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng bền vững

Nếu dòng tiền là “mạch máu” của thị trường, thì hàng hóa và hạ tầng chính là “bộ xương sống” tạo nền tảng cho sự phát triển dài hạn. Sau khi được nâng hạng, các sở giao dịch chứng khoán và tổ chức lưu ký, bù trừ đã đồng loạt triển khai những giải pháp mạnh mẽ nhằm nâng cao chất lượng hàng hóa, hiện đại hóa hạ tầng và mở rộng dịch vụ giao dịch.

Theo bà Nguyễn Thị Việt Hà – Quyền Chủ tịch Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE), trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số, sức ép cải thiện năng lực hạ tầng và chất lượng hàng hóa niêm yết trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Bà Hà cho biết, dòng tiền nội và vốn ngoại đang chờ đợi cơ hội rất lớn, do đó hệ thống công nghệ thông tin của HOSE phải được nâng cấp mạnh mẽ, đáp ứng yêu cầu về tốc độ, bảo mật và quy mô giao dịch ngày càng cao. Cùng với đó, HOSE đang tập trung nâng cao chất lượng doanh nghiệp niêm yết, khuyến khích các doanh nghiệp đầu ngành, có quy mô lớn, quản trị minh bạch và hiệu quả cao tham gia thị trường, qua đó đa dạng hóa sản phẩm và nâng tầm uy tín của sàn giao dịch quốc gia.

Ở góc độ khác, thị trường trái phiếu và phái sinh cũng đang được chú trọng phát triển nhằm cân bằng hệ sinh thái “tiền – hàng”. Ông Nguyễn Anh Phong – Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho rằng, trái phiếu chính phủ giữ vai trò trụ cột trong việc huy động nguồn lực cho đầu tư công và phát triển kinh tế. HNX hiện đang phối hợp với Kho bạc Nhà nước để xây dựng hạ tầng công nghệ hiện đại, cho phép phát hành và giao dịch trái phiếu hiệu quả hơn, đồng thời cải tiến đường cong lãi suất để phản ánh sát cung – cầu thực tế của thị trường. Sự minh bạch và chính xác của đường cong lãi suất sẽ giúp doanh nghiệp, nhà đầu tư và cơ quan quản lý có công cụ tham chiếu đáng tin cậy, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường nợ Việt Nam.

Song hành cùng trái phiếu, thị trường phái sinh đang ngày càng hoàn thiện. HNX vừa ra mắt Hợp đồng tương lai VN100, một sản phẩm mới giúp nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục, phòng ngừa rủi ro và sử dụng hiệu quả nguồn vốn. Ông Phong cho biết, trong thời gian tới, HNX sẽ nghiên cứu trình UBCKNN sản phẩm quyền chọn trên chỉ số chứng khoán, qua đó mở rộng phạm vi công cụ giao dịch, phù hợp với thông lệ quốc tế và lộ trình phát triển thị trường phái sinh từ đơn giản đến phức tạp.

Những bước đi này cho thấy nền tảng hàng hóa, hạ tầng và sản phẩm của thị trường chứng khoán Việt Nam đang tiến gần hơn tới chuẩn mực toàn cầu, tạo điều kiện cho chu kỳ tăng trưởng mới cả về quy mô lẫn chất lượng.

Dòng tiền bứt phá – niềm tin và triển vọng thập kỷ mới

Sự thay đổi về chất của thị trường không thể tách rời bức tranh vĩ mô tích cực của nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động, Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng GDP quý III/2025 đạt 8,23%, chỉ đứng sau mức kỷ lục 9,44% của cùng kỳ năm 2024 – mức cao thứ hai trong giai đoạn 2011–2025. Cùng với đó, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 9 tháng đầu năm đạt 28,54 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ, thể hiện niềm tin bền vững của nhà đầu tư quốc tế vào môi trường kinh doanh Việt Nam.

Bức tranh kinh tế tươi sáng này đã lan tỏa mạnh mẽ sang thị trường chứng khoán, khi chỉ số VN-Index liên tục lập đỉnh mới, vượt mốc lịch sử 1.700 điểm trong tháng 10 và đang hướng đến mốc 1.800 điểm.

Theo báo cáo từ các sở giao dịch, dòng tiền trên thị trường đạt mức kỷ lục, khi nhiều phiên giao dịch chạm ngưỡng 80.000 tỷ đồng, gấp đôi so với mức bình quân 40.000–42.000 tỷ đồng/phiên của năm 2022.

Chỉ riêng tháng 8/2025, tổng giá trị giao dịch trên HOSE đã vượt 1 triệu tỷ đồng, đánh dấu mức cao nhất trong lịch sử 25 năm của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Bên cạnh đó, số lượng tài khoản đầu tư tăng mạnh với 290.026 tài khoản mới trong 9 tháng, trong đó 289.653 tài khoản là của nhà đầu tư cá nhân trong nước – mức cao nhất trong vòng 13 tháng trở lại đây.

Tính đến hết tháng 9, toàn thị trường có hơn 11 triệu tài khoản đầu tư, đạt sớm mục tiêu chiến lược phát triển đến năm 2030 mà Chính phủ đề ra. Những con số kỷ lục này không chỉ phản ánh niềm tin và sức hấp dẫn của thị trường, mà còn cho thấy sự thay đổi về chất trong cấu trúc dòng tiền, hành vi nhà đầu tư và khả năng huy động vốn cho nền kinh tế thực.

Theo các chuyên gia, để duy trì động lực tăng trưởng trong giai đoạn 2025–2030, Việt Nam cần tiếp tục giữ vững cán cân “tiền – hàng”, đẩy mạnh quản trị rủi ro, tăng cường tính minh bạch và cải thiện năng lực giám sát thị trường. Nhà đầu tư cũng được khuyến nghị đa dạng hóa danh mục, tìm hiểu kỹ các kênh đầu tư mới như phái sinh và trái phiếu doanh nghiệp, đồng thời giữ kỷ luật đầu tư và tầm nhìn dài hạn, thay vì chạy theo biến động ngắn hạn.