Từng bước hướng tới thành lập sàn giao dịch vàng tại Việt Nam

Thành lập sàn vàng góp phần khơi thông nguồn vàng trong dân

Phát biểu khai mạc Toạ đàm, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, trong nhiều năm qua, thị trường vàng Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau. Với sự điều hành kiên định của Chính phủ và NHNN, đặc biệt kể từ khi ban hành Nghị định số 24/2012/NĐ-CP, hoạt động quản lý thị trường vàng đã từng bước đi vào khuôn khổ, góp phần quan trọng vào việc ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, củng cố niềm tin của người dân đối với đồng Việt Nam.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng phát biểu khai mạc Toạ đàm

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Thông báo số 211-TB/VPTW ngày 30/5/2025 về cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng, NHNN đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Đồng thời, NHNN đã khẩn trương ban hành Thông tư số 34/2025/TT-NHNN ngày 09/10/2025 hướng dẫn một số điều của Nghị định 24 và Nghị định 232. Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng cho hoạt động nhập khẩu vàng, sản xuất và kinh doanh mua, bán vàng trong nước.

Trên cơ sở đó, việc nghiên cứu và xem xét thành lập sàn giao dịch vàng là một chính sách đồng bộ nhằm hoàn thiện thể chế, cơ sở hạ tầng thị trường theo chỉ đạo của Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và các cấp có thẩm quyền, nhằm góp phần khơi thông nguồn vàng trong dân, minh bạch hóa hoạt động giao dịch vàng, hạn chế tình trạng giao dịch tự do ngoài kiểm soát và tăng cường vai trò quản lý nhà nước đối với thị trường vàng.

Toàn cảnh Toạ đàm

Bên cạnh đó, việc thành lập và hoạt động của sàn giao dịch vàng sẽ góp phần cung cấp thêm dữ liệu minh bạch cho công tác phân tích, dự báo và hoạch định chính sách; dữ liệu từ sàn giao dịch vàng nếu được kết nối và xử lý kịp thời sẽ trở thành một kênh thông tin bổ sung hữu ích hỗ trợ công tác hoạch định chính sách.

Theo đó, Phó Thống đốc cho biết, tọa đàm hôm nay được tổ chức nhằm trao đổi, thảo luận một cách toàn diện và thực chất về cơ chế, chính sách hiện nay liên quan đến thành lập sàn giao dịch vàng; Dự kiến một số nội dung chính để thành lập sàn giao dịch vàng tại Việt Nam; Tham khảo kinh nghiệm quốc tế về mô hình, cơ chế hoạt động của một số sàn giao dịch vàng trên thế giới và phân tích về vấn đề lưu ký, kiểm định, thanh quyết toán và giải pháp công nghệ hiệu quả trong tạo lập, vận hành sàn giao dịch vàng.

Việc lập sàn giao dịch vàng có lộ trình và hoạt động trên nguyên tắc thận trọng

Tại Toạ đàm, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối, NHNN cho biết, việc thành lập sàn giao dịch vàng tại Việt Nam trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý là phù hợp với thực tiễn và theo chỉ đạo của lãnh đạo các cấp và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Mục đích của việc thành lập sàn giao dịch vàng đó là bước đầu là sàn giao dịch vàng vật chất, trở thành kênh phân phối vàng nguyên liệu nhập khẩu đủ tiêu chuẩn, đảm bảo công khai, minh bạch; từng bước theo lộ trình triển khai các sản phẩm vàng tài khoản, phái sinh...

Ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối, NHNN trao đổi tại Toạ đàm

Về mặt thuận lợi để thành lập sàn giao dịch vàng, theo ông Tuấn, Nghị định 232 giao NHNN cấp Giấy phép nhập khẩu vàng cho các NHTM, doanh nghiệp đủ điều kiện. Bên cạnh đó, sự ra đời và phát triển về mặt pháp lý và thực tiễn của các môi trường đầu tư tài chính hiện đại như sandbox - cơ chế thử nghiệm, mô hình trung tâm tài chính khu vực và quốc tế, sàn giao dịch tài sản mã hóa, hay mô hình sở giao dịch hàng hóa... Ngoài ra, một số ngân hàng hiện nay đã có kinh nghiệm trong việc tổ chức, vận hành các sàn giao dịch (chứng khoán, hàng hóa ...). Có thể tham khảo kinh nghiệm mô hình sàn giao dịch vàng như Trung Quốc (SGE), Ấn Độ (IIBX), Singapore (SBMA),...

Đối với khó khăn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối cho biết, hoạt động sàn giao dịch vàng cần phải được thực hiện trên nguyên tắc thận trọng, có lộ trình phù hợp với thực tiễn. Việt Nam là quốc gia sử dụng vàng quy mô lớn. Vàng là mặt hàng có giá trị lớn, đòi hỏi có hệ thống kho lưu trữ vàng vật chất đảm bảo an ninh, an toàn tài sản. Việt Nam chưa có hệ thống kho lưu trữ vàng tập trung, trung tâm kiểm định vàng chuyên biệt.

Về mô hình sàn giao dịch vàng dự kiến, ông Tuấn cho biết, thành lập Sàn giao dịch vàng quốc gia; Cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa; Lập Sàn giao dịch vàng trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Các phương án thành lập sàn giao dịch vàng tại Việt Nam đều nhằm hướng đến việc tạo lập một trung tâm giao dịch vàng theo lộ trình và các cơ sở hạ tầng, công nghệ phục vụ (như trung tâm thanh toán, các kho lưu trữ,...), từng bước huy động nguồn vàng trong dân.

Ông Tuấn cũng thông tin sẽ triển khai thí điểm sàn giao dịch vàng tại Việt Nam với 03 giai đoạn. Lộ trình và các nội dung chi tiết trong từng giai đoạn có thể được điều chỉnh tùy thuộc vào tình hình triển khai thực tế của sàn giao dịch vàng. Trong thời gian thí điểm chưa thực hiện liên thông sàn giao dịch vàng trong nước với các sàn giao dịch vàng quốc tế.

Các ý kiến tham luận, trao đổi trong tọa đàm đã phản ánh một cách sâu sắc và toàn diện về thực trạng cũng như gợi mở định hướng thành lập và vận hành Sàn Giao dịch vàng tại Việt Nam trong giai đoạn mới. Các tham luận đã nêu rõ: Các chỉ đạo liên quan đến việc thành lập Sàn Giao dịch vàng; Kinh nghiệm quốc tế từ mô hình thành công của Sàn vàng Thượng Hải (SGE); Những khuyến nghị chính sách thiết thực để NHNN có thể xây dựng một mô hình phù hợp với điều kiện lưu ký, kiểm định, thanh toán tại Việt Nam hiện nay.

Các nội dung trao đổi, thảo luận tại tọa đàm đều thống nhất về các nội dung như: Việc thành lập và đưa vào vận hành một Sàn Giao dịch vàng tập trung, được tổ chức, quản lý thống nhất; trước mắt là sàn giao dịch vàng vật chất, nghiên cứu theo lộ trình để giao dịch vàng phi vật chất; việc thành lập sàn giao dịch vàng là bước đi chiến lược trong quản lý vĩ mô. Đồng thời, hoạt động của sàn giao dịch vàng sẽ góp phần từng bước ổn định hoạt động của thị trường vàng, có thể tạo thêm niềm tin của người dân để đưa vàng vào lưu thông và chuyển hóa thành đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế.