Đừng để hỗ trợ chuyển thành nợ nần
Trong một Hội nghị tại TP. Hồ Chí Minh diễn ra cuối tuần qua - Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết: “Những gia đình có thu nhập từ 18 triệu đồng/tháng mới có cơ hội tiếp cận gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng”. Điều này gây không ít băn khoăn trong dư luận.
Thế nhưng bình tĩnh xem xét kỹ hơn, rõ ràng lãnh đạo các Bộ, ngành mong rằng người dân có cái nhìn tích cực hơn và ủng hộ chính sách ban hành.
Cụ thể, giải thích về điều kiện thu nhập 18 triệu đồng/tháng, ông Nguyễn Trần Nam dẫn theo một điều tra xã hội học, tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, thu nhập bình quân của một gia đình là 180 triệu đồng/năm, tương đương khoảng 15 triệu/tháng. Thông thường, để mua nhà để ở, mỗi gia đình phải dành khoảng 30% trên tổng thu nhập. Tức là với khoản thu nhập 15 triệu đồng/tháng, mỗi gia đình chỉ có thể trích khoảng 4,5 triệu đồng để lo việc trả nợ mua nhà, số còn lại để đảm bảo cuộc sống chi tiêu hàng ngày.
Giả sử gia đình này được vay mua căn hộ 70m2 với giá 1 tỷ đồng, họ phải có ít nhất 20% (tương đương 200 triệu đồng) và số vốn còn lại cần vay ngân hàng là 800 triệu đồng, thời hạn vay 10 năm. Với lãi suất 6%/năm thời gian đầu, bình quân mỗi tháng, gia đình này trong thời gian đầu phải trả hơn 10 triệu đồng cả gốc và lãi. Như vậy, số tiền này đã vượt quá mức tối thiểu theo quy ước là 30% mà một gia đình dùng để trích ra mua nhà để ở.
Từ đó, xét lại ý kiến của ông Nguyễn Trần Nam mỗi gia đình phải có thu nhập từ 18 triệu đồng/tháng mới được vay có thể hợp lý.
Mỗi gia đình cần phải tính toán được khoản chi phí tối tiểu phải chi tiêu hàng ngày như tiền học cho con, tiền ăn uống, đi lại, tiền sinh hoạt phí… mới tính sang chuyện mua nhà. Bởi nếu không duy trì được thường xuyên, để dồn lại một vài tháng, thì số tiền sẽ không hề nhỏ, khả năng trả nợ càng khó khăn hơn. Đến khi không trả được nữa thì căn nhà sẽ thuộc về ngân hàng (vì được đem ra thế chấp để vay vốn mua).
Đứng về phía NHNN, ông Nguyễn Hoàng Minh - Phó giám đốc NHNN TP. Hồ Chí Minh khẳng định, tại Thông tư 07 của Bộ Xây dựng khái niệm người thu nhập thấp được định nghĩa rất rõ. Theo đó, những người hưởng lợi từ cơ chế 30.000 tỷ đồng là cán bộ, công chức ở các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, người mất sức lao động về hưu…, nói chung đối tượng rất rộng chứ không phải điều kiện chỉ giới hạn người có thu nhập dưới 9 triệu đồng/tháng.
NHNN cũng công bố các NHTM: Agribank, BIDV, VietinBank, Vietcombank và MHB có trách nhiệm triển khai cho vay mua nhà ở xã hội với gói lãi suất 6%/năm. Hiện các ngân hàng trên đang triển khai rất tích cực. Nhiều DN cũng đã chủ động liên kết với ngân hàng và gửi thông tin đến một số cơ quan để hướng dẫn những người có nhu cầu mua nhà ở xã hội.
Dự kiến hôm nay ngày 3/6, NHNN TP.Hồ Chí Minh sẽ phối hợp với Sở Xây dựng và UBND quận Tân Bình ký kết thực hiện Thông tư 11 của NHNN về cho vay với các đối tượng là cán bộ, công chức thuộc gia đình chính sách, gia đình cách mạng, cán bộ lực lượng vũ trang, giáo dục, y tế tại quận Tân Bình. Trên cơ sở này, NHNN thành phố sẽ tiếp tục nhân rộng sang các quận, huyện khác.
Quy định là vậy, nhưng ông Nguyễn Hoàng Minh cũng khuyên rằng, người mua nhà cũng nên xem xét và tính toán thật kỹ để “mục tiêu hỗ trợ không trở thành ra nợ nần”. Chẳng hạn, tính một bài toán đơn giản, một công chức trẻ với bằng cử nhân, hệ số lương khởi điểm 2,34, mỗi tháng thu nhập gần 2,5 triệu đồng. Cộng thêm các khoản phụ cấp và các chi phí khác có được thì mỗi người khoảng 5 triệu đồng/tháng, hai vợ chồng 10 triệu đồng thì dù có tìm được những căn nhà nhỏ khoảng 30-50m2, giá cũng dao động 500-600 triệu đồng/căn hộ. Áp bài toán như trên, mỗi tháng gia đình này cũng phải chi 6-7 triệu đồng/tháng để trả nợ ngân hàng.
Theo ông Minh, cơ chế vốn vay cho người mua nhà để ở, NHNN áp dụng hiện tại đã rất thoáng và không có chuyện “không minh bạch” ở gói 30.000 tỷ đồng này. “Có điều, nguồn cung nhà ở còn ít, chưa đáp ứng được hết nhu cầu nên chuyện hạ thêm giá bán còn khó”, ông Minh nói.
Thừa nhận điều này, ông Trần Trọng Tuấn - Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cho biết, các DN bất động sản đã rất nỗ lực chuyển đổi mô hình đầu tư nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội để tăng nguồn cung. Có những DN còn cam kết với Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh là mô hình chuyển đổi để cắt lỗ chứ không hề kiếm lợi nhuận từ loại hình này. Do đó, người dân không nên quá kỳ vọng dẫn đến hụt hẫng mà nên xem khả năng thu nhập của mình đến đâu.
Quỳnh Vũ