Ông Trump tuyên bố không có kế hoạch sa thải Chủ tịch Fed

Trước đó, Bloomberg đưa tin ông Trump có thể sớm cách chức Powell, qua đó đã khiến thị trường chứng khoán và đồng USD lao dốc, trong khi lợi suất trái phiếu tăng vọt.

Ông Trump tuyên bố không có kế hoạch sa thải Chủ tịch Fed

Tổng thống Trump, người nhiều tháng qua liên tục chỉ trích ông Powell vì “quá chậm” trong việc giảm lãi suất, nói rằng thông tin từ Bloomberg là “không đúng sự thật”. Tuy nhiên, ông xác nhận đã nêu vấn đề này với các nghị sĩ Cộng hòa vào tối thứ Ba, đánh dấu bước leo thang mới trong chiến dịch công kích của ông nhằm vào ngân hàng trung ương độc lập và người đứng đầu cơ quan này.

“Tôi không loại trừ bất kỳ khả năng nào, nhưng tôi nghĩ điều đó rất khó xảy ra, trừ khi ông ấy bị phát hiện gian lận”, ông Trump nói, ám chỉ những chỉ trích gần đây liên quan đến việc đội vốn trong dự án cải tạo trụ sở Fed trị giá 2,5 tỷ USD. Dù vậy, đến nay chưa có bằng chứng nào cho thấy có gian lận, và Fed đã bác bỏ các cáo buộc.

Chủ tịch Powell, người được ông Trump bổ nhiệm vào năm 2017 và sau đó được Tổng thống Joe Biden tái đề cử năm 2021, khẳng định sẽ hoàn thành nhiệm kỳ kéo dài đến ngày 15/5/2026. Một phán quyết mới đây của Tòa án Tối cao cũng củng cố quan điểm rằng Chủ tịch Fed chỉ có thể bị cách chức “vì lý do chính đáng”, chứ không phải vì bất đồng quan điểm về điều hành chính sách tiền tệ.

Trong cuộc phỏng vấn phát sóng sau đó, khi được hỏi liệu có thực sự cân nhắc việc sa thải Powell, ông Trump trả lời: “Tôi rất vui nếu ông ấy từ chức, điều đó tùy thuộc vào ông ấy. Họ nói sa thải thì sẽ khiến thị trường hỗn loạn”.

Lợi suất trái phiếu Mỹ giảm trở lại và chứng khoán đảo chiều tăng điểm sau phát ngôn của ông Trump, mặc dù ông vẫn tiếp tục chỉ trích Powell là một Chủ tịch “tồi” vì giữ lãi suất chính sách trong vùng 4,25-4,50% kể từ tháng 12 năm ngoái, trong lúc Fed vẫn theo dõi tác động từ các đợt tăng thuế gần đây lên lạm phát.

Ông Trump đổ lỗi cho Fed vì khiến lãi suất dài hạn tăng, làm chi phí vay nợ của chính phủ Mỹ đội lên, đặc biệt trong bối cảnh ông vừa ký ban hành đạo luật chi tiêu và giảm thuế “Big Beautiful Bill” vào ngày 4/7, mà theo các chuyên gia độc lập có thể làm thâm hụt ngân sách Mỹ tăng thêm hàng nghìn tỷ USD.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Thom Tillis, thành viên Ủy ban Ngân hàng Thượng viện và người từng phản đối dự luật thuế, đã lên tiếng bảo vệ tính độc lập của Fed: “Việc sa thải Chủ tịch Fed chỉ vì lý do chính trị sẽ làm suy yếu uy tín của nước Mỹ. Nếu điều đó xảy ra, thị trường sẽ phản ứng ngay lập tức, điều mà chúng ta nên tránh”.

Một số nghị sĩ Cộng hòa khác cố gắng xoa dịu dư luận. Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune nói: “Theo tôi được biết thì Tổng thống không có ý định sa thải Powell”. Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện French Hill cũng nói với CNBC rằng ông Trump và Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent “đã thừa nhận ông không thể sa thải Powell”.

Sửa trụ sở Fed trở thành cái cớ?

Tuần trước, Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng Russell Vought đã gửi thư cho Powell nói rằng Tổng thống Trump “cực kỳ lo ngại” về chi phí cải tạo hai tòa nhà của Fed. Đáp lại, ông Powell đã yêu cầu Tổng thanh tra Fed mở cuộc rà soát độc lập, đồng thời công bố bản thông tin phản bác các cáo buộc về khu vực phòng ăn VIP hay thang máy tốn kém.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Elizabeth Warren, người lâu nay chỉ trích ông Powell và từng là người duy nhất bỏ phiếu chống khi ông tái đắc cử nhận định: “Không ai bị lừa bởi sự quan tâm đột ngột của Tổng thống Trump đến việc sửa trụ sở, rõ ràng đây là cái cớ để cách chức Chủ tịch Fed”.

Các chuyên gia lo ngại rằng chiến dịch gây áp lực của ông Trump sẽ làm tổn hại đến khả năng Fed thực hiện nhiệm vụ kép là ổn định giá cả và toàn dụng việc làm.

“Khi tính độc lập của Fed bị đe dọa, nguy cơ lạm phát tăng sẽ còn lớn hơn, nhất là khi các mức thuế cao và kỳ vọng lạm phát vẫn còn hiện hữu”, chuyên gia kinh tế trưởng Michael Feroli của JPMorgan nhận định, đồng thời bày tỏ nghi ngờ rằng “cuộc chiến” giữa Trump và Powell đã kết thúc.

Theo Feroli và nhiều chuyên gia, áp lực kéo dài lên Fed có thể khiến lợi suất dài hạn tăng cao hơn nữa, do giới đầu tư yêu cầu mức bù rủi ro lớn hơn. Điều này sẽ khiến chính phủ Mỹ phải trả chi phí vay nợ cao hơn, hoàn toàn trái ngược với mục tiêu của ông Trump.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent xác nhận “quy trình chính thức” tìm người kế nhiệm Powell đã bắt đầu. Các ứng viên tiềm năng gồm chính ông Bessent, cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett, cựu Thống đốc Fed Kevin Warsh và đương kim Thống đốc Christopher Waller.