Sẵn sàng cho Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA 41)
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho biết, bên cạnh các nội dung quan trọng được bàn thảo, hội nghị còn bàn đến nội dung rất quan trọng liên quan đến phục hồi kinh tế trong và sau đại dịch Covid-19 thể hiện vai trò dẫn dắt của Quốc hội của các nước Đông Nam Á…
Trong năm 2020, Việt Nam đảm nhận vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Chủ tịch ASEAN; đồng thời, Quốc hội Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng Liên Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN Inter-Parliamentary Assembly - gọi tắt là AIPA). Trước tình hình đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trong khu vực và trên thế giới, phát huy kết quả các hội nghị trực tuyến trong khuôn khổ ASEAN và AIPA trong thời gian qua, Quốc hội Việt Nam tổ chức Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 với chủ đề: “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” bằng hình thức trực tuyến từ ngày 08-10/9/2020 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (ICC) số 11, Lê Hồng Phong, Hà Nội.
Đây là lần thứ ba Quốc hội Việt Nam đảm nhận chức Chủ tịch AIPA và lần thứ ba đăng cai tổ chức Đại hội đồng AIPA (Quốc hội Việt Nam lần đầu tiên giữ chức Chủ tịch vào năm 2002, lần thứ hai vào năm 2010) và Đại hội đồng năm nay là lần đầu tiên trong lịch sử một kỳ Đại hội đồng AIPA được tổ chức bằng hình thức trực tuyến.
Về công tác chuẩn bị của Quốc hội Việt Nam và các hoạt động trong Năm Chủ tịch AIPA 2020, ông Nguyễn Văn Giàu cho biết, năm Chủ tịch AIPA 2020 bắt đầu từ tháng 10/2019. Sau khi nhậm chức Chủ tịch AIPA năm 2020, Đảng đoàn Quốc hội báo cáo xin ý kiến Bộ Chính trị về Đề án tổng thể Năm Chủ tịch AIPA 2020 và tổ chức Đại hội đồng AIPA 41, thành lập Ban Chỉ đạo Quốc gia và Ban Tổ chức AIPA 41 ngày 19/11/2019. Trưởng Ban Tổ chức AIPA 41 đã ký quyết định thành lập Ban Thư ký quốc gia và các Tiểu ban thuộc Ban Tổ chức AIPA 41 gồm Tiểu ban Nội dung, Tiểu ban Thông tin - Tuyên truyền và Tiểu ban Lễ tân - Hậu cần - An ninh - Y tế. Ngay sau đó, Ban Thư ký quốc gia và các Tiểu ban thuộc Ban Tổ chức AIPA 41 đã hoàn thiện bộ máy giúp việc Tiểu ban.
Cùng với các hoạt động của Chính phủ, Quốc hội Việt Nam đã thực hiện nhiều hoạt động ngoại giao nghị viện trực tuyến, thể hiện trách nhiệm của Chủ tịch AIPA năm 2020.
Ngày 30/3/2020, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân với tư cách Chủ tịch AIPA có Thư gửi các Chủ tịch Nghị viện thành viên AIPA chia sẻ những mất mát, tổn thất do Đại dịch Covid-19 gây ra, đồng thời kêu gọi các Nghị viện thành viên AIPA đoàn kết, tăng cường hành động, đồng hành cùng Chính phủ trong đối phó với đại dịch Covid-19. Đại diện của Quốc hội Việt Nam tham dự nhiều hoạt động họp trực tuyến với các Nghị viện thành viên AIPA, với IPU để thúc đẩy vai trò của nghị viện trong ứng phó với đại dịch Covid-19.
Trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 theo hình thức họp trực tuyến, ngày 26/6/2020, Phiên đối thoại giữa các nhà Lãnh đạo ASEAN và AIPA đã được tổ chức rất thành công, góp phần vào việc thực hiện các nhiệm vụ trong Năm Chủ tịch ASEAN 2020 và Chủ tịch AIPA năm 2020 của Việt Nam, được các nghị viện ASEAN đánh giá cao.
Quốc hội Việt Nam đã chủ trì tổ chức thành công Hội nghị bằng hình thức trực tuyến Hội đồng tư vấn AIPA về ma túy nguy hiểm lần thứ 3 (AIPACODD 3) ngày 29/6/2020 và Hội nghị Đối tác Nghị viện về hợp tác giáo dục, văn hóa vì sự phát triển bền vững (AIPA ECC) ngày 30/7/2020 tại Hà Nội. Hội nghị AIPA ECC được tổ chức theo sáng kiến của Quốc hội Việt Nam, kết nối với AIPA với IPU, với sự tham gia của đại diện Liên hợp quốc, Tổng Thư ký Liên minh Nghị viện Thế giới và đây là lần đầu tiên tổ chức trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA. Đại diện Quốc hội Việt Nam đã tham dự Hội nghị trực tuyến các nhà tư vấn AIPA (AIPA Caucus) lần thứ 11 tại Manila, Philippines (theo thông lệ Hội nghị này nằm trong khuôn khổ năm AIPA nhưng tổ chức bên ngoài nước chủ nhà).
Trong Năm Chủ tịch AIPA 2020, nhiệm vụ quan trọng của Quốc hội nước chủ nhà là tổ chức thành công Đại hội đồng AIPA lần thứ 41. Đây là một điểm nhấn quan trọng trong công tác đối ngoại của Quốc hội nhiệm kỳ XIV, góp phần làm nổi bật thành tựu ngoại giao Nhà nước và ngoại giao nghị viện của Việt Nam. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, việc Quốc hội Việt Nam chủ động chuyển đổi hình thức họp trực tuyến thể hiện sự linh hoạt và tinh thần trách nhiệm, quyết tâm đảm nhiệm vai trò Chủ tịch AIPA thành công. Đồng thời, Hội nghị bằng hình thức trực tuyến cũng cho thấy năng lực cao của Việt Nam, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật liên quan đến công nghệ số và Internet của Việt Nam.
Về Chương trình nghị sự, theo thông lệ, cuộc họp Ban Chấp hành thường được tổ chức trước 01 ngày diễn ra Khai mạc để thông qua Chương trình nghị sự, Chương trình hoạt động của Đại hội đồng, bầu Phó Chủ tịch Hội nghị Ban Chấp hành (sẽ là Chủ tịch AIPA năm sau). Trong bối cảnh họp trực tuyến, dự kiến không tổ chức họp Ban Chấp hành, thay vào đó là xin ý kiến các nghị viện thành viên thông qua các văn kiện bằng email. Nội dung dự kiến bao gồm: (i) Thông qua Chương trình hoạt động ĐHĐ AIPA 41, Chương trình nghị sự ĐHĐ AIPA 41 (trong đó có một số vấn đề mới như sáng kiến của Việt Nam thành lập Hội nghị Nghị sỹ trẻ AIPA, kết nạp nghị viện quan sát viên mới); (ii) Khách mời nghị viện chủ nhà tại ĐHĐ AIPA 41; (iii) Chủ nhà tiếp theo của Đại hội đồng AIPA 42, thời gian và địa điểm)…