Startup công nghệ kỳ vọng bứt phá

	Đẩy mạnh phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp
	Nhiều cơ hội rộng mở cho startup Việt hóa “kỳ lân”
	Cơ hội đo lường sức khoẻ Startup trong vòng đời tăng trưởng

Xu hướng công nghệ mới

Các chuyên gia đánh giá, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ bùng nổ, tạo nên một làn sóng công nghệ mới trong năm nay. Nhiều công nghệ mới như blockchain, AI, bảo mật, metaverse... đặc biệt là “cú hích” ChatGPT đang là xu hướng khởi nghiệp trên toàn cầu. Với xu thế đó, nhiều startup Việt cũng sẽ lựa chọn mảng công nghệ và dự báo sẽ tạo ra nhiều nền tảng công nghệ mới.

Trong những năm gần đây, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam có bước phát triển mạnh mẽ, nhất là mảng công nghệ đang được nhiều startup lựa chọn để khởi nghiệp. Năm 2022, Việt Nam đã hình thành 34 làng công nghệ (tăng 19 làng công nghệ so với năm 2021) chủ yếu là blockchain, AI, kinh tế tuần hoàn, những mô hình đột phá trong giải quyết vấn đề môi trường, phát triển xanh và bền vững. Trong hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam, có khoảng 3.800 startup đang hoạt động. Việt Nam hiện có 4 "kỳ lân" công nghệ (VNG, VNPAY, Momo, Sky Mavis) khẳng định vị thế trong “tam giác vàng” khởi nghiệp của Đông Nam Á bên cạnh Singapore và Indonesia. Trong khi đó, doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ có trạng thái tiệm cận “kỳ lân” bao gồm Tiki, Giao hàng Tiết kiệm, Trusting Social, Kyber Network, KiotViet, Amanotes và Giao hàng nhanh.

Tựa game NFT Axie Infinity của Sky Mavis đang khá nổi tiếng

Là “kỳ lân công nghệ” trẻ nhất Việt Nam, Sky Mavis cũng đang khẳng định vị thế khi nhanh chóng nhận được đầu tư lớn từ các quỹ đầu tư toàn cầu và trở thành kỳ lân công nghệ của Việt Nam và thế giới với định giá 3 tỷ USD chỉ sau 4 năm phát triển. Năm 2021, Sky Mavis đã thành công khi huy động tới 152 triệu USD từ quỹ đầu tư nổi tiếng toàn cầu, nâng định giá của mình lên 3 tỷ USD. Tháng 4/2022, công ty tiếp tục huy động được khoản đầu tư 150 triệu USD để hoàn tiền cho người chơi Axie Infinity sau vụ hack 625 triệu USD.

Ông Hồ Sỹ Việt Anh, Giám đốc công nghệ của Sky Mavis chia sẻ, cùng với xu hướng phát triển mạnh mẽ của công nghệ, Sky Mavis đã đúng hướng khi đầu tư mạnh vào công nghệ mới như blockchain. Sky Mavis vượt qua nhiều sóng gió khởi nghiệp, nhất là khi các công ty công nghệ phát triển nhanh "thần tốc" thời gian qua, đồng thời nhận được lượng vốn khủng từ các nhà đầu tư.

Theo ông Việt Anh, các startup công nghệ trong môi trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay cần phải có những chiến lược đúng đắn, nắm bắt và ứng dụng những công nghệ mới nhanh chóng. Đặc biệt, phải xây dựng được đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao. Chia sẻ về định hướng phát triển thời gian tới, ông Việt Anh cho biết, Sky Mavis đang nỗ lực trở thành kỳ lân công nghệ Việt cung cấp "trọn gói" cho các nhà phát triển game toàn cầu, bao gồm cả hạ tầng và tư vấn chiến lược… với tham vọng góp phần nâng cao vị thế trí tuệ Việt, người trẻ Việt trong mắt bạn bè quốc tế.

Theo nhận định của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), hệ sinh thái khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam được xây dựng tương đối vững chắc và tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho các startup. Chính phủ Việt Nam đã nhận ra các startup trong lĩnh vực công nghệ là động lực mới của tăng trưởng cho quốc gia. Để tạo thuận lợi cho quá trình này, Chính phủ đã bắt đầu tập hợp những yếu tố chủ chốt, ví dụ như các ưu đãi khuyến khích về chính sách và tài chính, để tạo ra và xây dựng thế hệ “kỳ lân” khởi nghiệp tiếp theo của Việt Nam. Đây là điều kiện thuận lợi để các startup công nghệ bứt phá trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

Việt Nam thu hút nhiều nhà đầu tư mạo hiểm

Trong những năm gần đây, các startup của Việt Nam đang trở thành tâm điểm của các nhà đầu tư ngoại tại khu vực Đông Nam Á rót vốn cho các dự án khởi nghiệp, đặc biệt là với mảng công nghệ đang ngày một tăng. Trong giai đoạn 2020 - 2022, số tiền này vào khoảng gần 2 tỷ USD và dự kiến giai đoạn 2023 - 2025 con số này sẽ vươn lên đạt 5 tỷ USD. Đơn cử năm 2021, đã có 1,3 tỷ USD được đổ vào các startup Việt với nhiều thương vụ đình đám như Tiki (258 triệu USD), VNLife (250 triệu USD), Loship (50 triệu USD)… Trong năm 2022 nhiều thương vụ cũng đã được hoàn thành, có thể kể đến như Sky Mavis (150 triệu USD), OnPoint (50 triệu USD) hay Timo (20 triệu USD)…

Có thể thấy, startup công nghệ Việt đang có nhiều thuận lợi để hút vốn các nhà đầu tư. Không chỉ các quỹ đầu tư, startup công nghệ Việt Nam còn thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp hàng đầu thế giới như Google hay Meta. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng chứng kiến ngày càng nhiều nhà đầu tư giai đoạn đầu mới thành lập, mở rộng sang thị trường Việt Nam hoặc huy động vốn mới tập trung vào Việt Nam. Theo trang tin nổi tiếng châu Á - DealstreetAsia, Việt Nam đã ghi nhận 11 quỹ đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu tập trung vào thị trường, với 7 quỹ đầu tiên và 4 quỹ tập trung vào Việt Nam khác bao gồm AVV, Do Ventures, Nextrans, ThinkZone, Touchstone Partners, VinaCapital Ventures... Xét về tổng tài sản quản lý (AUM) thì các quỹ đã huy động được 371 triệu USD và mục tiêu huy động thêm được 200 triệu USD vào năm 2023 và 2024.

Bà Lê Hàn Tuệ Lâm, Giám đốc đại diện Quỹ đầu tư Nextrans tại Việt Nam chia sẻ, Việt Nam trong những năm tới đây sẽ trở nên rất thành công trong lĩnh vực công nghệ. Hiện tại Việt Nam đang tiếp tục thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư toàn cầu, trong đó có Nextrans của Hàn Quốc. Nextrans là đơn vị bắt đầu tham gia đầu tư vào Việt Nam từ năm 2015, đã hỗ trợ nền tảng thương mại điện tử Tiki, công ty khởi nghiệp wealthtech Infina và công ty công nghệ y tế Thuocsi.vn, cùng nhiều công ty khác. Tính đến thời điểm hiện tại, quỹ đầu tiên của Nextrans có tổng quy mô 35 triệu USD, đã triển khai khoảng 25 triệu USD vào các công ty khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam. Trong thời gian tới, quỹ Nextrans dự kiến sẽ bổ sung thêm 50 triệu USD để tiếp tục đầu tư vào các startup công nghệ Việt.

Nextrans là một trong những công ty đầu tư mạo hiểm nước ngoài hoạt động tích cực nhất tại thị trường Việt Nam, với hệ sinh thái 32 công ty khởi nghiệp trong danh mục đầu tư, sẽ tìm kiếm các công ty công nghệ tăng trưởng cao trong những lĩnh vực chính như giáo dục, tài chính, chăm sóc sức khỏe và nông nghiệp. Việc tiếp tục đầu tư thêm 50 triệu USD kỳ vọng sẽ hỗ trợ xây dựng nhiều startup công nghệ của Việt Nam thành công hơn nữa, bà Lê Hàn Tuệ Lâm cho biết thêm.

Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho rằng, hệ sinh thái của Việt Nam đã có sự bứt phá, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN (sau Singapore và Indonesia). Trong xu hướng phát triển của các công nghệ mới, Việt Nam có lợi thế và đứng cùng điểm xuất phát với các nước trên thế giới ở nhiều công nghệ mới như Blockchain, AI, Metaverse, Healthtech, Fintech... Chính vì vậy, trong những năm tới sẽ có nhiều startup công nghệ Việt kỳ vọng sẽ thu hút được vốn khủng từ các quỹ đầu tư nước ngoài và nhiều startup sẽ có thể bứt phá sớm trở thành những kỳ lân mới trong tương lai không xa.