Nhiều cơ hội rộng mở cho startup Việt hóa “kỳ lân”

	Cơ hội đo lường sức khoẻ Startup trong vòng đời tăng trưởng
	Nâng cao hiệu quả khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
	Startup cẩn trọng “thẩm định” nhà đầu tư

Số liệu thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ cho thấy, Việt Nam hiện đã có khoảng 3.800 startup và 11 startup được định giá trên 100 triệu USD. Hiện có hơn 200 quỹ đầu tư đang hoạt động ở Việt Nam và hơn 100 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, cơ sở ươm tạo… Hệ sinh thái của Việt Nam đã có sự bứt phá, đứng thứ ba trong khu vực ASEAN (sau Singapore và Indonesia). Đến thời điểm hiện tại Việt Nam đã có 4 kỳ lân định giá trên 1 tỷ USD gồm VNG, VNPay, Momo và Sky Mavis.

Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, đáng chú ý Việt Nam có nhiều công nghệ mới như Blockchain, AI, bảo mật, Metaverse… có lợi thế và đứng cùng điểm xuất phát với các nước trên thế giới. Hiện, Việt Nam đang tập trung vào 3 nhóm ngành khởi nghiệp có mức tăng trưởng cao như chăm sóc sức khỏe, công nghệ tài chính, công nghệ bán lẻ và 4 trụ cột khởi nghiệp là kinh doanh, con người, xã hội, công nghệ khác. Dự báo, đổi mới sáng tạo tại Việt Nam sẽ có một tương lai đầy hứa hẹn khi hiện có hàng chục công ty với định giá vài trăm triệu USD đang phát triển mạnh mẽ và sẽ sớm trở thành những kỳ lân mới trong những năm tiếp theo.

Một chuyên gia Ngân hàng HSBC nhận định, kỳ lân khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ tiếp theo của châu Á và Thái Bình Dương có thể đến từ Việt Nam. Nhất là thời gian gần đây, Việt Nam nổi lên như một trung tâm khởi nghiệp, gần theo kịp các quốc gia như Indonesia và Singapore. Với dân số trẻ, năng động và có trí thức, độ phủ mạng internet và tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao, cùng sự ủng hộ của Chính phủ, Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững vị thế là điểm đến hấp dẫn với cả nhà đầu tư lẫn công ty công nghệ, biến đất nước trở thành cái nôi phát triển của những kỳ lân tiềm năng.

Báo cáo về hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ Việt Nam của Ngân hàng ADB phát hành tháng 7/2022 cho thấy, trong năm qua Việt Nam được ghi nhận sự gia tăng vượt bậc về thu hút đầu tư khởi nghiệp với hơn 1,3 tỷ USD, con số kỷ lục trong hoạt động đầu tư khởi nghiệp, lĩnh vực khởi nghiệp hàng đầu thu hút được nguồn vốn lớn nhất là công nghệ tài chính (Fintech) chiếm tới 26,6%; thương mại điện tử chiếm 20,3%; công nghệ giáo dục (Edtech) chiếm 17,2%; công nghệ y tế (Healthtech) chiếm 7,8%; và phần mềm dịch vụ chiếm 6,3%. Trong đó công nghệ y tế và công nghệ nông nghiệp (Agritech) là hai lĩnh vực có tác động xã hội cao và có tiềm năng đóng góp cho phát triển bền vững và đồng đều hơn.

Đến nay, có thể kể ra không ít starup Việt Nam thành công khi kêu gọi vốn ngoại với con số lên đến hàng trăm triệu USD như nền tảng thương mại điện tử Việt Nam Tiki (sàn thương mại điện tử đầu tiên tại Việt Nam ứng dụng Robot tự động vào quy trình kho vận, hỗ trợ vận chuyển hàng hóa) đã huy động thành công 258 triệu USD trong vòng gọi vốn do AIA dẫn đầu. Hay ngành trò chơi trực tuyến (gaming) đã vươn lên trong số các ngành được đầu tư nhiều nhất nhờ vào sự thành công trên toàn cầu của Sky Mavis cùng sản phẩm Axie Infinity khi trong năm 2021 công ty này đã gọi vốn hàng trăm triệu USD và trở thành kỳ lân trong lĩnh vực công nghệ Blockchain của Việt Nam.

Theo đánh giá từ các chuyên gia, đại dịch Covid-19 tạo nên sự bùng nổ về lượng giao dịch ở một số ngành mới, từ đó dẫn đến mức tăng trưởng vượt bậc về số tiền đầu tư trong những lĩnh vực này. Công nghệ sáng tạo sẽ tạo ra tăng trưởng phi thường cho các mô hình kinh doanh, tăng trưởng kinh tế nếu bám đúng trọng tâm 3 xu hướng chuyển đổi số với công nghệ điện toán đám mây (cloud), trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ 5G, Internet vạn vật (IoT)…; công nghệ hóa tự động trong sản xuất, công nghệ bồi đắp vật liệu (in 3D), dữ liệu lớn (Big Data)… khoa học trong sức khỏe và cuộc sống (ngành công nghệ sinh học (Biotechnology), dịch vụ y tế (Healthcare), chế phẩm (vaccine)…

Trong một thế giới 4.0, toàn cầu hóa chuyển đổi số và tất cả mọi thứ đều được dữ liệu hóa, cho đến những công nghệ hoàn toàn mới thì cơ hội không dành riêng cho một quốc gia nào. Hơn nữa, những công nghệ rất mới sẽ là lợi thế của người trẻ năng động và yêu thích công nghệ như Việt Nam. Ngoài tính “thời thượng” của công nghệ người trẻ Việt dễ bắt nhịp mà bản thân những doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo cũng sẽ nhận được rất nhiều sự hỗ trợ từ Chính phủ Việt Nam như hỗ trợ 100% về giá trị hợp đồng tư vấn về thủ tục xác lập, chuyển giao, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ… Như vậy, với những lợi thế và tiềm năng sẵn có, doanh nghiệp khởi nghiệp, người trẻ khởi nghiệp Việt sẽ có nhiều cơ hội để có thể hiện thực hóa khát vọng biến đất nước này trở thành cái nôi phát triển của những kỳ lân tiềm năng trong tương lai không xa.