Ưu đãi thuế khoa học công nghệ tạo động lực cho đổi mới sáng tạo

Ưu đãi thuế cho khoa học công nghệ tạo động lực cho đổi mới sáng tạo

Mở rộng ưu đãi thuế, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển

Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) được xây dựng nhằm thể chế hóa Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, cơ quan soạn thảo đã rà soát kỹ lưỡng các quy định pháp luật về thuế và đầu tư, tham khảo xu hướng quốc tế để nâng cao hiệu quả chính sách ưu đãi thuế, tránh ưu đãi dàn trải gây xói mòn cơ sở thuế. Các giải pháp tập trung khuyến khích đầu tư vào sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng cao, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, kinh tế xanh, và các vùng khó khăn. Ông cho rằng, dự thảo bổ sung các ưu đãi đột phá, như miễn thuế cho thu nhập từ hợp đồng nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, và chuyển đổi số, đồng thời cho phép trừ khoản tài trợ vào chi phí tính thuế. Ông đề xuất giao Chính phủ quy định mức chi bổ sung và phạm vi áp dụng để linh hoạt với thực tiễn, thay vì cố định mức 150% hay 200% như một số dự thảo khác.

Đại biểu Nguyễn Duy Minh từ đoàn Đà Nẵng cho biết, ông tán thành quy định miễn thuế tối đa 3 năm cho thu nhập từ hoạt động nghiên cứu và phát triển tại khoản 4 Điều 4, nhưng thời hạn này quá ngắn so với chu kỳ đầu tư công nghệ, đặc biệt trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo, bán dẫn, và trí tuệ nhân tạo, thường cần 5-10 năm để thương mại hóa. Ông đề xuất kéo dài thời gian miễn thuế lên tối đa 5 năm và mở rộng đối tượng miễn thuế cho các khoản thu từ chuyển nhượng, góp vốn vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Ông cũng kiến nghị bổ sung ưu đãi đặc thù cho doanh nghiệp công nghiệp xanh, như năng lượng tái tạo, quản lý chất thải, và sản xuất bền vững, tại Điều 4, để khuyến khích phát triển bền vững.

Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai từ đoàn Hà Nội cho rằng, thời gian miễn thuế 3 năm là chưa đủ để khuyến khích đầu tư vào khoa học công nghệ, đặc biệt trong các lĩnh vực y tế, dược phẩm, và công nghệ sinh học. Bà đề xuất kéo dài thời gian miễn thuế lên 5 năm, nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp đã phản ánh nhu cầu này qua các buổi lấy ý kiến. Bà cũng đề nghị bổ sung ưu đãi cho khâu ứng dụng và thử nghiệm công nghệ tại khoản 2 Điều 12, vì đây là bước quan trọng trước khi sản xuất đại trà, góp phần hoàn thiện chuỗi giá trị nghiên cứu và phát triển.

Tăng tính linh hoạt trong trích lập quỹ và kiểm soát ưu đãi

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh từ đoàn Lâm Đồng cho biết, quy định trích lập Quỹ phát triển khoa học, công nghệ tại khoản 1 Điều 17, với mức tối đa 10% thu nhập tính thuế, là chưa phù hợp với doanh nghiệp công nghệ cao và khởi nghiệp. Bà đề xuất nâng mức trích lập lên 15% để khuyến khích đầu tư nghiên cứu dài hạn, đồng thời kéo dài thời hạn sử dụng quỹ lên 7-10 năm, vì nhiều dự án, như nghiên cứu y dược hoặc máy tính, cần thời gian dài hơn. Bà cũng kiến nghị bổ sung cơ chế giám sát chặt chẽ để ngăn lạm dụng quỹ, đảm bảo sử dụng đúng mục đích và tránh tham nhũng, lãng phí.

Đại biểu Thạch Phước Bình từ đoàn Trà Vinh cho rằng, việc đưa báo chí, bao gồm quảng cáo trên báo, vào đối tượng ưu đãi thuế tại điểm v khoản 2 Điều 12 là một hỗ trợ chiến lược trong bối cảnh suy giảm doanh thu do cạnh tranh với nền tảng số như Google, Facebook. Ông đề xuất rà soát định nghĩa báo chí để chỉ áp dụng cho cơ quan được cấp phép theo Luật Báo chí, gắn ưu đãi với tiêu chí chất lượng nội dung và đạo đức nghề nghiệp, đồng thời kết hợp với Quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo trong báo chí. Ông cũng kiến nghị bổ sung cơ chế kiểm toán thuế định kỳ 3-5 năm tại Điều 18, yêu cầu doanh nghiệp báo cáo hàng năm về điều kiện ưu đãi để tránh lạm dụng chính sách.