Có thêm cơ hội vốn rẻ
Ảnh minh họa |
Chính sách cho vay ngoại tệ thực hiện theo Thông tư 43/2014/TT-NHNN phải đến cuối tháng 12/2015 mới kết thúc. Nhưng mới đây NHNN đã công bố dự thảo Thông tư mới thay thế cho quy định này và hứa hẹn sẽ có nhiều cơ chế cho vay vốn bằng ngoại tệ mở rộng nhằm hỗ trợ những DN đang có nhu cầu vay USD phục vụ sản xuất kinh doanh hàng hóa xuất khẩu qua các cửa khẩu biên giới.
Việc sớm công bố dự thảo thông tư tín dụng trong tình hình mới, có thể hiểu rằng NHNN đang muốn giãn lực cầu ngoại tệ, hạn chế trường hợp các DN gia tăng mua ngoại tệ để tất toán các khoản nợ cũ vào các tháng cuối năm khiến cho cán cân tỷ giá có thể bị chông chênh.
Nhìn từ góc độ điều hành, có thể thấy đây là lần thứ 3 NHNN hạn chế quy mô tín dụng ngoại tệ và một bước góp phần giảm tình trạng đô la hóa nền kinh tế. Tuy nhiên xét ở góc độ hỗ trợ nền kinh tế thì đây cũng chính là động thái tích cực mà ngành NH thận trọng thực hiện trong suốt 3 năm trở lại đây với hai lần ra văn bản giảm bớt nhu cầu vay ngoại tệ trên thị trường để hưởng lãi suất thấp so với khu vực tiền đồng.
Thực tế cho thấy, hiện nay quy mô tín dụng ngoại tệ trong hệ thống NH tại Việt Nam ước khoảng trên dưới 23 tỷ USD. Trong đó, riêng Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), tính đến cuối tháng 6/2015, các khoản vay ngoại tệ khoảng 13.500 tỷ đồng (quy đổi).
Như vậy phần lớn nguồn vốn vay ngoại tệ đã được các NH đầu tư vào các DN nhập khẩu sản phẩm thiết yếu và có nguồn ngoại tệ tái tạo để trả nợ vay và các dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài cấp Chính phủ. Trong vòng từ 2013 đến nay mức lãi suất cho vay ngoại tệ (chủ yếu là USD) ổn định ở mức 3-5%/năm, thấp hơn nhiều so với lãi vay bằng VND.
Thêm vào đó, tỷ giá giữa đồng nội tệ với đồng USD từ đầu năm đến nay theo chiều hướng có lợi cho các DN xuất khẩu. Chính vì vậy, việc tranh thủ được nguồn vốn vay ngoại tệ có thể xem là lợi thế lớn cạnh tranh với các DN khác ở trong nước.
Những ghi nhận của các NH ở khu vực các tỉnh biên giới phía Bắc như Quảng Ninh, Lào Cai cho thấy rằng, thông tin NHNN sẽ tiếp tục kéo dài thời gian cho vay ngoại tệ khiến các DN giảm bớt áp lực mua vào đối với đồng USD để thanh toán. Các DN đang có dư nợ ngoại tệ lớn cũng không vất vả với việc xoay xở nguồn ngoại tệ để thanh toán các khoản nợ đáng ra phải tất toán vào cuối năm 2015.
Đồng thời các DN có nhu cầu vay mới để phục vụ các phương án sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu cũng không còn phải lăn tăn khi Thông tư 43 hết hiệu lực.
Như vậy, trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, hoạt động xuất khẩu của các DN trong nước bị chững lại sau những biến động của các đồng tiền mạnh ở các thị trường lớn như Mỹ, Nhật, châu Âu thì việc NHNN tiếp tục gia hạn thời gian cho vay ngoại tệ có thể xem là một hướng mở để hỗ trợ nguồn vốn rẻ cần thiết cho nền kinh tế.
Và hơn nữa, nếu xem xét trong tổng thể hoạt động điều hành của NHNN thì việc gia hạn này cũng sẽ làm cho những nguy cơ áp lực tỷ giá các tháng cuối năm không còn tạo thành nỗi lo thường trực và những cam kết không tăng tỷ giá của lãnh đạo ngành NH sẽ thực hiện được đến hết năm 2015.