Đề án đẩy mạnh thanh toán KDTM: Rút tiền từ ATM, không phải mục tiêu của Đề án

* Đề án Đẩy mạnh thanh toán KDTM ở Việt Nam đang gặp khó khăn gì cần phải giải quyết, thưa ông?

Năm 2011 là năm bản lề xây dựng hoạch định các đề án, kế hoạch và năm 2012 là bắt đầu đi vào triển khai cụ thể. Hiện nay, chúng ta đang có những điều kiện thuận lợi để thúc đẩy thanh toán KDTM như: hạ tầng CNTT tương đối tốt, trình độ dân trí ngày càng được nâng cao, dân số trẻ, luôn mong muốn cập nhật công nghệ thanh toán mới. Đặc biệt, Chính phủ cũng luôn quan tâm đến lĩnh vực này, nhất là vấn đề tăng cường doanh thu dịch vụ, phát triển ngân hàng bán lẻ. Bên cạnh đó, sự nỗ lực của các NHTM, các tổ chức trung gian hỗ trợ thanh toán cũng ngày càng phát triển; các DN viễn thông, tin học đã mở đường cho kết nối với ngân hàng để phát triển dịch vụ thanh toán.

* NHNN từng đặt ra vấn đề chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chíp, vậy mức độ chuyển đổi này đang thực hiện thế nào?

Việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chíp có 3 vấn đề cần thực hiện: chuyển đổi thẻ, thay đổi thiết bị đọc ATM và POS, thay đổi các chương trình phần mềm. Trong số 42 triệu thẻ đã phát hành hiện nay thì thẻ từ vẫn chiếm phần lớn. Mặc dù, NHNN không ép buộc các NHTM phải chuyển đổi mà tùy vào năng lực tài chính, hạ tầng kỹ thuật của ngân hàng. Tuy nhiên, đã đến lúc phải có định hướng cho sựchuyển đổi này, nếu không sẽ dẫn tới kém hiệu quả của toàn xã hội. Và khi thị trường thẻ còn nhỏ thì việc chuyển đổi nhanh sẽ giảm được càng nhiều chi phí.

Hiện thẻ ATM vẫn chủ yếu dùng để rút tiền mặt. (Ảnh: VnExpress)

* Vậy những chuyển biến gần đây về thanh toán KDTM?

Từ trước năm 2008 thẻ ngân hàng nào rút máy ATM của ngân hàng đó, tạo nên một sự lãng phí. Nhưng với sự tích cực của NHNN, sự vào cuộc của các cấp ngành, từ năm 2008 NHNN đã chỉ đạo các đơn vị chuyển mạch tài chính là Banknetvn, Smartlink và VNBC phối hợp với các NHTM kết nối liên thông hệ thống ATM. Việc kết nối hệ thống này đã giúp cho việc thẻ ngân hàng này rút máy ATM ngân hàng kia được thuận tiện và ngược lại. Đến năm 2010, các đơn vị chuyển mạch trên cùng với NHNN kết nối liên thông mạng POS và đến năm 2011 chúng ta đã kết nối liên thông POS toàn quốc. Chúng ta đang hướng tới việc chỉ có một trung tâm chuyển mạch thống nhất trên cơ sở 3 trung tâm chuyển mạch Banknetvn, Smartlink và VNBC. Việc hình thành một trung tâm chuyển mạch thống nhất đã nằm trong lộ trình của Chính phủ và NHNN. Đặc biệt, khi xây dựng trung tâm chuyển mạch duy nhất nhà nước mới quản lý được các giao dịch, nắm được dòng tiền giữa ngân hàng này với ngân hàng khác, thông qua NHNN. Chúng tôi đặt mục tiêu cuối năm nay sẽ có được trung tâm chuyển mạch duy nhất.

* Cần những giải pháp gì để Đề án đẩy mạnh thanh toán KDTM đạt được hiệu quả trong thời gian tới?

Tôi có thể ví von Đề án phát triển thanh toán KDTM chia làm ba phần, giống như chương trình Đường lên đỉnh Olympia trên truyền hình. Nghĩa là, 2006 - 2010 là giai đoạn khởi động, 2011 - 2015 là giai đoạn tăng tốc và năm 2015 - 2020 là giai đoạn về đích. Giữa các đề án không phủ định lẫn nhau mà mang tính kế tục phát triển theo xu thế của thời đại.

Sử dụng thẻ ATM chủ yếu là rút tiền mặt. Đây chưa phải là tiêu chí đề án đặt ra. Mục tiêu chính của Đề án là giảm tiền mặt và phát triển thanh toán KDTM. Cả hệ thống ngân hàng đang vào cuộc cùng các bộ, ngành thực hiện tốt định hướng này của Chính phủ. Theo tôi, thứ nhất, thời gian tới cần tập trung vào phát triển hạ tầng để đảm bảo hạ tầng tốt, an toàn. Chúng tôi đang xây dựng chính sách ban hành hướng dẫn an toàn cho hoạt động thẻ, ATM, POS. Thứ hai, các chính sách của tất cả các ngành đồng lòng để phát triển thanh toán KDTM. Thậm chí, bên cạnh cơ chế thị trường, phải có cả mệnh lệnh hành chính, sự quyết tâm của các bộ, ngành để người dân tham gia vào hoạt động này đạt kết quả hơn. Tới đây, NHNN sẽ xây dựng Nghị định về quản lý tiền mặt trình Chính phủ.

Quang Cảnh lược ghi