Định hướng phát triển thị trường trái phiếu chính phủ 2019

Chủ tịch HNX phát biểu khai mạc Hội nghị thành viên thị trường TPCP năm 2019

Năm 2018, HNX đã tổ chức tổng cộng 269 phiên đấu thầu, huy động được 192.012 tỷ đồng, giảm 1,19% so với năm 2017, tương ứng với tỷ lệ huy động thành công đạt 53,1%, giảm 20,2% so với năm 2017.

Trong đó, Kho bạc Nhà nước (KBNN) huy động được 165.797 tỷ đồng, tăng 3,7% so với năm 2017, đạt 94,7% kế hoạch năm điều chỉnh. Ngân hàng Chính sách xã hội huy động được 9.670 tỷ đồng, tăng 4,5% so với năm 2017, đạt 100% kế hoạch năm. Ngân hàng Phát triển Việt Nam huy động được 16.545 tỷ đồng, giảm 51% so với năm 2017, đạt 48,6% kế hoạch năm.

Trên thị trường thứ cấp, giá trị niêm yết TPCP đạt hơn 1,08 triệu tỷ đồng, tương đương 21,7% GDP của năm 2017, tăng 8,92% so với năm 2017.

Tổng giá trị giao dịch TPCP đạt 2,179 triệu tỷ đồng. Giá trị giao dịch TPCP bình quân phiên đạt gần 8.719 tỷ đồng/phiên, giảm 3,1% so với năm 2017. Đáng chú ý là tỷ trọng giao dịch Repos tiếp tục tăng lên đáng kể so với năm 2017, chiếm 54% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường (năm 2017 chiếm 49,2%). Giao dịch Repos đã vượt giao dịch Outright tại hầu hết các tháng trong năm 2018, khẳng định xu thế phát triển mạnh của giao dịch Repos. Giá trị giao dịch Repos đạt cao nhất tại các tháng 7 và 10, lần lượt chiếm 59,7% và 61,5% so với tổng giá trị giao dịch toàn thị trường.

Tính tổng cả năm 2018, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng 1,07 nghìn tỷ đồng. Tổng giá trị giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài trong năm đạt 90,97 nghìn tỷ đồng, giảm 31,7% so với năm 2017, chiếm tỷ trọng 2,08% trên tổng giá trị giao dịch toàn thị trường.

Tại Hội nghị, Vụ Tài chính Ngân hàng (Bộ Tài chính) chia sẻ năm 2019 dự kiến sẽ phát hành TPCP chuẩn; hoàn thiện hạ tầng trên thị trường thứ cấp để thực hiện chào giá cam kết chắc chắn; thực hiện nghiệp vụ hoán đổi TPCP; thí điểm phát hành các mã trái phiếu chuẩn để nhà tạo lập thị trường (PDs) thực hiện chào giá cam kết chắc chắn; nghiên cứu khả năng phát hành TPCP xanh.

Đối với TPCP bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương sẽ triển khai các quy định mới tại Nghị định 91/2018/NĐ-CP và Nghị định 93/2018/NĐ-CP.

Đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) dự kiến sẽ xây dựng trung tâm thông tin TPDN; khuyến khích các doanh nghiệp huy động vốn trái phiếu; theo sát tiến trình sửa đổi Luật Chứng khoán đối với các nội dung về: khái niệm nhà đầu tư chuyên nghiệp, điều kiện và quy trình phát hành TPDN ra công chúng, khả năng gắn xếp hạng tín nhiệm với phát hành TPDN ra công chúng, phạm vi phát hành, giao dịch TPDN phát hành riêng lẻ.

Năm 2019, Ngân hàng Nhà nước và thành viên thị trường sẽ tiếp tục phối hợp, trao đổi thông tin về kế hoạch, thời điểm, kỳ hạn, lãi suất phát hành trong công tác phát hành trái phiếu và điều hành chính sách tiền tệ; phối hợp giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước trong việc hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan đến phát triển thị trường trái phiếu trong mối liên kết với thị trường tiền tệ; trao đổi, tham vấn giữa cơ quan quản lý với các PDs theo định kỳ về diễn biến thị trường và tình hình phát hành trái phiếu.

Kho bạc Nhà nước (KBNN) cho biết dự kiến khối lượng TPCP sẽ huy động qua kênh đấu thầu khoảng 260.000 tỷ đồng; kỳ hạn phát hành bình quân năm 2019 dự kiến khoảng 13 năm; KBNN sẽ duy trì lịch biểu phát hành hàng tuần, gọi thầu đan xen các loại kỳ hạn ngắn, trung và dài hạn.

KBNN cũng chia sẻ một số định hướng trong công tác huy động vốn, theo đó, sản phẩm sẽ tập trung vào trái phiếu có kỳ hạn từ 5 năm đến 30 năm có kỳ trả lãi chuẩn hoặc loại long/short coupon; tiếp tục tái cơ cấu danh mục TPCP, dự kiến hoán đổi khoảng 20.000 tỷ đồng TPCP đến hạn trả nợ trong năm 2019 và năm 2020; thí điểm phát hành một số mã trái phiếu chuẩn để PDs thực hiện nghĩa vụ chào giá cam kết chắc chắn; phát hành TPCP hỗ trợ thanh khoản cho PDs khi thực hiện nghĩa vụ chào giá cam kết chắc chắn nhưng không có đủ TPCP để giao dịch; định kỳ hàng quý, phối hợp với các đơn vị, trao đổi với các nhà tạo lập thị trường về công tác phát hành TPCP và địch hướng chính sách để phát triển thị trường trái phiếu.

Tại hội nghị, KBNN, HNX, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam, Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã ký kết Biên bản thỏa thuận về việc phối hợp thực hiện đấu thầu, niêm yết, đăng ký, lưu ký và thanh toán TPCP do Kho bạc Nhà nước và Ngân hàng Phát triển Việt Nam phát hành.

Lễ ký kết Biên bản thỏa thuận giữa KBNN, HNX, VSD, Ngân hàng Phát triển Việt Nam

Với chức năng tổ chức, vận hành thị trường, năm 2019 HNX đặt ra các chương trình hành động hướng đến 2 mục tiêu chính: tiếp tục phát triển thị trường TPCP và phát triển thị trường TPDN. Đối với công tác đấu thầu, HNX sẽ tiếp tục thực hiện huy động vốn cho các tổ chức phát hành an toàn, hiệu quả; triển khai nghiệp vụ đấu thầu mua lại, hoán đổi trái phiếu theo Nghị định 95/2018/NĐ-CP.

Trên thị trường thứ cấp, HNX sẽ triển khai kết nối hệ thống giao dịch TPCP với hệ thanh toán bù trừ và lưu ký mới của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD); điều chỉnh hệ thống giao dịch TPCP để triển khai theo Nghị định 95/2018/NĐ-CP và Thông tư hướng dẫn; vận hành hệ thống giao dịch TPCP nâng cấp theo Thông tư 10/2017/TT-BTC sau khi Thông tư Giá có hiệu lực; triển khai Hợp đồng tương lai TPCP (HĐTL TPCP) trong năm 2019. Đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, HNX sẽ tiếp tục xây dựng cổng thông tin về thị trường TPDN; nghiên cứu xây dựng các quy định/quy chế về cổng thông tin TPDN.

VSD cũng chia sẻ về kế hoạch hành động của mình trong năm 2019. Đối với thị trường chứng khoán cơ sở, dự kiến sẽ triển khai Thông tư 111/2018/TT-BTC hướng dẫn phát hành và thanh toán công cụ nợ của Chính phủ tại thị trường trong nước; tham gia cùng cơ quan quản lý hoàn tất việc xây dựng Thông tư hướng dẫn đăng ký, lưu ký, niêm yết, giao dịch và thanh toán giao dịch công cụ nợ của Chính phủ, TPCP bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương; tiếp tục phối hợp với HNX và tổ chức phát hành trong việc phát hành TPCP, TPCP bảo lãnh theo phương thức đấu thầu nhằm tăng quy mô và tính thanh khoản của thị trường.

Đối với thị trường chứng khoán phái sinh, phối hợp với HNX, thành viên bù trừ và ngân hàng thanh toán sẵn sàng triển khai sản phẩm HĐTL TPCP theo chỉ đạo của cơ quan quản lý; tổ chức các hội nghị, hội thảo để giới thiệu đến công chúng đầu tư; ban hành các Quy chế, quy trình, hoàn thiện các chức năng của hệ thống để sẵn sàng bù trừ thanh toán cho HĐTL TPCP.

Hội nghị cũng được chứng kiến sự ra mắt của 15 nhà tạo lập thị trường công cụ nợ của Chính phủ năm 2019 theo Quyết định số 2355/QĐ-BTC ngày 18/12/2018 của Bộ tài chính