Những điểm khuyết cần bổ trợ
IMF đánh giá cao chính sách ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam | |
Gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng | |
Điều hành lãi suất, tỷ giá năm 2016: Tiếp tục mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô |
Đánh giá về nhiệm kỳ của Chính phủ trong 5 năm qua, đại biểu Bùi Đức Thụ, Ủy viên thường trực Uỷ ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội, Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu cho biết, trong giai đoạn 2011-2015 mặc dù kinh tế thế giới còn khó khăn, không ổn định, nhưng kinh tế trong nước vẫn tăng trưởng tương đối khá, tốc độ tăng trưởng 5 năm qua đạt 5,9%; các cân đối lớn của nền kinh tế vẫn được duy trì.
Ông Bùi Đức Thụ |
Tuy không đạt được Nghị quyết của Quốc hội nhưng vẫn đạt ở mức cao trong khu vực và trên thế giới, tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước. Đặc biệt năm 2015, tốc độ tăng trưởng đã đạt gần 6,8% GDP là điều ấn tượng.
Cùng với đó, các chỉ số phát triển khác của nền kinh tế cũng đạt tương đối khá, cụ thể là xuất khẩu tăng trưởng bình quân giai đoạn này lên đến 17%, kiểm soát nhập khẩu cũng tốt hơn, chênh lệch thương mại đã được thu hẹp. Nhập siêu giai đoạn 2011-2015 chỉ khoảng 10 tỷ USD, tương đương mức nhập siêu của năm 2011, nhờ vậy tiềm lực tài chính và dự trữ ngoại hối cũng tăng theo.
Hiệu quả của nền kinh tế cũng có sự thay đổi, hệ số ICOR giảm dần, tỷ lệ hộ nghèo giảm dần, chỉ còn 4,4%... Những điều đó thể hiện tương đối toàn diện bức tranh kinh tế - xã hội trong 5 năm qua, ông Thụ nhận định.
Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, trong đó lớn nhất là chất lượng hoạt động của nền kinh tế còn thấp, năng suất lao động còn thua nhiều nước trong khu vực và thế giới. Ngoài ra hiệu quả đầu tư cũng thấp, các chỉ số cạnh tranh tuy được cải thiện trong những năm gần đây nhưng còn thấp hơn nhiều so với một số nước trong khu vực.
Trước thực tế đó, theo ông Thụ, trong 8 nhóm giải pháp của Chính phủ, vấn đề đặt lên là cần xác định những điểm trọng yếu để tập trung chỉ đạo, điều hành nhằm đạt được các mục tiêu đề ra. Trước hết, cần tập trung vào duy trì các cân đối của nền kinh tế, giữ vững sự ổn định vĩ mô, coi đó là điều kiện và tiền đề cho sự phát triển.
Lạm phát tuy được kiềm chế nhưng ngoài nguyên nhân chủ quan thì các yếu tố khách quan như giá dầu trên thị trường thế giới giảm cũng là một trong những nguyên nhân chính tác động trực tiếp đến việc giảm mặt bằng giá trong nước. Vì vậy, khi nền kinh tế thế giới cũng như giá dầu phục hồi sẽ là áp lực đối với mặt bằng giá trong nước, nên việc kiểm soát lạm phát cần phải chú trọng, bám sát tình hình thực tiễn.
Về cân đối tài chính, trong 5 năm gần đây hết sức khó khăn, mục tiêu của chúng ta là chú trọng đầu tư, an sinh xã hội dẫn đến tỷ trọng chi thường xuyên tăng rất cao, chiếm tới 64%-65% tổng chi ngân sách Nhà nước. Trong khi đó, cân đối ngân sách Nhà nước đứng trên áp lực phải giảm thu để hỗ trợ, khuyến khích tăng trưởng.
Còn chi đầu tư phát triển của chúng ta thì đang phụ thuộc chủ yếu vào vốn vay. Năm 2016, bội chi ngân sách đã lên tới 226.000 tỷ đồng thì chi đầu tư cũng chỉ bố trí được 255.000 tỷ đồng. Cân đối ngân sách khó khăn dẫn đến bội chi những năm gần đây liên tục ở mức cao và vượt mức Quốc hội cho phép, kéo nợ công tăng theo.
Đến cuối năm 2015, dư nợ công của chúng ta đã tăng lên mức 62,2% GDP, đáng chú ý dư nợ của Chính phủ đã vượt trần và tăng lên mức 50,3% GDP, cao hơn mức cho phép là 50% GDP. Điều này khiến an ninh tài chính quốc gia bị ảnh hưởng hơn lúc nào hết. Do vậy để đảm bảo phát triển bền vững trong giai đoạn tới, cần duy trì tính ổn định của nền kinh tế vĩ mô, kiểm soát chặt lạm phát, cải thiện cán cân ngân sách theo hướng giảm bội chi, giảm nợ công và đảm bảo an ninh tài chính quốc gia, coi đó là điều kiện tiên quyết và cấp bách - ông Thụ nhấn mạnh.