Những tầm cao mới
Khi kết thúc 30 năm chiến tranh, Sài Gòn - Chợ Lớn nhìn bên ngoài hầu như còn nguyên vẹn. Nhưng đó là sự nguyên vẹn chắp vá do phát triển tự phát trong chiến tranh (do đồng bào tản cư vào thành phố chạy giặc và kiếm sống). Hình thành những khu dân cư tự phát rộng lớn, nhưng nhà ở lụp xụp, thiếu gần hết công trình cấp thoát nước, trường học, bệnh viện. Các khu dân cư này chắn ngang trục đường giao thông đối ngoại của thành phố, gây nhiều trở ngại cho việc cải tạo đô thị.
Bên cạnh đó là hàng vạn cơ sở sản xuất ô nhiễm, nằm trong khu dân cư, khiến môi trường sống ô nhiễm trầm trọng. Tiếp đến ba vấn nạn lớn của đô thị là tắc nghẽn giao thông, ngập nước và ô nhiễm môi trường, dù thành phố đã mất nhiều công sức khắc phục nhưng còn tồn tại đến nay.
Sự thay đổi bộ mặt đô thị của thành phố từ xây dựng, cải tạo và phát triển với năm thành tựu nổi bật. Thứ nhất, mở rộng đô thị đúng hướng, đáp ứng được nhu cầu sống của gần 10 triệu dân. Mở rộng không gian đô thị theo hướng đa cực, giảm áp lực về cơ sở hạ tầng khu vực nội thành hiện hữu với nhiều khuyết tật, song song phát triển đô thị xanh. Vùng ngoại vi thành phố từ vùng trắng trong chiến tranh hay vùng đầm lầy hoang vu được quy hoạch, xây dựng những khu đô thị mới, khu công nghiệp (quận 2, 7, 12...), nông nghiệp công nghệ cao (quận 12), khu bảo tồn sinh quyển thế giới Cần Giờ (huyện Nhà Bè)… Đặc biệt, mạng lưới điện, đường sá hoàn chỉnh.
Thứ hai, hàng loạt công trình kỹ thuật quy mô lớn làm thay đổi cấu trúc thành phố như các trục đường giao thông Bắc – Nam, Đông –Tây, Nguyễn Văn Linh. Cảng biển được cải tạo và xây dựng mới Hiệp Phước, Cát Lái… Những chương trình nước sạch, chống ngập, di dời cơ sở sản xuất ô nhiễm, chợ đầu mối ra khỏi nội thành. Thứ ba, từ việc phải xóa học ca ba đến nay hệ thống trường học phổ thông đang hướng tới đạt tiêu chuẩn quốc gia. Hệ thống bệnh viện cấp quận, huyện ngày càng hiện đại. Hệ thống công trình, cao ốc văn phòng, khách sạn mới đang làm thay đổi cảnh quan khu vực trung tâm.
Đến nay, gần như toàn bộ nhà ở trên địa bàn thành phố đã được xây mới hoặc cải tạo nâng cấp. Thứ tư, sự ra đời của khu chế xuất, khu cụm công nghiệp đã thay đổi không gian đô thị, phân bố khu vực dân cư và sản xuất hợp lý, bảo vệ môi trường sinh thái. Thứ năm, hoàn thiện các trục đường chính, cầu lớn và cầu vượt cốt thép, cải tạo các dòng kênh Nhiêu Lộc, Thị Nghè… Các nhà cao tầng xuất hiện từng ngày, tạo ra dáng vẻ mới của một thành phố văn minh, hiện đại.
Trung tâm công nghiệp của cả nước TP. Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế của cả nước, có sự tập trung nhiều ngành công nghệ kỹ thuật cao, dịch vụ đa dạng và hiện đại. Doanh nghiệp sản xuất đóng góp lớn vào kinh tế thành phố nói riêng và cả nước nói chung. 40 năm nhìn lại, thành phố đã có những ngành công nghiệp phát triển nổi bật. Cụ thể như Ngành chế biến lương thực thực phẩm, cơ khí, điện – điện tử, ô tô – xe máy, nhựa hóa nhựa cao su và ngành sản xuất dệt may, da giày… Ngành công nghiệp của thành phố đóng góp khoảng 20% vào tỷ trọng sản xuất công nghiệp cả nước. Xuất khẩu của thành phố chiếm khoảng 19% kim ngạch xuất khẩu của cả nước/năm. Trong đó, 70,1% là xuất khẩu sản phẩm công nghiệp. Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh |
Điểm đến du lịch của khu vực và quốc tế TP. Hồ Chí Minh là tâm điểm du lịch của cả nước. Hiện nay, hầu hết doanh nghiệp du lịch lớn, có thương hiệu mang tầm quốc tế như SaigonTourist, Bến Thành, Vietravel… đều xuất phát từ TP. Hồ Chí Minh. Năm 2014, thành phố đã đón 4,4 triệu lượt du khách quốc tế, doanh thu du lịch đạt khoảng 99.000 tỷ đồng. Dự kiến, TP. Hồ Chí Minh sẽ đón 4,7 triệu khách quốc tế năm 2015. Thành phố thu hút bình quân 60% lượng khách quốc tế đến Việt Nam và khoảng 47% doanh thu du lịch cả nước. Thành quả là vậy, nhưng ít ai biết, cách đây gần 40 năm, ngành du lịch thành phố chỉ khởi đầu bằng một công ty. Đó là ngày 1/8/1975, SaigonTourist được thành lập, với nhiệm vụ chủ yếu là đón tiếp và phục vụ khách của Đảng và Nhà nước đến thành phố. Sự xuất hiện của SaigonTourist là dấu mốc quan trọng khai sinh ngành Du lịch thành phố và tạo nền móng ngành du lịch thành phố từ năm 1975 đến nay. Từ thực hiện nhiệm vụ chính trị, ngành Du lịch thành phố đã phát triển thành một ngành kinh tế quan trọng của thành phố và cả nước. Du lịch được xem là một trong 9 nhóm ngành dịch vụ cần được tập trung phát triển. Đến nay, những sự kiện của ngành du lịch thành phố đã trở thành thương hiệu quốc gia như Hội chợ Du lịch quốc tế hàng năm, Ngày hội du lịch TP. Hồ Chí Minh, Liên hoan ẩm thực đất phương Nam, Lễ hội Món ngon các nước hay Chương trình Dịch vụ du lịch đạt chuẩn. Ông Lã Quốc Khánh – Phó Giám đốc Sở Du lịch TP. Hồ Chí Minh |
Những công trình trọng điểm của TP. Hồ Chí Minh khánh thành và khởi công dịp 30/4/2015 Khánh thành: • Công trình Trung tâm nghệ thuật Cải lương Trần Hưng Đạo. • Bia tưởng niệm Chiến sĩ Biệt động thành. • Nhà bia Liên minh các lực lượng Dân tộc – Dân chủ – Hòa bình Việt Nam. • Công viên - Bia tưởng niệm các chiến sĩ chiến đấu bảo vệ Cầu Rạch Chiếc… Khởi công: • Xây dựng Bệnh viên Ung bướu 1.000 giường theo tiêu chuẩn quốc tế. • Khởi công xây dựng Đền Thần hầu Nguyễn Hữu Cảnh để tưởng nhớ công ơn người mở đất Sài Gòn – Gia Định. • Khởi công dự án Tượng đài ASEAN Hòa bình – Hợp tác – Phát triển… |
• Mạng lưới giao thông thành phố mở rộng lên 3 tuyến vành đai. Trong đó, trọng điểm là hầm vượt sông Sài Gòn, cầu Phú Mỹ, cầu Bình Lợi, cầu Sài Gòn 2... hàng loạt tuyến đường nối đường vành đai II, III của thành phố với các tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh – Trung Lương, TP. Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây… • Dự án cải tạo kênh và đường Tân Hóa – Lò Gốm. Dự án này cải thiện đời sống cho trên 1 triệu người dân sống dọc bờ kênh thuộc các quận 6, 11, Tân Bình và Tân Phú. Dự án mở rộng kênh, nắn dòng chảy, nạo vét bùn, cải tạo đường và chỉnh trang cảnh quan. Tổng vốn đầu tư khoảng 2.000 tỷ đồng. • Dự án Cầu vượt chữ Y, ngã sáu Gò Vấp, cầu vượt bằng thép, tổng kinh phí 406 tỷ đồng, giải quyết 80% nạn kẹt xe tại nút giao thông Nguyễn Kiệm, Nguyễn Oanh, Phạm Ngũ Lão quận Gò Vấp. • Thông xe toàn tuyến đường Phạm Văn Đồng chiều dài 14km, từ sân bay Tân Sơn Nhất đến Quốc lộ 1. Dự án có tổng vốn đầu tư là 340 triệu USD, giải tỏa gần 4.000 hộ dân với diện tích trên 62.000 ha, di dời hơn 42 công trình hạ tầng kỹ thuật. Khi hoàn thành, đường Phạm Văn Đồng nối sân bay Tân Sơn Nhất với Quốc lộ 1, tạo đường giao thông mới qua quận Tân Bình, Gò Vấp, Bình Thạnh, Thủ Đức. • Dự án nâng cấp, cải tạo đường Nguyễn Huệ. Đường Nguyễn Huệ sẽ thành quảng trường đi bộ rộng 64m, dài 670m, tổng vốn đầu tư trên 430 tỷ đồng. Mặt đường được cải tạo, lót đá tự nhiên, trồng cây xanh, mảng xanh, hệ thống chiếu sáng công cộng và chiếu sáng nghệ thuật, đài phun nước… |
Tiến sĩ - Kiến trúc sư Lê Văn Năm
(Nguyên Kiến trúc sư trưởng TP. Hồ Chí Minh)