Tín dụng đen: Nhiều biến tướng khó lường

	Đằng sau "tín dụng đen" thường là hoạt động tổ chức tội phạm
	Ngân hàng chung tay xóa tín dụng đen

Thủ đoạn tinh vi

Ông Phan Thanh Long - Trưởng ban Pháp chế HĐND TP. Đà Nẵng cho biết, nhiều cử tri trên địa bàn đang hết sức bức xúc, trước những diễn biến xấu đi của tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn đặc biệt là các hành vi liên quan đến tín dụng đen.

Tờ rơi quảng cáo vay tiền, được dán trên cột điện

Theo đại diện Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP. Đà Nẵng, thủ đoạn chung của các đối tượng là dễ dãi cho vay tiền, không cần tài sản thế chấp. Theo đó, người vay chỉ cần cung cấp chứng minh nhân dân, hộ khẩu, giấy tờ xe... đã có thể nhận được tiền ngay, với số tiền có thể lên đến hàng chục triệu đồng. Ngược lại, người vay phải chịu lãi suất “cắt cổ” theo ngày, tuần hoặc tháng... Để tìm được khách hàng, các đối tượng sử dụng nhiều “kênh” để quảng cáo. Trong đó, phổ biến là phát tán tờ rơi, hoặc quảng cáo trên mạng, gọi điện thoại trực tiếp.

Thực tế, hiện nay trên địa bàn TP. Đà Nẵng cũng như nhiều địa phương khác, dạo quanh các khu dân cư, đặc biệt ở những khu vực gần KCN, ký túc xá sinh viên... rất dễ bắt gặp các tờ rơi quảng cáo vay tiền, được dán lộn xộn trên cột điện, bờ tường.

Thậm chí, một số đối tượng còn đến tận nhà dân để mời chào... vay tiền, ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự. Đặc biệt, điều này dễ khiến cho nhiều người đang có nhu cầu vay tiền sập bẫy. Tinh vi hơn, có một số hình thức khác đang được các đối tượng cho vay lãi nặng sử dụng, làm cho tín dụng đen biến tướng, khó lường.

Đơn cử, như cho vay dưới dạng thực hiện các hợp đồng. Theo đó, đối tượng cho vay và người vay cùng lập ra một “hợp đồng”, núp bóng dưới hình thức hợp đồng mua bán nhà, hoặc đất mà người vay tiền phải ký tên xác nhận mình đã chuyển nhượng tài sản cho người cho vay. Hợp đồng này cũng được công chứng, chứng thực một cách bài bản, rồi nhận một khoản tiền. Sau khi người vay đã hoàn trả đủ gốc lãi thì hủy hợp đồng.

Dễ vay nhưng khó trả. Nhiều người vì cần tiền đã không ngần ngại thế chấp các giấy tờ tùy thân để vay một số tiền từ vài triệu đồng, có khi lên đến hàng chục triệu đồng với mức lãi suất “cắt cổ”. Khi lãi mẹ đẻ lãi con, phải gánh mức lãi suất cao ngất ngưởng, không đủ khả năng chi trả, người vay lập tức bị các đối tượng đòi nợ theo kiểu xã hội đen như, chửi bới, đe dọa, đánh đập, đập phá cưỡng đoạt tài sản, buộc bán giá rẻ mạt nhà cửa, đất đai để xóa nợ...

Túng làm liều, không ít người vì nợ nần đã dính vào lao lý. Như trường hợp vụ án Nguyễn Hùng Dũng và Lê Thị Phương Oanh với các tội danh “Giết người” và “Cướp tài sản”. Nguyên nhân, vì thiếu nợ quá nhiều, cộng với lãi suất tiền nợ qua thời gian cứ tăng lên, hai đối tượng này đã lên kế hoạch giết chết chủ nợ, phi tang xác để xù nợ.

Tăng cường công tác ngăn chặn

Có thể khẳng định, tình trạng tín dụng đen đã và đang để lại nhiều hệ lụy ở các địa phương trong cả nước. Điều đáng nói, hiện lực lượng chức năng lại đang gặp nhiều khó khăn khi đấu tranh, ngăn ngừa loại tội phạm này. Cũng theo ông Phan Thanh Long, tình trạng cho vay nặng lãi và đòi nợ thuê khá phổ biến. Tuy nhiên, dù số vụ xảy ra nhiều nhưng có rất ít bị hại trình báo bởi nhiều lý do tế nhị.

Chưa kể, giao dịch giữa bên cho vay và người vay thường diễn ra âm thầm. Chỉ đến khi người vay không trả được, mới bắt đầu kéo theo việc đòi nợ, gây thương tích, khủng bố tinh thần... Lúc đó, người bị hại mới báo công an. Chính điều này đã gây ảnh hưởng lớn đến công tác phát hiện, phòng ngừa cũng như điều tra, xử lý loại tội phạm này.

Trên thực tế hiện nay, lợi dụng nhu cầu vay tiền “nóng” của nhiều người, các đối tượng đã đánh trúng tâm lý của người đi vay ở chỗ nhanh, gọn, thủ tục đơn giản. Bởi vậy, tín dụng đen luôn tồn tại dai dẳng và rất khó kiểm soát và ngăn chặn. Theo số liệu của cơ quan chức năng, kể từ năm 2015 đến 2018, trên địa bàn toàn quốc xảy ra 7.624 vụ phạm tội liên quan đến tín dụng đen. Riêng ở TP. Đà Nẵng, từ đầu năm 2018 đến nay có 46 vụ phạm pháp hình sự liên quan đến cho vay lãi nặng và đòi nợ thuê.

Cũng tại thành phố này, cơ quan công an cũng đã lập danh sách theo dõi, giám sát 326 đối tượng hoạt động cho vay nặng lãi và đòi nợ thuê. Trong số này, 262 đối tượng thường trú trên địa bàn và 64 đối tượng ngoại tỉnh, chủ yếu từ các tỉnh, thành phía bắc đến Đà Nẵng để hoạt động. Ngoài ra, có một số cá nhân núp bóng doanh nghiệp cũng cho vay nặng lãi.

Trong đó, có thể kể đến vụ việc, công an huyện Hòa Vang đã bắt giữ 2 đối tượng Trần Mạnh Cường và Lê Minh Đức, cùng trú tại Hà Nội. Trước đó, anh Nguyễn Thanh Ngọc trú ở địa phương có vay tiền của công ty, nơi 2 đối tượng trên làm việc, nhưng chậm trả lãi. Do đó, cả 2 đối tượng này đã đánh đập và ép anh Ngọc phải viết giấy cầm xe máy với số tiền 8 triệu đồng để trả nợ.

Theo Thiếu tướng Vũ Xuân Viên - Giám đốc Công an TP. Đà Nẵng, công an thành phố đang tích cực phối hợp với công an các địa phương tập trung rà soát, kiên quyết đấu tranh với tội phạm cho vay nặng lãi. Trước mắt, sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý những đối tượng dán áp phích cho vay nặng lãi, xử lý đối tượng tụ tập, khống chế người cho vay để kéo giảm loại tội phạm này...

Tuy nhiên, để ngăn chặn tận gốc tín dụng đen, cá nhân, tập thể có nhu cầu vay vốn, nên trực tiếp đến các ngân hàng. Thủ tục vay vốn cũng nhanh gọn, thuận lợi. Còn đối với những trường hợp thuộc diện khó khăn, người vay cần liên hệ với chính quyền địa phương hoặc các đoàn thể để được tiếp cận với nguồn tín dụng ưu đãi. Về lâu dài, các cơ quan chức năng cần hoàn thiện hành lang pháp lý; Kiên quyết xử lý các đối tượng vi phạm pháp luật có liên quan đến tín dụng đen, đủ sức cảnh báo, răn đe.