Tỷ giá sẽ tiếp tục ổn định

TS. Cấn Văn Lực

Trao đổi với Thời báo Ngân hàng, TS. Cấn Văn Lực – chuyên gia tài chính – ngân hàng khẳng định, thời gian gần đây CSTT đã được điều hành chủ động, linh hoạt và sát thực tiễn hơn. Bên cạnh đó việc điều hành CSTT cũng tập trung vào nhiều vấn đề lớn hơn. Đơn cử như vấn đề thanh khoản của hệ thống ngân hàng đã được giải quyết về cơ bản. Hay như câu chuyện lạm phát - một yếu tố rất lớn gây bất ổn kinh tế vĩ mô những năm trước đây cũng đã được xử lý tốt, trong đó có đóng góp rất quan trọng của CSTT. Thứ ba là tỷ giá được duy trì ổn định trong một thời gian dài đã hỗ trợ tích cực cho việc kiềm chế lạm phát, thúc đẩy xuất khẩu và gia tăng đáng kể dự trữ ngoại hối. Đặc biệt, thời gian gần đây, CSTT được điều hành theo hướng giảm mạnh mặt bằng lãi suất để hỗ trợ cho doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, hiện tín dụng vẫn tăng rất thấp, thưa ông?

Đúng là tín dụng đẩy ra nền kinh tế trong những tháng qua không được như mong muốn. Ở đây có cả nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan. Về khách quan, khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế hiện đang rất yếu do tình hình kinh tế trong và ngoài nước khó khăn; bản thân nội lực của các DN suy giảm nên không đáp ứng điều kiện vay vốn tại các ngân hàng… Nhưng cũng có những nguyên nhân chủ quan từ phía các ngân hàng. Ví dụ, một số chính sách đưa ra chưa hoàn toàn đúng lúc, kịp thời khi chúng ta đã thấy các tín hiệu về lạm phát thấp, tín dụng thấp…

Vậy ông đánh giá thế nào về chủ trương hạ lãi suất xuống 15%/năm vừa qua của NHNN và việc thực hiện của các NHTM?

Tôi cho rằng chủ trương đó là hoàn toàn đúng đắn và cần thiết. Tôi cũng cho rằng bản thân các NHTM cũng rất ủng hộ chủ trương này vì trong bối cảnh hiện nay, cứu DN chính là cứu chính bản thân các ngân hàng. Chính vì thế đến thời điểm hiện nay các NHTM cũng đã yêu cầu các chi nhánh của mình phải rà soát lại để giảm lãi suất xuống. Tất nhiên mỗi ngân hàng có danh mục cho vay khác nhau, có cách làm khác nhau cho nên mức độ và cấp độ cũng không giống nhau.

Trước thực tế lạm phát giảm mạnh, theo ông có nên tiếp tục hạ lãi suất nữa?

Tôi cho rằng “room” để giảm lãi suất không nhiều. Vì hiện nay, mức chênh lệnh lãi suất tiền gửi hiện nay giữa tiền đồng và USD là 7% (con số chính thống) trong khi dự báo lạm phát năm nay là 6 - 6,5% thì rõ ràng “room” để chúng ta hạ lãi suất tối đa chỉ là 1%. Nếu chúng ta cứ tiếp tục hạ lãi suất thì người dân và DN gửi tiền có thể sẽ chuyển hướng sang kênh đầu tư khác.

Trên thực tế, thời gian vừa qua, khi trần lãi suất huy động được giảm về tối đa là 9%/năm, một số cá nhân gửi tiền đã có những băn khoăn rồi. Bằng chứng là tại những ngân hàng chấp hành nghiêm trần lãi suất 9%/năm thì huy động vốn từ dân cư cũng bị sụt giảm một chút. Điều đó chứng tỏ người dân có thể không gửi tiền vào ngân hàng nhiều nữa và bắt đầu sử dụng tiền vào các mục đích khác.

Bởi vậy để có thể hạ tiếp lãi suất, điều kiện đầu tiên và tiên quyết là lạm phát phải được khống chế ở mức thấp, trong một thời gian nhất định.

Dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã tăng đáng kể. (Ảnh: ĐK)

Liệu giảm lãi suất có làm vấn đề tỷ giá nóng trở lại?

Theo tôi thì tỷ giá sẽ không chịu tác động nhiều lắm. Vì lãi suất có giảm nữa thì tối đa cũng không quá 1%. Như vậy thì mức chênh lệch lãi suất VND – USD vẫn khoảng 6% - gần với mức lạm phát dự kiến, trong khi nhập siêu cũng thấp và nguồn cung không bị căng thẳng nên sẽ không tạo ra áp lực về tỷ giá.

Như vậy, tỷ giá không còn là vấn đề đáng lo ngại?

Cũng không hẳn vậy. Nếu giả sử nhập siêu tăng mạnh trong khi chúng ta không tiếp tục kiểm soát vấn đề đôla hóa, không kiểm soát cho vay ngoại tệ thì áp lực tỷ giá sẽ ngay lập tức căng trở lại và thậm chí tỷ giá đã phải điều chỉnh rồi.

Vậy ông có dự báo gì về tỷ giá cuối năm không?

Theo tôi câu chuyện tỷ giá năm nay sẽ không nóng như những năm trước.

Trước tiên vì NHNN đã đưa ra định hướng không điều chỉnh quá 2-3% và đến nay đang triển khai tốt các chính sách liên quan để thực hiện mục tiêu này. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế và thị trường còn nhiều khó khăn hiện nay cũng khiến cho nhu cầu ngoại tệ để nhập khẩu hàng hóa không lớn như những năm trước. Trong khi đó nguồn cung ngoại tệ, ví dụ kiều hối, giải ngân vốn ODA… vẫn tốt nên xét về cung - cầu ngoại tệ năm nay không căng thẳng như trước đây. Cùng với đó, năm nay NHNN kiểm soát chặt chẽ cho vay ngoại tệ, tiếp tục kiểm soát vấn đề đôla hóa. Ngoài ra, dự trữ ngoại hối của chúng ta hiện nay đã tốt hơn trước rất nhiều nên cũng là một yếu tố để ngăn áp lực về tỷ giá.

Xin cảm ơn ông.

Đỗ Lê thực hiện